Đại hội lần thứ XI của Đảng đã xác định cải cách thể chế là một trong ba khâu đột phá chiến lược. Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng, tiếp sau Hiến pháp năm 2013, có thể nói, 2014 là năm của cải cách thể chế với hang loạt các thay đổi tạo nên sự khác biệt về chất của thể chế kinh tế; dự kiến mang lại những tác động  to lớn và tích cực đối với môi trường kinh doanh mà cộng đồng doanh nghiệp đã mong đợi tự lâu.

Hơn 20 năm qua, quá trình cải cách doanh nghiệp nhà nước ở Việt Nam đã được thực hiện một cách nhất quán, sâu rộng và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Nổi bật nhất là đã hình thành khá đồng bộ khuôn khổ thể chế pháp lý cho việc sắp xếp và cổ phần hoá cũng như đổi mới cơ chế quản lý của Nhà nước đối với doanh nghiệp nhà nước.

Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước là một trong 3 trụ cột trong tái cơ cấu nền kinh tế, nhưng quá trình tái cơ cấu loại hình doanh nghiệp này hiện nay vẫn còn diễn ra chậm, kết quả đạt được còn hạn chế. Nguyên nhân là do những điểm nghẽn, những khó khăn vướng mắc về cơ chế, chính sách và trong chính nội tại các doanh nghiệp chưa được giải quyết.

Việc triển khai nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2014 diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế - xã hội đất nước còn nhiều khó khăn, nền tảng kinh tế vĩ mô còn nhiều bất cập, đặc biệt trong cơ cấu thị trường và tài chính... đòi hỏi ngành Tài chính phải nhiên cứu, hoàn thiện.

Cải cách thể chế kinh tế đối với doanh nghiệp nhà nước vừa là nhân tố ảnh hưởng, vừa là bộ phận cấu thành của tiến trình tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước. Do đó, việc đánh giá lại hiệu quả của tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước phải toàn diện, không chỉ riêng cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước mà còn phải đánh giá cả về mức độ cải cách cơ chế hoạt động đầu tư, tài chính, quản lý, quản trị của doanh nghiệp theo nguyên tắc thị trường.

Có thể nói, 2014 là năm của cải cách thể chế với hàng loạt thay đổi tạo nên sự khác biệt về chất của thể chế kinh tế, và dự kiến mang lại những tác động to lớn, tích cực đối với môi trường kinh doanh mà cộng đồng doanh nghiệp đã mong đợi từ lâu.

Quan điểm của V.I. Lê-nin về cấu trúc kinh tế - xã hội của thời kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội là nền tảng cho việc nghiên cứu quá trình đổi mới tư duy lý luận về thành phần kinh tế và biến đổi cấu trúc kinh tế - xã hội.

Tập đoàn và các DNNN được lập ra nhằm thúc đẩy nhanh nhịp độ tăng trưởng ở những lĩnh vực then chốt. Tuy nhiên, việc hình thành những tập đoàn lớn đòi hỏi khả năng tích tụ vốn lớn.

Trong bối cảnh khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế tại nhiều nước trên thế giới và suy giảm tăng trưởng kinh tế trong nước chưa chấm dứt, cùng với mức lạm phát cao, rủi ro tài chính – tiền tệ gia tăng, vấn đề tiếp tục cải cách, tái cấu trúc HTTC ở Việt Nam càng trở nên bức thiết.

Những yếu kém trong giám sát tài chính là một nguyên nhân chính dẫn đến những bất ổn tài chính và khủng hoảng tài chính ở các nước thuộc mọi trình độ phát triển khác nhau trong hai thập niên gần đây.  Tại Việt Nam, trong thời gian tới, tái cơ cấu hệ thống giám sát thị trường tài chính là một lĩnh vực quan trọng quyết định thành bại của công cuộc tái cơ cấu kinh tế, trong đó có tái cơ cấu hệ thống tài chính và doanh nghiệp nhà nước.