Nền kinh tế Việt Nam đang hội nhập ngày càng sâu, rộng vào nền kinh tế thế giới, vì vậy các nguồn tài chính đổ vào ngày càng nhiều, và theo các kênh rất phong phú. Trong đó, phải kể đến ba loại nguồn vốn quan trọng, đã và đang có những đóng góp to lớn cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội, gồm: FDI; ODA; và FII.

Cho đến hôm nay, đói nghèo vẫn là nỗi ám ảnh thường trực đối với loài người. Nếu như các cuộc chiến tranh dù khốc liệt nhưng rồi trước sau cũng được giải quyết, những thảm họa do thiên tai, dịch bệnh gây ra từng bước cũng sẽ được khắc phục thì vấn đề nghèo đói của nhân loại lại là một vấn đề vừa cấp bách, vừa phức tạp lại như một căn bệnh kinh niên khó bề chạy chữa. Chuyên đề này sẽ phân tích khái quát tình hình xóa đói giảm nghèo trên thế giới và tại Việt Nam trong thời gian qua, từ đó đề xuất một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác xóa đói giảm nghèo trong thời gian tới.

Chuyên đề này xem xét sự vận hành của chính sách tài khóa và hệ thống ngân sách nhà nước ở Việt Nam trong thời gian qua, tập trung vào một số nội dung quan trọng như: thu, chi ngân sách; cân bằng thu - chi ngân sách; phân cấp ngân sách; quan hệ giữa các cấp ngân sách… Từ đó đề xuất một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả và hiệu lực vận hành của chính sách tài khóa và hệ thống ngân sách trong thời gian tới, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia bản địa (quốc gia tiếp nhận). Tuy nhiên, tùy theo từng điều kiện của mỗi quốc gia, các mong mỏi này có thể sẽ thành hiện thực, sẽ được đáp ứng một phần, hoặc có thể sẽ chỉ là một giấc mơ đẹp. Được đánh giá là hai quốc gia có sự bùng nổ về thu hút FDI nhưng rõ ràng khi so sánh về vai trò (đóng góp) của nguồn vốn FDI đối với sự phát triển kinh tế của hai quốc gia Việt Nam và Trung Quốc, có thể nhận thấy rất nhiều điểm khác biệt. Nguyên do của những khác biệt này đôi khi không phải do điều kiện khách quan mà bắt nguồn từ sự khác biệt trong khi hoạch định chính sách và khả năng thực hiện các chính sách đó ở mỗi nước.

Việt Nam đang hội nhập sâu, rộng vào nền kinh tế thế giới. Bởi vậy, những biến động của kinh tế thế giới ảnh hưởng lớn tới kinh tế trong nước. Việc phân tích những biến động và dự báo một số khía cạnh chủ yếu của kinh tế thế giới, từ đó đánh giá những tác động đến nền kinh tế Việt Nam là một việc quan trọng và cần thiết.

Đầu tư công ở Việt Nam được hiểu là đầu tư từ các nguồn vốn của Nhà nước. Vai trò đầu tư công ở Việt Nam gắn liền với quan niệm về vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước nói chung và vai trò “bà đỡ” của “bàn tay” nhà nước nói riêng trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá theo yêu cầu phát triển bền vững và bảo đảm an sinh xã hội. Tuy nhiên, đầu tư công của Việt Nam còn nhiều hạn chế. Trong đó, khối lượng đầu tư lớn nhưng hiệu quả đầu tư thấp là một trong những nguyên nhân quan trọng gây ra những bất ổn dai dẳng về kinh tế vĩ mô trong thời gian qua, đe dọa đến sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.

Sự phát triển nhanh chóng của KH&CN khiến khoa học ngày càng mang dáng dấp của một ngành kinh tế. Ngành kinh tế này tập hợp những yếu tố cần thiết để hình thành “công xưởng khoa học”, tạo ra hàng loạt sản phẩm đáp ứng nhu cầu của mọi đối tượng sản xuất, kinh doanh.

Dự báo của Hawksworth và Tiwari còn đưa Việt Nam lên thành đất nước có tốc độ tăng trưởng thực của nền kinh tế cao nhất trong số nhóm nước được chọn để phân tích (bao gồm 20 nền kinh tế lớn nhất hiện nay –nhóm G20- Việt Nam, và Nigeria). Theo Hawksworth và Tiwari, Việt Nam sẽ có tốc độ tăng trưởng trung bình khoảng 8,8% mỗi năm trong giai đoạn 2009-2050, cao hơn Ấn Độ (8,1%), Nigeria (7,9%), Trung Quốc (5,9%), Indonesia (5,8%) và tất cả các nền kinh tế còn lại trong nhóm.

Ở Việt Nam, ngoài tiền đồng còn có hai phương tiện thanh toán nữa được sử dụng đó là vàng và USD. Đặc biệt trong giai đoạn lạm phát vừa qua, khi niềm tin vào tiền đồng sụt giảm, vai trò của vàng và USD càng được khẳng định. Giá vàng, USD và chỉ số giá tiêu dùng có một mối quan hệ rất mật thiết. Chính vì vậy, không như các nước phát triển, nếu giá vàng tăng cao thì cũng không bị ảnh hưởng nhiều vì nó có sự phân lập rất rõ.