Thông điệp của Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Châu Âu lần thứ 11 (trong 17 tháng qua) khẳng định bây giờ là thời điểm khác trước và tiếp tục đưa thêm 109 tỉ eur (bằng 157 tỉ USD) dưới dạng khoản cho vay nợ đối với quốc gia nợ công chồng chất là Hy Lạp; là các khoản trợ giúp dễ dàng có thời hạn với Ailen, Bồ Đào Nha và trang bị lại cho một quỹ cứu trợ tài chính nhằm ngăn ngừa ảnh hưởng xấu có thể xảy ra một khi xảy ra khủng hoảng nợ với Tây Ban Nha và Italia. Nhờ đó eur cũng như các quốc gia đang gặp cảnh túng quẫn trên đã được trấn tĩnh, củng cố lại.

Tuy nhiên, có nhiều nghi ngờ vẫn tồn tại, mối quan tâm lo lắng lớn nhất của giới đầu tư và các nhà phân tích là quỹ cứu trợ không có được khả năng tài chính tốt nhất để chống đỡ, giải quyết các cuộc tấn công quy mô rộng vào trái phiếu chính phủ của nhiều quốc gia. Người ta e ngại rằng các chủ trái phiếu, đã từng chịu thua lỗ với gói cứu trợ mới nhất của Hy Lạp sẽ đối mặt với số phận tương tự với Ailen, Bồ Đào Nha và khủng hoảng của Hy Lạp sẽ còn lún sâu hơn nữa. Cuối cùng, có một nỗi lo là Châu Âu không đủ quyết đoán để vượt qua tai họa này như một nhà phân tích nhận xét cơ chế lãnh đạo của khối các nước dùng eur dường như chỉ có thể đạt được những giải pháp cần thiết tối thiểu để chống một sự tan vỡ ngay lập tức.

Tình hình của những người mua trái phiếu chính phủ Ailen, Bồ Đào Nha thực sự khó tháo gỡ. Trong gói giải cứu đầu tiên với Hy Lạp, các chủ trái phiếu tư nhân không buộc phải xóa bỏ khoản nợ họ đang làm chủ hoặc chấp nhập lãi suất thấp hơn. Nhưng tới thời điểm này, kế hoạch giải cứu mới đưa ra một loạt lựa chọn có tính trói buộc các trái chủ trong việc phải nhả ra thêm một khoản 50 tỉ eur cho Hy Lạp. Nó bao gồm sự trao đổi các trái phiếu vốn đang được trả giá cao để lấy một loại trái phiếu khác với tỉ lệ nợ thấp hơn và kỳ hạn thanh toán lâu hơn.

Cộng đồng Châu Âu gọi tên giải pháp trên là sự tự nguyện trao đổi vì các trái chủ về mặt kỹ thuật không thể tự làm như vậy. Các quan chức EU cũng nói rằng đây là giải pháp một lần và không áp dụng gói cứu trợ kiểu này với Bồ Đào Nha và Ailen. Các Cty nghiên cứu, xếp loại tín dụng cho rằng giới trái chủ của Hy Lạp đang chịu áp lực phải chia sẻ thua thiệt của nước này vì sự tự nguyện như EU nói là không hoàn toàn tự giác. Khi Bồ Đào Nha và Ailen cần nhiều sự trợ giúp, chắc chắn họ sẽ muốn các nhà đầu tư cùng chia sẻ khoản thua lỗ đó như đã từng thực hiện ở Hy Lạp. Như thế các Cty xếp hạng tín dụng đang quan sát kỹ EU với con mắt nghi ngờ, không tin tưởng.

Hy Lạp dường như tiếp tục loạng choạng và theo đánh giá của trưởng chuyên gia kinh tế của ngân hàng Royal Bank of Scotland Group thì một vòng tròn khủng hoảng sẽ diễn ra bất kỳ khi nào Hy Lạp phải tiếp nhận sự đánh giá, kiểm tra của các nhà lãnh đạo EU và Quỹ Tiền tệ quốc tế. Hy Lạp đã cho thấy chương trình tư nhân hóa không đạt kết quả như các dự báo đầu tiên và nền kinh tế nước này vẫn đang tiếp tục chìm đắm trong năm thứ ba liên tục.

Cấu trúc và tài chính của Quỹ cứu trợ tài chính chủ yếu cũng là một nguồn gây nhiều lo lắng. Có tên gọi là Quỹ tài chính bình ổn Châu Âu (EFSF), được ra đời năm 2010, EFSF có được quyền lực mới từ Hội nghị thượng đỉnh EU, cho phép mua trái phiếu chính phủ của các quốc gia ốm yếu; được tăng quyền ưu tiên mua trước các loại tín dụng đang bị tấn công trên thị trường trái phiếu và có quyền tái cấu trúc vốn tại các ngân hàng gặp rắc rối. Nhưng Thủ tướng Đức, Angela Merkel đã phản đối việc mở rộng quyền lực của quỹ này và dù cuối cùng phải đồng ý thì vẫn giữ lại điều khoản mỗi quốc gia thành viên khối sử dụng eur có thể bỏ phiếu phủ quyết các thương vụ mua trái phiếu chính phủ của EFSF.

Vào tháng 6/2011, các quốc gia thành viên EU đồng ý mở rộng khả năng vận động vốn của EFSF từ 255 tỉ eur lên đến 440 tỉ eur nhưng đến thời điểm này Đức, Hà Lan và Phần Lan có dấu hiệu chứng tỏ họ không muốn cho quỹ này thêm nhiều quyền lực hơn nữa vì mối lo ngại sẽ bị dính líu sâu vào tình trạng bất ổn này, mất đi vị trí đứng đầu trong bảng xếp hạng tín nhiệm về khả năng tài chính AAA của mỗi nước. Sau khi bỏ ra các khoản đã cam kết giúp đỡ Hy Lạp, Bồ Đào Nha và Ai len, Quỹ EFSF chỉ còn 323 tỉ eur để bảo vệ Tây Ban Nha và Italia. Trong khi đó chuyên gia của Bank of America cho rằng cần có thêm 700 tỉ eur để giải quyết khủng hoảng trái phiếu tại Italia và Tây Ban Nha từ nay tới 2014. Và như thế EU càng giải cứu, người ta lại càng thấy nhiều mối lo hơn nữa đối với khủng hoảng nợ công tại các nước Châu Âu.

Nguồn: DDDN