Về tiếp cận tín dụng, trong khi tới 37,4% DNVN coi việc khó tiếp cận tín dụng là hạn chế đối với sự phát triển thì với DN khu vực Đông Á chỉ là 17,1%. Điều này cho thấy, mức độ tiếp cận các nguồn tín dụng của các DNVN còn rất thấp, nhất là khối DN tư nhân. Bài toán vay vốn ngân hàng phải thế chấp đất đai đối với DN tư nhân không dễ có lời giải (có tới 26,4% DNVN gặp khó khăn về việc tiếp cận đất đai trong khi con số tương tự của thế giới và khu vực Đông Á là 14,5% và 9,9%). Tương tự, có tới 40,2% DN thế giới, 34,1% DN Đông Á cho rằng mức độ ổn định kinh tế vĩ mô có ảnh hưởng quan trọng đến sự phát triển của DN trong khi chỉ có 16,8% DNVN đồng ý vấn đề này. Kết quả trên thể hiện rất rõ, các cơ chế, chính sách vĩ mô của ta chưa thực sự tác động đối với phần lớn cộng đồng DN. Hay nói một cách khác, DN không được hưởng lợi từ những thể chế, chính sách vĩ mô. Điều này lý giải vì sao chỉ có 5,5% DNVN quan tâm đến hệ thống pháp luật trong hoạt động kinh doanh trong khi con số tương tự đối với thế giới và khu vực Đông Á là 21,6% và 27,3%. Ai cũng biết, trong kinh doanh, tính dự báo là vô cùng quan trọng. Cạnh tranh càng khốc liệt thì tầm quan trọng của tính dự báo càng phải cao, độ chính xác càng phải chuẩn. DN nào nắm được thông tin chính xác, DN đó sẽ thắng. Nhưng muốn dự báo chính xác, DN buộc phải quan tâm tới các chính sách vĩ mô bởi thông qua các thông tin này, DN có thể biết thế giới đang hướng về cái gì để đón đầu.

Đặc biệt, nhiều con số trong bảng khảo sát của WB phản ánh sự thụ động, dễ dãi, thỏa hiệp của nhiều DNVN trước các hiện tượng tiêu cực. Đơn cử như hệ thống giấy phép. Tình trạng "giấy phép con" ở VN được coi là một trong những nguyên nhân trì trệ phát triển kinh tế, ảnh hướng lớn tới thu hút đầu tư trong và ngoài nước. Cũng từ đây, ông "hành là chính" (thủ tục hành chính) ra đời và có mặt ở mọi nơi, mọi lúc cản đường DN. Rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài vào VN đã lên tiếng than phiền về vấn đề này nhưng chỉ có 1,4% DN của chúng ta coi đây là cản trở trong khi 16% DN thế giới, 15% DN Đông Á không thể chấp nhận nổi những rào cản vô lý này. Con số trên cũng cho thấy, phần lớn DNVN coi việc nhũng nhiễu, vòi vĩnh của cán bộ công chức trong bộ máy hành chính là chuyện đương nhiên và họ chấp nhận điều đó như một tất yếu. Thái độ thỏa hiệp này đang là rào cản lớn nhất trong việc cải tổ bộ máy hành chính trì trệ, quan liêu hiện nay. Để "thay máu" và thể hiện quyết tâm đẩy lùi "ông hành chính", rất nhiều tỉnh, thành trên cả nước đang thực hiện thủ tục hành chính "một cửa một dấu". Tuy nhiên, khả năng phá sản dự án này là rất cao nếu DN vẫn duy trì thái độ thỏa hiệp như hiện nay. Đáng buồn hơn nữa là thái độ vô cảm của các DN đối với tệ tham nhũng đã và đang trở thành quốc nạn ở VN nhiều năm nay. Trong khi 37% DN thế giới, 29% DN Đông Á "sợ" và cho rằng tham nhũng gây cản trở cho sự phát triển của DN thì chỉ có 12,8% DNVN đồng ý với điều này. "Đi cửa sau" để giành dự án; "bôi trơn" bộ máy hành chính trì trệ bằng quà cáp, phong bì; đút lót để trúng thầu... là phương pháp được nhiều DNVN áp dụng và coi là phương pháp hiệu quả nhất để đạt được mục đích.

Nguyên Hằng

Nguồn: http://www.thanhnien.com.vn, ngày 19/7/2006