Rào cản về giá

Theo ông Nguyễn Tiến Thoả - Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính), VN đã thành công trong đổi mới cơ chế quản lý giá từ "hành chính áp đặt" sang "cơ chế giá trị trường" có sự điều tiết của Nhà nước.

Dẫn chứng về điều này, ông Thoả nêu ra ví dụ: VN đã cơ bản hoàn tất không phân biệt giá đối với cá nhân, DN nước ngoài tại VN về điện, hàng không, đường sắt, giá cước viễn thông, vé du lịch thắng cảnh...

Tuy nhiên theo ông Thoả, khi VN hội nhập "sâu" thì hệ thống giá tại VN vẫn bất cập. Rất nhiều hàng hoá, dịch vụ của VN có giá thấp hơn hoặc cao hơn so với thị trường quốc tế. Đặc biệt, hệ thống hạch toán của VN còn diễn ra hiện tượng bù lỗ, bù chéo làm giải pháp cân bằng, bình ổn giá như sắt thép, ôtô, xe máy, điện...

Những yếu tố này đều tác động bất lợi khiến hàng hoá VN kém năng lực cạnh tranh; gây lãng phí nguồn lực trong nước... Đặc biệt, làm thiếu minh bạch và "méo mó" hệ thống giá trong nước, là lý do chính cho buôn lậu gia tăng và Nhà nước phải bỏ tiền bù lỗ, bảo hộ, chống buôn lậu.

Làm gì để "phá rào"?

Theo nghiên cứu của Bộ Tài chính, trước mắt có 4 nhóm biện pháp cho vấn đề này. Đầu tiên cần thực hiện nhất quán cơ chế giá thị trường có sự điều tiết của Nhà nước tầm vĩ mô. Nhà nước không can thiệp trực tiếp vào mức giá.

Thứ hai là hoàn thiện khung pháp lý để điều hành, kiểm soát được sự hình thành và vận động của giá cả phù hợp với thị trường và thông lệ quốc tế. Bên cạnh đó, VN cần sử dụng có hiệu quả hình thức hỗ trợ mà WTO không cấm...

Thứ ba, áp dụng nguyên tắc điều chỉnh (giảm dần và xoá bỏ độc quyền về giá, xoá bù lỗ, bù giá, huỷ bỏ các hình thức trợ giá). Cuối cùng là sử dụng đồng bộ các biện pháp tác động gián tiếp vào thị trường, không để mất cân đối cung - cầu; luôn có dự trữ đủ mạnh; điều hành tỉ giá, lãi suất, kiểm soát giá độc quyền, chống bán phá giá...

Những biện pháp này có tác động tiêu cực "tức thời", nhưng lại đảm bảo lợi ích lâu dài cho VN. Cụ thể, các DN, thị trường tiêu dùng VN phải chịu sự điều chỉnh giá cao hơn ở những mặt hàng hiện thấp hơn giá quốc tế; đồng thời chịu áp lực từ hàng hoá bên ngoài tràn vào.

VN cũng sẽ phải chịu tác động lớn từ biến động và rủi ro của thị trường quốc tế, nhất là rủi ro từ mối quan hệ phức tạp của hệ thống thương mại quốc tế và thương mại nội địa (bán phá giá, chuyển giá nội bộ...).

Theo Lao động