“Hội nghị đầu tư Việt Nam 2006 - Đồng hành với sự tăng trưởng kinh tế cao của Việt Nam” do Công ty IDJ tổ chức ngày 10/10 đã làm rõ hơn vấn đề này.

Tại hội nghị, gần 200 nhà đầu tư có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với lãnh đạo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nhận được những thông tin cập nhật nhất về những chính sách mới nhất của Việt Nam đối với các nhà đầu tư nước ngoài.

Nỗi lo của doanh nghiệp

Gần 30 năm định cư ở Na Uy, bà Lệ Tân - vốn là một kiến trúc sư - muốn tìm hiểu thêm có nên đi sâu đầu tư vào bất động sản ở Việt Nam hay không. Sau một quá trình quan sát, tìm hiểu bà tỏ ra rất ngạc nhiên khi thấy các khách sạn hay trung tâm du lịch ở Việt Nam chủ yếu phục vụ cho đối tượng có “túi tiền to” mà không dành cho tầng lớp trung lưu hay thấp hơn.

Theo bà Tân, chính tầng lớp trung lưu mới là lực lượng sử dụng dịch vụ du lịch nhiều nhất. Là người có nhiều năm sống ở nước ngoài, bà Tân cho rằng tầng lớp có công ăn việc làm, trí thức có nghề nghiệp khi đi du lịch thường cùng với gia đình và thời gian nghỉ thường kéo dài từ 1-2 tuần. Bà Tân nhận định Việt Nam nên xây dựng những trung tâm du lịch cho người Việt Nam và người nước ngoài ở tầng lớp trung lưu.

Rất ấn tượng với dự án xây dựng căn hộ giá rẻ nhưng bà Tân không khỏi lo lắng về sự chưa rõ ràng của luật pháp: “Bỏ tiền vào đầu tư nhưng không có luật lệ hướng dẫn, ai sẽ bảo đảm cho số vốn của mình, nhất là lĩnh vực bất động sản lại đòi hỏi lượng vốn lớn”.

Mặc dù đường lối chính sách của Việt Nam đã mở rộng, thông thoáng hơn đã tạo được những ấn tượng rất tốt cho kiều bào, nhưng theo bà Tân, họ chỉ thực sự biết “lờ mờ” trên giấy tờ, qua báo chí nhưng khi đi vào thực tế giải quyết vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Theo ông Nguyễn Khánh Tùng, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Vstargroup, môi trường pháp lý của Việt Nam đã có những cải thiện rõ rệt, từng bước tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên, ông Tùng cho rằng luật và nghị định hướng dẫn cần bảo đảm tính nhất quán.

Đánh giá cao việc hai thành phố Hà Nội và Tp.HCM cho ra đời trung tâm giao dịch bất động sản, ông cũng khẳng định cần đẩy mạnh những trung tâm như vậy để mang lại thông tin về mặt bằng sản xuất, các dự án bất động sản nhanh và đầy đủ cho doanh nghiệp.

Bà Lý Thanh Hiền, Giám đốc nguồn nhân lực Công ty Archetype Vietnam, cho biết ý định thành lập một công ty đầu tư về lĩnh vực bất động sản chuyên cung cấp dịch vụ bất động sản. Đây là loại hình dịch vụ đầu tư có điều kiện nên bà tỏ ra băn khoăn trong việc thực thi theo Luật Đầu tư đã có hiệu lực từ tháng 7/2006 hay Luật kinh doanh bất động sản sẽ có hiệu lực vào năm 2007. Bởi vì tại thời điểm hiện nay trong bộ hồ sơ thành lập công ty của bà phải có bản giải trình cam kết đáp ứng đầy đủ các điều kiện đầu tư.

Đại diện của Ngân hàng Citibank đến với hội nghị với mong muốn tìm hiểu và nếu có thể thì tham gia góp vốn cho một dự án bất động sản tiềm năng. Song, ông Tổng giám đốc của Citibank cho rằng những quy định hiện nay của Nhà nước hoặc chưa rõ, hoặc có những hạn chế về góp vốn của ngân hàng nước ngoài trong lĩnh vực bất động sản. Điều này ảnh hưởng không tốt đến khả năng tài chính của dự án.

Tổng giám đốc của Citibank rất muốn biết hướng của Việt Nam sắp tới có cho phép các ngân hàng nước ngoài được mở thêm khả năng hoạt động trong thế chấp, cầm cố cho các dự án về bất động sản Việt Nam.

Khắc phục bằng cách nào?

Trước những hối thúc của các nhà đầu tư về một môi trường luật pháp và các chính sách thu hút đầu tư hơn nữa của Việt Nam, ông Phạm Mạnh Dũng, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) khẳng định: Luật Đầu tư có hiệu lực từ ngày 1/7/2006 và nghị định hướng dẫn vừa được ban hành đã tạo sự tự do cho các nhà đầu tư tiếp cận môi trường đầu tư của Việt Nam.

Theo đó, nhà đầu tư được đầu tư trong tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế trừ lĩnh vực Nhà nước cấm. Nhà đầu tư được tự chủ trong hoạt động đầu tư kinh doanh, được lựa chọn hình thức đầu tư, được chủ động trong hoạt động quản lý doanh nghiệp như chuyển nhượng vốn, dự án, thực hiện dự án đa mục tiêu, đa hình thức.

Ông Dũng cho biết, trước đây theo quy định của Luật Đầu tư nước ngoài, các nhà đầu tư chỉ được phép đầu tư vào Việt Nam với 3 hình thức: 100% vốn nước ngoài, liên doanh và hợp đồng hợp tác kinh doanh. Nay Luật Đầu tư đã mở rộng tối đa hình thức đầu tư (được thành lập công ty TNHH, hợp danh, cổ phần, doanh nghiệp tư nhân,...), tạo cho nhà đầu tư nước ngoài có được rất nhiều hình thức để đầu tư, để lựa chọn khi đầu tư. Luật Đầu tư cũng không áp dụng nguyên tắc nhất trí trong hội đồng quản trị như luật cũ.

Liên quan đến lĩnh vực bất động sản, ông Dũng cho biết trước đây theo quy định của Luật Đầu tư nước ngoài nếu khách sạn có thuê công ty quản lý thì chỉ được áp dụng trong lĩnh vực văn phòng cho thuê và khách sạn và thuê giữa chủ khách sạn và công ty quản lý do nhà nước kiểm soát và thời hạn cho thuê tối đa là 10 năm. Tất cả những quy định đó được bãi bỏ trong Luật Đầu tư chung.

Không chỉ mở rộng hình thức thành lập doanh nghiệp, Luật Đầu tư còn mở ra quyền góp vốn, mua cổ phần, sáp nhập, mua lại doanh nghiệp tại Việt Nam cho nhà đầu tư nước ngoài.

Các nhà doanh nghiệp nước ngoài được mua cổ phần ở doanh nghiệp Việt Nam khống chế ở mức 30% và trong 35 lĩnh vực đối với doanh nghiệp tư nhân và với doanh nghiệp nhà nước khống chế 10%. Để phù hợp với WTO, nhà đầu tư có thể mua 49% hay 60% do thoả thuận giữa các nhà đầu tư không khống chế mức trần 30% trừ một số lĩnh vực hiện nay đang bảo lưu trong hiệp định WTO.

Luật Đầu tư cam kết bảo đảm tài sản của nhà đầu tư không bị trưng thu, trưng dụng, quốc hữu hoá. Nếu có trưng thu thì phải bảo đảm theo nguyên tắc đền bù công bằng, thoả đáng theo giá thị trường tại thời điểm trưng thu, trưng dụng, các hình thức đóng góp vào lĩnh vực bất động sản có đóng góp của cổ đông, công ty trong nước, nước ngoài và các ngân hàng nước ngoài.

Thuỳ Trang

Nguồn: http://www.vneconomy.com.vn, ngày 11/10/2006