Trong văn bản này, Thủ tướng đã giao Bộ Thương mại khẩn trương hoàn tất việc xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định thi hành Luật Thương mại về hoạt động của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chuyên về hoạt động mua bán hàng hóa tại Việt Nam.

Thủ tướng yêu cầu, nghị định này phải bảo đảm nguyên tắc quy định rõ ràng, minh bạch về các điều kiện hoạt động của doanh nghiệp để có cơ sở xem xét các dự án cụ thể.
Liên quan đến vấn đề này, vào cuối tháng 8/2006, văn phòng Chính phủ vừa có công văn số 4431/VPCP-QHQT yêu cầu Bộ Thương mại báo cáo về chủ trương mở cửa thị trường bán lẻ đối với các doanh nghiệp nước ngoài tại VN.
Việc mở cửa thị trường phân phối là một trong những nội dung đàm phán căng thẳng nhất trong quá trình đàm phán gia nhập WTO. Đến tận phiên đa phương cuối cùng vào giữa tháng 10 vừa qua vấn đề quyền kinh doanh trong lĩnh vực phân phối là một trong những nội dung cuối cùng đạt được thoả thuận sau quá trinh thảo luận kéo dài.
Đến nay, thông tin sơ bộ cho biết, khi gia nhập WTO, đối với lĩnh vực phân phối, VN cam kết từ 2008 doanh nghiệp nước ngoài được liên doanh không hạn chế, từ 2009 được thành lập doanh nghiệp phân phối 100% vốn nước ngoài.
Trên thị trường VN hiện đã có nhiều tập đoàn phân phối lớn của thế giới như: Metro Cash&Carry (Đức) với sáu siêu thị hoạt động tại TP.HCM, Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ. BigC có ba siêu thị đang hoạt động (hai ở TP.HCM, Hà Nội và sắp mở thêm ở Hải Phòng). Tập đoàn bán lẻ Parkson (Malaysia) mở chuỗi của hàng cao cấp ở TP.HCM. Bên cạnh đó, Tập đoàn Dairy Farm (Singapore) cũng nộp đơn xin thành lập công ty 100% vốn nước ngoài.
Mới đây nhất, ngày 23/10, Công ty liên doanh Lotte Vina Shopping là liên doanh giữa doanh nghiệp tư nhân sản xuất thương mại Minh Vân (Việt Nam) và Công ty Lotte Shopping Co., Ltd (Hàn Quốc) với mục tiêu đầu tư chuỗi 15 trung tâm thương mại tổng hợp tại thành phố Hồ Chí Minh. Trung tâm đầu tiên dự kiến được xây dựng tại khu vực đường Quang Trung (Gò Vấp) với tổng vốn đầu tư 50 triệu USD cũng đã được Thủ tướng chấp thuận đầu tư. Việc cấp giấy chứng nhận đầu tư cần thực hiện trước thời điểm Việt Nam chính thức gia nhập WTO.
Thị trường bán lẻ VN xếp thứ ba thế giới về thu hút các tập đoàn bán lẻ với những lý do như dân số đông, trong đó một nửa dân số VN dưới tuổi 30; chi tiêu của người tiêu dùng tăng 16% và doanh số bán lẻ tăng 20% trong giai đoạn 2004 - 2005. Doanh số bán lẻ thi trường VN được dự tính khoảng trên 20 tỷ USD mỗi năm.

Theo đánh giá của Bộ Thương mại, trong giai đoạn 2001 - 2005 doanh thu bán lẻ thị trường VN tăng bình quân 18%/năm, cao gấp khoảng hai lần so với mức tăng trưởng bình quân của GDP cùng kỳ.

Điều lo lắng nhất của các DN VN là sẽ có một làn sóng các tập đoàn bán lẻ nước ngoài đến Việt Nam thiết lập các mạng lưới phân phối hiện đại, khống chế hệ thống phân phối trong nước và giành quyền kiểm soát thị trường bán lẻ VN.
Bộ Thương mại đã nhiều lần cảnh báo với hệ thống phân phối phát triển còn mang nặng tính tự phát, thiếu ổn định và chưa bền vững như hiện nay, các nhà phân phối VN sẽ gặp nhiều khó khăn khi gia nhập WTO, và nếu không có sự liên kết để nhanh chóng đổi mới sẽ có nguy cơ bị thất bại ngay trên sân nhà.
Phước Hà
Nguồn: http://www.vietnamnet.com.vn, ngày 25/10/2006