Đến nay, chúng ta đã thực hiện cam kết mở cửa thị trường trong khuôn khổ ASEAN và Hiệp định Thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ (BTA).

Trong thời gian tới, phạm vi và mức độ mở cửa thị trường dịch vụ của Việt Nam sẽ nhiều hơn khi trở thành thành viên của WTO và tham gia hàng loạt các FTA khác.

Cho đến nay, những lĩnh vực dịch vụ tài chính như: kế toán kiểm toán và dịch vụ tư vấn thuế, dịch vụ bảo hiểm và dịch vụ chứng khoán đã có những cam kết mở cửa thị trường trong khuôn khổ ASEAN và BTA. Tuy nhiên, tính tại thời điểm này, mức độ mở cửa thị trường cao nhất của các lĩnh vực dịch vụ do Bộ Tài chính quản lý là những cam kết trong BTA.

Theo đó, thực hiện lộ trình mở cửa thị trường dịch vụ với sự tham gia của các đối tác nước ngoài bao gồm các hình thức như: cho phép nhà cung cấp dịch vụ ở nước ngoài cung cấp dịch vụ cho các tổ chức, cá nhân ở Việt Nam (loại hình 1); cho phép các tổ chức, cá nhân ở Việt Nam sử dụng các dịch vụ ở nước ngoài (loại hình 2); cho phép bên nước ngoài thành lập đại diện thương mại ở Việt Nam để cung cấp dịch vụ, ví dụ như: văn phòng đại diện, chi nhánh, liên doanh, công ty 100% vốn nước ngoài (loại hình 3); cho phép cá nhân nước ngoài vào Việt Nam, độc lập cung cấp dịch vụ tại thị trường trong nước (loại hình 4).

Bộ Tài chính cho biết, trong thời gian 5 năm tới, việc mở cửa thị trường dịch vụ sẽ tập trung chủ yếu vào thực hiện các cam kết khi gia nhập WTO và tập hợp đưa ra những cam kết đã đạt được với các đối tác khi gia nhập WTO.

Lĩnh vực dịch vụ kế toán, kiểm toán và dịch vụ tư vấn thuế hầu như đã được mở cửa hoàn toàn đối với các loại hình cung cấp dịch vụ thứ 1, 2 và 3 nêu trên. Riêng đối với loại hình thứ 4 không cam kết mở cửa.

Đối với dịch vụ bảo hiểm, cam kết mở cửa thị trường khi gia nhập WTO sẽ cho phép các công ty bảo hiểm hoạt động tại nước ngoài được cung cấp dịch vụ bảo hiểm cho các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, người nước ngoài làm việc tại Việt Nam, dịch vụ tái bảo hiểm, dịch vụ bảo hiểm đối với vận tải quốc tế, môi giới bảo hiểm và các dịch vụ hỗ trợ (định phí, tư vấn...). Cho phép các tổ chức, cá nhân Việt Nam khi đi ra nước ngoài được sử dụng dịch vụ bảo hiểm nước ngoài.

Và không còn bất cứ hạn chế nào đối việc thành lập pháp nhân của công ty bảo hiểm nước ngoài, ngoại trừ kinh doanh dịch vụ bảo hiểm bắt buộc sẽ chỉ được mở cửa cho công ty 100% vốn nước ngoài vào đầu năm 2008.

Với dịch vụ chứng khoán, các cam kết cho phép tổ chức, cá nhân Việt Nam được sử dụng dịch vụ ở nước ngoài. Cho phép thành lập văn phòng đại diện và liên doanh đến 49% vốn FDI từ thời điểm gia nhập. Sau 5 năm kể từ thời điểm gia nhập, cho phép thành lập các công ty cung cấp dịch vụ chứng khoán 100% vốn nước ngoài và cho phép thành lập chi nhánh của các công ty cung cấp dịch vụ chứng khoán nước ngoài hoạt động trong các loại hình dịch vụ quản lý tài sản, quản lý quỹ đầu tư, lưu ký, thanh toán bù trừ, cung cấp và chuyển giao thông tin tài chính, tư vấn và các hoạt động môi giới và phụ trợ khác liên quan đến chứng khoán.

Tuy nhiên, không mở cửa cho chi nhánh trong nước đối với các loại hình dịch vụ kinh doanh chứng khoán và tham gia phát hành, cũng như không cam kết mở cửa đối với loại hình cung cấp dịch vụ thứ 1 và 4 nêu trên.

Để đảm bảo thực hiện các cam kết, các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Chứng khoán cần có những hướng dẫn cụ thể liên quan đến các cam kết nêu trên về việc cho phép thành lập công ty chứng khoán 100% vốn nước ngoài và chi nhánh sau 5 năm kể từ thời điểm gia nhập WTO.

Các quy định liên quan đến lĩnh vực hải quan của WTO nhằm tạo thuận lợi cho thương mại. Do đó, các cam kết trong lĩnh vực này tập trung chủ yếu vào việc xác định trị giá hải quan theo các phương pháp và quy định của Hiệp định Xác định trị giá hải quan (CVA) mà căn cứ chủ yếu là dựa trên trị giá giao dịch, và không cho phép cơ quan hải quan áp dụng lại quy định về giá nhập khẩu tối thiểu hay là danh mục giá mang tính áp đặt.

Về phí hải quan, chúng ta đã cam kết sẽ tuân thủ đầy đủ nguyên tắc của WTO về phí hải quan khi gia nhập. Theo đó, biểu giá phí được xây dựng theo tiêu chí thống nhất, minh bạch và tương ứng với chi phí dịch vụ bỏ ra, không dùng làm mục tiêu thu ngân sách, không có phân biệt riêng về phí đối với một số loại hàng hoá nhập khẩu... Các quy định này đảm bảo rõ ràng minh bạch và thống nhất.

Đối với việc thực hiện CVA, từ năm 2003 (thực hiện những cam kết trong khuôn khổ AFTA và BTA) chúng ta đã ban hành các văn bản pháp quy và đã triển khai thực hiện trên thực tế.

Duy Linh

Nguồn: http://www.vneconomy.com.vn, ngày 4/11/2006