Thứ nhất, về Luật Doanh nghiệp: (1) Quy định về chứng chỉ hành nghề; (2) Quy định về chuyển đổi doanh nghiệp tư nhân thành công ty trách nhiệm hữu hạn 1 hoặc 2 thành viên trở lên; (3) Quy định về tên viết tắt của doanh nghiệp; (4) các vấn đề liên quan đến Nghị định 03;và (5) Quy định về hoạt động của các doanh nghiệp FDI không chuyển đổi liên quan đến quyền kinh doanh;

Thứ hai, về Luật Đầu tư: (1) Quy định về định vị thủ tục đầu tư trong quá trình chuẩn bị thực hiện đầu tư có sử dụng đất; (2) Quy định về nội dung thẩm định; (3) Quy định về thành lập doanh nghiệp FDI không có “dự án”; và một số vấn đề khác.

Cuộc họp diễn ra trong không khí khẩn trương nhằm giải quyết các câu hỏi được gửi đến Tổ Công tác trong tuần. Xoay quanh vấn đề yêu cầu về chứng chỉ hành nghề đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực cần chứng chỉ hành nghề, Tổ Công tác nhấn mạnh các quy định này chỉ áp dụng cho những doanh nghiệp thành lập mới và nhiệm kỳ sau của các doanh nghiệp đã thành lập. Giám đốc hay Tổng giám đốc doanh nghiệp không nhất thiết phải là người có đầy đủ tất cả các chứng chỉ hành nghề của mọi ngành nghề đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp, chỉ cần doanh nghiệp nộp đủ các chứng chỉ hành nghề của các thành viên quản lý ứng với mỗi ngành nghề kinh doanh quy định.

Trả lời câu hỏi “Doanh nghiệp tư nhân có thể chuyển đổi thành công ty trách nhiệm hữu hạn được hay không, hay cần phải giải thể trước khi chuyển đổi”, Tổ Công tác cho biết doanh nghiệp tư nhân không thể chuyển đổi thành công ty trách nhiệm hữu hạn.

Tiếp đó, liên quan đến tên viết tắt của các doanh nghiệp, trả lời cho trường hợp "Công ty thương mại Việt Nhật có tên viết tắt là Luna có được không?" thành viên Tổ Công tác kết luận, theo Điều 33, khoản 3 Luật Doanh nghiệp 2005, tên viết tắt của doanh nghiệp được viết tắt từ tên bằng tiếng Việt hoặc tên bằng tiếng nước ngoài, trường hợp trên của công ty Việt Nhật không tuân thủ đúng quy định, vì vậy Luna không phải tên viết tắt của công ty. Tuy nhiên, cần phân biệt giữa tên giao dịch và tên viết tắt, trong trường hợp này, công ty Nhật Việt có thể sử dụng "Luna" làm tên giao dịch. Bên cạnh đó, liên quan đến tên gọi của công ty, trả lời câu hỏi: "Tên công ty chúng tôi là Sao Kim, trước đó đã có một công ty tên Venus, xin hỏi tên công ty chúng tôi có bị coi là trùng không?" Tổ Công tác khẳng định, khái niệm trùng ở đây phải hiểu là trùng lắp hoàn toàn, theo Điều 34 Luật Doanh nghiệp, trường hợp của công ty không bị coi là trùng tên.

Ngoài ra, các thành viên Tổ Công tác cũng thảo luận và chỉ ra một điểm không phù hợp trong Luật Doanh nghiệp 2005 và NĐ 125/2004/NĐ-CP sửa đổi bổ sung cho NĐ 03/2000/NĐ-CP về hướng dẫn thi hành Luật doanh nghiệp, đó là, Luật Doanh nghiệp cũng như NĐ 03 đều quy định "Điều lệ công ty của công ty cổ phần phải có chữ ký của tất cả các thành viên sáng lập hoặc của người đại diện theo pháp luật của công ty". Trong khi đó, NĐ 125 lại quy định "Điều lệ công ty của công ty cổ phần phải có chữ ký của tất cả các thành viên sáng lập và của người đại diện theo pháp luật của công ty". Điều này cũng gây vướng mắc cho doanh nghiệp khi thực hiện. Nhiều ý kiến được đưa ra trong cuộc họp, tuy nhiên, kết luận lại, tinh thần của Tổ Công tác là lấy Luật làm tiêu chuẩn và xét về thực tiễn cũng như về mặt luật pháp thì sử dụng từ "hoặc" như trong Luật là hợp lý hơn.

Liên quan đến câu hỏi "Các doanh nghiệp FDI không chuyển đổi thì hoạt động như thế nào? Có được bổ sung mở rộng ngành nghề kinh doanh và thời gian kinh doanh không?", Tổ Công tác cho biết, theo quy định của Luật doanh nghiệp mới tại các Điều 20, 21, 22, các doanh nghiệp FDI nếu không đăng ký lại để chuyển đổi sẽ không được mở rộng lĩnh vực: ngành, nghề kinh doanh và thời hạn hoạt động; còn các hoạt động khác như thay đổi địa điểm trụ sở, mở văn phòng giao dịch vẫn được thực hiện bình thường theo quy định tại Điều 22 của Luật này.

Trả lời thắc mắc của các doanh nghiệp cho rằng: "Trong quy định đăng ký nội dung đầu tư có yêu cầu đăng ký nhu cầu sử dụng đất và cam kết về bảo vệ môi trường (Điều 45 Luật Đầu tư 2005), hay nội dung thẩm tra có quy hoạch sử dụng đất, nhu cầu sử dụng đất, giải pháp về môi trường (Điều 48 Luật Đầu tư 2005)", trong khi Luật Đầu tư 2005 còn quy định sơ sài về các yêu cầu này, một thành viên của Tổ Công tác cho rằng Luật Đầu tư không phải là luật thay thế cho các luật khác như Luật Đất đai, Luật Môi trường, v.v… Chính vì vậy, đối với các dự án liên quan đến sử dụng đất hay các yếu tố môi trường, ngoài Luật đầu tư các dự án này còn chịu sự điều chỉnh của các Luật Đất đai, Môi trường hay Xây dựng, v.v… Bên cạnh đó, xuất phát từ thắc mắc của một doanh nghiệp về "biểu mẫu Báo cáo năng lực tài chính của nhà đầu tư", nhiều ý kiến trong Tổ Công tác cho rằng hồ sơ đăng ký đầu tư không cần bao gồm báo cáo này do năng lực thẩm định tài chính của các cán bộ quản lý cấp cơ sở còn yếu nên báo cáo này chỉ mang tính hình thức.

Ngoài ra, trong quy định về các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, Tổ Công tác cũng nhấn mạnh rất rõ yêu cầu cá nhân hay tổ chức nước ngoài lần đầu tiên đầu tư vào Việt Nam phải có "dự án". Trong trường hợp các nhà đầu tư nước ngoài hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ tư vấn, thì "dự án đầu tư" ở đây được hiểu là "phương án kinh doanh". Tổ Công tác cũng lưu ý thêm, trong điều kiện gia nhập WTO, cần phân biệt rõ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp đầu tư nước ngoài tại Việt Nam để có phương thức quản lý thích hợp.

Kết thúc cuộc họp, qua rất nhiều câu hỏi các doanh nghiệp và cá nhân gửi về Tổ Công tác, các thành viên đi đến thống nhất từ nay đến cuối tháng 12/2006 sẽ tập trung các vấn đề nhiều doanh nghiệp vướng mắc trong quá trình thực thi hai Luật cũng như các quy định trong luật và các nghị định đã ban hành mà chưa thực sự phù hợp với thực tế để ra một văn bản hướng dẫn bổ sung giúp các doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc áp dụng hai luật vào cuộc sống.

Hương Giang
Nguồn: VNEP - 24/11/2006