Sau buổi nói chuyện với các doanh nghiệp VN tại hội thảo “Làm thế nào để doanh nghiệp VN có thể hội nhập toàn cầu thành công?” sáng 30-1, ông đã dành cho Tuổi Trẻ một cuộc trò chuyện.

* Thưa giáo sư, sau khi VN gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) xuất hiện hai tâm lý phổ biến: một rất lạc quan với cơ hội này, một rất lo âu. GS nghĩ sao về vấn đề này?

- GS JOHN QUELCH: Tôi luôn lạc quan về VN, không phải chỉ vì việc vào WTO mà bởi vì qui mô thị trường ở đây, bởi tinh thần kinh doanh nhiệt tình hăng hái, bởi sự ham học hỏi của các bạn. Việc gia nhập WTO sẽ làm tăng thêm sự quan tâm của giới đầu tư đối với VN. Điều đó không chỉ đem lại lợi ích cho các doanh nghiệp (DN) địa phương mà đồng thời còn đặt các bạn trước áp lực cạnh tranh mới từ các DN nước ngoài.

Do thị trường VN có rất nhiều tiềm năng nên các nhà đầu tư sẽ sẵn sàng bỏ ra các khoản đầu tư lớn vào đây. Vì vậy các DN VN cần nghĩ cách cải thiện hiệu quả sản xuất, tăng thêm các giá trị gia tăng trong sản phẩm đưa tới người tiêu dùng của mình để có thể bảo vệ thị phần của mình. Nếu không làm vậy, người tiêu dùng sẽ chuyển sang các sản phẩm của nước ngoài và các tập đoàn đa quốc gia sẽ vào thị trường của các bạn.

* GS nói các DN VN không nên sợ hãi và không nên dựa vào nhân công giá rẻ. Xin ông giải thích cụ thể hơn về vấn đề này?

- Tôi thấy các DN của VN nên tự tin rằng mình đủ khả năng quản lý và sức mạnh để cạnh tranh. Vấn đề ở đây là họ phải hiểu lợi thế cạnh tranh của riêng họ. Họ biết những nguồn cung ứng ở VN, họ biết thị trường ở đây, họ biết khách hàng ở đây, họ hiểu các kênh phân phối. Đó là những lợi thế mà DN nước ngoài không có. Nếu họ biết duy trì và phát triển các mối quan hệ đó thì các DN nước ngoài sẽ không dễ dàng thâm nhập ở đây được.

Ngoài ra, với qui mô thị trường lớn như ở VN, kể cả nếu các tập đoàn đa quốc gia có giành được một vài thị phần nào đó ở đây, thì khối DN trong nước vẫn luôn có một thị phần mạnh để kiếm lợi nhuận. Thực tế, các DN không nên quá chú trọng tới việc nắm giữ tối đa thị phần trong nước. Họ có thể giữ một thị phần nhỏ hơn chút nhưng làm ăn có lãi thì vẫn tốt hơn. Vẫn có những trường hợp nắm giữ thị phần lớn nhưng lợi nhuận của họ lại không nhiều.

* Các DN VN chỉ có qui mô nhỏ và vừa, vậy làm thế nào để họ có thể thâm nhập thị trường quốc tế?

- Các bạn có thể thấy ví dụ của Công ty sản xuất khăn tắm Hilasal của El Salvador, một đất nước có qui mô kinh tế nhỏ hơn VN rất nhiều, đang rất thành công trên thị trường thế giới. Họ chỉ chuyên sản xuất loại khăn tắm đắt tiền nhưng lại thành công khi người lãnh đạo của họ có khát khao và tầm nhìn để tạo ra các sản phẩm may mặc hàng đầu thế giới. Họ tận dụng được lợi thế về nhuộm và tạo màu của đất nước mình. Người sáng lập ra Starbucks cũng có niềm tin, tầm nhìn và khát khao mang đến loại cà phê chất lượng cho nước Mỹ và toàn thế giới. Tôi nghĩ rằng đâu đó ở VN cũng có những doanh nghiệp đang khát khao như vậy.