Sự tăng trưởng vượt bậc của thị trường chứng khoán (TTCK) thời gian qua đã thu hút khá nhiều người tham gia, trong đó có cả những người chưa hề có chút kiến thức về chứng khoán và TTCK. Thị trường tăng nóng, một loạt các biện pháp quản lý được đưa ra với mục đích góp phần thúc đẩy phát triển ổn định và bền vững hơn. Tuy nhiên, do mức sinh lời trên TTCK cao hơn rất nhiều so với các kênh đầu tư khác nên giới đầu tư nhỏ lẻ vẫn không chút e ngại “đổ” tiền vào mua cổ phiếu. Một khi giá cổ phiếu không xuống và VN-Index vẫn lên thì chẳng mấy ai muốn rời sàn vì lợi nhuận thu về lên đến hàng tỷ đồng là có thật.

Có thể nói năm 2006 đã tạo ra một dấu ấn đặc biệt cho nền kinh tế Việt Nam nói chung và thị trường vốn nói riêng. Tốc độ phát triển của TTCK đã vượt xa so với mục tiêu và dự kiến. Kết thúc năm tài khóa 2005 vốn hóa của TTCK chỉ đạt 1,5% GDP của cả nước và kỳ vọng được đưa ra cho năm 2006 là đạt từ 2% – 3% GDP. Nhưng điều bất ngờ xảy ra với TTCK là đã đạt hơn 20% GDP. Kênh huy động vốn qua TTCK ngày càng gia tăng và làm giảm áp lực cho thị trường tín dụng của ngân hàng.

Thực tế cho thấy sự phát triển của TTCK đã hấp dẫn rộng rãi công chúng đầu tư và một lượng lớn trong số họ mua bán cổ phiếu theo phong trào. Ông Bùi Nguyên Hoàn – Trưởng đại diện văn phòng UBCKNN tại TPHCM cho rằng một số cổ phiếu giao dịch trên thị trường tăng quá nhanh và có thể nói là tăng nóng.

Điều đó được thể hiện qua chỉ số VN-Index từ 600 điểm vào giữa năm 2006 lên xấp xỉ gấp đôi thời gian gần đây. Lượng nhà đầu tư tham gia mua bán ngày một tăng, đó là chưa kể đến việc giao dịch chứng khoán trên thị trường tự do (OTC). Lượng nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào TTCK Việt Nam cũng tăng đáng kể, chiếm 20% – 30% khối lượng giao dịch… Tài khoản của nhà đầu tư đến mở tại các công ty chứng khoán tăng theo cấp số nhân trước sự thiếu hụt về số lượng nhà môi giới.

Hiện nay chỉ có khoảng 400 nhà môi giới, trong khi tổng giá trị vốn hóa của cổ phiếu trên thị trường đã đạt hơn 221.100 tỷ đồng. Như vậy, các nhà môi giới không thể nào phục vụ tốt các nhà đầu tư khi không chỉ ít về số lượng mà nghiệp vụ và đạo đức cũng còn yếu kém.

Nhằm thúc đẩy thị trường phát triển ổn định, ông Nguyễn Sơn – Phó trưởng Ban phát triển TTCK của UBCKNN cho biết đã kiến nghị Chính phủ cho phép tăng tỷ lệ cổ phần bán ra công chúng tại các công ty có vốn Nhà nước đang nắm giữ. Đây là những doanh nghiệp mà nhà đầu tư kỳ vọng vào đầu tư dài hạn, chứ không như trào lưu mua bán ngắn hạn của một số cổ phiếu trên thị trường.

Có nhiều ý kiến cho rằng giá cổ phiếu tăng vượt trần thời gian qua chưa đúng với giá trị thực của nó. Nhưng đối với TTCK để đi tìm một sự đúng nghĩa về thực hay ảo của giá cổ phiếu cũng rất khó, vì giá cổ phiếu trên thị trường tăng hay giảm chủ yếu là do quan hệ cung – cầu. Tuy nhiên, tốc độ tăng quá mạnh của thị trường cũng đáng lo ngại, mức tăng trong mỗi phiên lên đến 30 – 40 điểm thì phải hết sức thận trọng khi lựa chọn danh mục đầu tư.

Giám đốc một công ty chứng khoán cũng cho rằng, giá nhiều loại cổ phiếu giao dịch trên thị trường so với giá trị và tiềm năng của công ty thì tốc độ biến động quá nhanh. Thực tế, chỉ số P/E (giá cổ phiếu so với lợi nhuận của doanh nghiệp) nhiều cổ phiếu đã vượt xa so với chứng khoán của các nước trong khu vực.

Theo vị giám đốc trên, nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là việc xác định giá trị doanh nghiệp còn chưa minh bạch. Trong khi đó, giới đầu tư nhất là những người ít am hiểu về TTCK vẫn tiếp tục đổ vốn vào mua cổ phiếu nhưng lại thiếu sự nghiên cứu kỹ về doanh nghiệp đó. Nhiều nhà đầu tư tham gia thị trường vẫn mua bán theo kiểu bầy đàn và hiệu ứng từ các nhà đầu tư nước ngoài. Theo dự báo, rất có thể TTCK sẽ có sự điều chỉnh giảm giá, vì không có một thị trường nào chỉ tăng mà không giảm.

Giới chuyên gia nước ngoài cho rằng rất khó để một cơ quan quản lý đưa ra biện pháp cụ thể xử lý tình huống khi thị trường quá nóng hoặc quá lạnh. Vì một khi có sự tác động từ phía các cơ quan quản lý sẽ gây ảnh hưởng lớn đến tâm lý của nhà đầu tư. Sự tác động này sẽ rất nguy hiểm và nếu thiếu thận trọng sẽ khiến giới đầu tư, nhất là các nhà đầu tư nhỏ lẻ ồ ạt đẩy hàng đi gây ra khủng hoảng khó lường. Cách duy nhất để quản lý thị trường tăng nóng là đưa ra cảnh báo như cảnh báo đối với những người vi phạm giao thông.

Theo ông Don Lam, Tổng giám đốc VinaCapital, trong bối cảnh hiện nay cách tốt nhất để tránh rủi ro là mọi người nên tính toán và thận trọng khi mua bán chứng khoán. 

Nguồn: SGGP