Tiếp tục đà tăng trưởng

Theo đánh giá của ADB, năm 2006 VN tăng trưởng 8,0%, mức cao nhất trong vòng 5 năm qua. Đầu tư tư nhân đã được thúc đẩy bởi việc đơn giản hoá các thủ tục hành chính và hướng tới sự đối xử bình đẳng giữa các DN nhà nước và tư nhân, cũng như trong nước và nước ngoài. Cam kết đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tăng lên 10,2 tỉ USD năm ngoái, đạt mức cao nhất kể từ khi đất nước mở cửa đầu tư năm 1986.

Xuất khẩu tăng trưởng mạnh 23% trong năm 2006. Tỉ trọng xuất khẩu trong GDP tăng từ 46% năm 2000 lên 66% năm 2006, thể hiện sự mở cửa của nền kinh tế ngay trước khi VN gia nhập WTO. Cơ cấu xuất khẩu đa dạng hơn.

"VN đã bước sang thời kỳ phát triển kinh tế mới mang đặc điểm hội nhập toàn cầu hoá" - ông Ayumi Konishi khẳng định. Với đà đó, nền kinh tế VN được dự báo tăng trưởng 8,3% vào năm 2007 và 8,5% vào năm 2008. Tổng đầu tư trong GDP dự kiến là 40% trong hai năm tới.

Phụ thuộc "đầu vào" - không bền vững

Ông Ayumi Konishi nhấn mạnh rằng, mặc dù các số liệu tăng trưởng kinh tế VN là rất khả quan, nhưng VN không nên chỉ nhìn vào con số, mà cần tập trung vào biện pháp "làm thế nào" để đạt được tăng trưởng kinh tế cao. "Mô hình tăng trưởng dựa trên đầu vào sẽ rất hạn chế và cần phải dựa vào sáng tạo thì mới lâu bền" - ông Konishi nói.

Phó Giám đốc ADB Omkar Shrestha giải thích thêm: Để tiếp tục đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao như trong kế hoạch phát triển kinh tế XH giai đoạn 2006-2010 đã đề ra (từ 7,5-8%), VN phải thu hút tỉ lệ đầu tư so với GDP đạt 40%. Như vậy là VN đang tăng trưởng dựa trên "đầu vào". Mà "đầu vào" hiện đã khá cao (34,6%).

Sẽ đến lúc không thể mở rộng thêm được nữa. Vì vậy, thử thách hiện thời là phải cải thiện tính hiệu quả của đầu tư. Ông Shrestha cho rằng, VN không đưa ra được cải thiện đáng kể về hiệu quả sử dụng vốn đầu tư trong những năm gần đây. Nhiều khoản đầu tư công được sử dụng thiếu hiệu quả.

Để thu hút đầu tư, VN phải cải thiện cơ sở hạ tầng, năng lượng, giao thông và nhân lực. Theo ông Shrestha, VN đang thiếu hụt trầm trọng lao động có tay nghề cao. Trong số lao động VN hiện nay, chỉ có 27% là có tay nghề, so với mức 50% của khu vực.

Các doanh nghiệp đã phải thừa nhận, thiếu hụt lao động có tay nghề là khó khăn thứ ba của họ khi làm ăn tại VN, sau tiếp cận tài chính và đất đai. Trong khi đó, hệ thống đào tạo của VN không phát huy được hiệu quả, với chương trình học lạc hậu, phương pháp giảng dạy thụ động, các hoạt động nghiên cứu xa rời giảng dạy. Đó là thách thức lớn.

Thách thức tiếp theo là thiếu hụt điện năng. "Việc không đáp ứng được nhu cầu về năng lượng và làm giảm bớt sự phụ thuộc vào thuỷ điện có thể cản trở sự tăng trưởng" - ông Shrestha cảnh báo. "Nếu vừa giải quyết tốt việc thu hút đầu vào, vừa cải thiện đầu tư dựa trên sáng tạo, kinh tế VN sẽ tăng trưởng 2 con số" - ông Shrestha nói.