Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong quý 2 nhiều khả năng sẽ tiếp tục tăng nóng, do ngay trong những ngày cuối tháng 3 đầu tháng 4 này đã xuất hiện nhiều yếu tố trong nước và nước ngoài tác động trực tiếp đến giá cả nhiều mặt hàng trong nước, đặc biệt là nhóm mặt hàng thiết yếu.

Tình hình chính trị bất ổn ở Trung Đông cộng với việc Iran bắt nhóm thủy thủ người Anh hôm 23/3 đã khiến giá dầu thế giới tăng thêm 7,4% và nhiều khả năng giá dầu sẽ bị đẩy tới 100 USD/thùng.

Cung-cầu nguyên liệu, vật tư nông sản và thực phẩm như gạo, cà phê, cao su, phôi thép, nicken...trên thế giới tiếp tục mất cân đối khiến giá các loại hàng hóa này tiếp tục giữ chiều hướng tăng. Đây là những yếu tố gây áp lực tăng giá đối với thị trường trong nước.

Ở trong nước, thời tiết khô hạn tiếp tục tác động xấu đến sản xuất nông nghiệp cùng với dịch bệnh ở gia súc, gia cầm và nhiều loại cây trồng đang diễn biến phức tạp đã ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất và chất lượng của nhiều ngành sản xuất. Tình hình này sẽ tác động dây chuyền, đẩy giá các mặt hàng gạo, thực phẩm, vật liệu xây dựng tăng theo.

Bộ Thương mại dự báo sẽ có tới 7 trong tổng số 10 mặt hàng thiết yếu tăng giá trong tháng 4, bao gồm lương thực, thực phẩm, phân bón, đường, xi măng, thép và thuốc chữa bệnh. 

Ngay từ hồi đầu năm, khi Bộ Tài chính thông báo sẽ điều hành giá theo nguyên tắc thị trường, xóa bù lỗ một số mặt hàng chính sách và Việt Nam chính thức gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), đã có 2 luồng ý kiến từ các chuyên kinh tế khi dự báo về mức tăng CPI trong năm nay.

Luồng ý kiến thứ nhất cho rằng, CPI sẽ không tăng mạnh do giá hàng hóa nhập khẩu sẽ rẻ hơn theo cam kết cắt giảm thuế khi gia nhập WTO. Điều này sẽ tác động tích cực đến giá các mặt hàng trong nước, khiến thị trường không thể thiết lập mặt bằng giá mới cao hơn. Luồng ý kiến thứ hai cho rằng, sẽ khó kiểm soát được mức tăng CPI khi một loạt các mặt hàng nguyên liệu quan trọng đầu vào của các ngành sản xuất như xi măng, sắt thép, phân bón, xăng được kinh doanh theo giá thị trường và điện, than được điều chỉnh tăng.

Trên cơ sở phân tích những yếu tố trong nước và ngoài nước tác động đến mặt bằng giá, có thể thấy rõ CPI đang diễn tiến theo chiều hướng thứ 2. Nhiều mặt hàng nhập khẩu như nhựa gia dụng, mỹ phẩm, dệt may, bánh kẹo...có mức thuế giảm ngay tức khắc từ 20%-30%, nhưng lượng nhập về ít do giá bán cao hơn giá sản xuất trong nước từ 3-4 lần, nên không tác động nhiều đến mặt bằng giá chung. Trong khi đó, khi giá các loại vật tư như xăng, điện, than, xi măng... trong nước tăng, lập tức giá các mặt khác thiết yếu khác cũng bị đẩy lên theo.

Theo Tổ điều hành thị trường và Tổng cục Thống kê, CPI quý 1 đã tăng 3,02%, trong khi cùng thời điểm này năm ngoái chỉ tăng 2,8%. Trong nhóm hàng thiết yếu, nhà ở và vật liệu xây dựng tăng cao nhất, tới 4,89% (quý 1/2006 tăng 1,6%), nhóm lương thực tăng 4,56%, thực phẩm tăng 4,09% (quý 1/2006 chỉ tăng 4%), các nhóm còn lại tăng từ 0,45-3,46%.

Để kiềm chế mức tăng CPI, Bộ Thương mại đã có kế hoạch hối hợp với các ngành chức năng đảm bảo cân đối cung - cầu hàng hóa, nhằm hạn chế biến động đến giá cả trên thị trường; ngăn chặn và và xử lý nghiêm hiện tượng lợi dụng biến động giá thế giới để tăng giá các sản phẩm không hợp lý, hạn chế tác động dây chuyền đến mặt bằng giá./.

Nguồn: TTX VN