PV Lao Động đã có cuộc trao đổi với Bộ trưởng Hoàng Trung Hải (ảnh) về vấn đề này.

Thưa Bộ trưởng, VN đã làm gì để giải quyết vấn đề cân bằng năng lượng (NL) trong bối cảnh hiện nay?

- Hiện nay, mỗi năm chúng ta đang khai thác và sử dụng các dạng NL sơ cấp gồm: Than, dầu khí, thuỷ điện... Tốc độ tăng trưởng bình quân cả giai đoạn 1991-2005 là 12,7%/năm. Dự kiến đến năm 2010 sẽ vào khoảng 47,5-49,5 triệu TOE.

Như vậy, bên cạnh các dạng NL sơ cấp chính mà sau năm 2010 sẽ giảm tỉ trọng khai thác, ngay từ bây giờ chúng ta phải đưa vào nghiên cứu các dạng NL mới và tái tạo như: Hạt nhân, gió, mặt trời, địa nhiệt... để đa dạng hoá nguồn cung cấp NL và đặc biệt cung cấp cho nhu cầu tại chỗ ở vùng sâu, vùng xa...

Trước mắt, chúng ta đã có phương án nhập khẩu NL điện từ Trung Quốc, đầu tư các NM thuỷ điện ở Lào, Campuchia để đưa điện về nước; NK than chủ yếu dùng cho phát điện; NK dầu thô để chế biến thành sản phẩm dầu tiêu thụ trong nước sẽ giúp cân đối phần nhu cầu NL còn thiếu.

Về mặt chính sách, Chính phủ chủ trương động viên mọi thành phần kinh tế tham gia đầu tư kinh doanh NL. Trong đó đặt ra lộ trình xoá bỏ tình trạng độc quyền, bao cấp trong ngành NL, thực hiện cơ chế giá NL hợp lý để sử dụng NL tiết kiệm và hiệu quả nhằm đảm bảo cân bằng cung - cầu NL, từng bước hình thành và phát triển thị trường NL cạnh tranh.

Theo ông, đâu là giải pháp NL góp phần đảm bảo tăng trưởng bền vững?

- Vốn đầu tư cho ngành NL sẽ là một nhu cầu tất yếu và cũng là một thách thức rất lớn. Có hai vấn đề đặt ra: Thứ nhất, làm thế nào để đáp ứng vốn đầu tư cho ngành NL để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng; thứ hai là chính sách về giá NL.

Đối với vấn đề thứ nhất, chúng ta phải đáp ứng đầy đủ nhu cầu NL cho sản xuất và tiêu dùng của nhân dân, chỉ có làm được như vậy mới đảm bảo sự tăng trưởng bền vững của đất nước, thu hút các nhà đầu tư nước ngoài vào đầu tư tại VN.

Muốn vậy, bản thân việc đầu tư vào ngành NL phải đem lại lợi nhuận hợp lý cho các chủ đầu tư, tức là định giá NL sao đủ cho khuyến khích đầu tư, áp dụng công nghệ mới, hiệu quả có vậy mới có đủ NL cho nền kinh tế.

Đối với cơ chế giá NL, phải được xử lý một cách minh bạch, giảm dần quá trình bù chéo, đây chính là bước chấp nhận để cho những người có thu nhập thấp và trung bình có khả năng chi trả.

Tuy nhiên, hệ thống bù chéo này cũng không nên duy trì lâu vì sẽ làm ảnh hưởng đến vấn đề vốn cho phát triển NL, tức là lại không khuyến khích các nhà đầu tư và như vậy sẽ không có đủ NL cho nền kinh tế.

- Xin cảm ơn Bộ trưởng!

Nguồn: Lao Động