Chưa có lúc nào mà dự đoán về thị trường chứng khoán lại khó như gần ba tháng qua.

Khi chỉ số giá chứng khoán tại Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM (VN-Index) đạt đỉnh cao nhất 1.170 điểm vào ngày 12/3, chưa ai nghĩ đến VN-Index lại tụt dốc nhanh như vậy.

Khi VN-Index đạt 905,34 điểm vào ngày 24/4, nhiều người đã nghĩ đến đợt điều chỉnh giảm sẽ còn dài hơn và sâu hơn, thậm chí có chuyên gia, trong đó có cả chuyên gia nước ngoài đã nghĩ đến mốc 850 điểm!

Nhưng VN-Index từ ngày hôm sau đã tăng lên, đến ngày 22/5 đã vượt qua mốc 1.100 điểm (ngày 22/5 đạt 1.107,52 điểm, ngày 23/5 đã đạt 1113,19 điểm)! Khi đó, ít người nghĩ đến VN-Index sẽ lại xuống dưới mốc 1100 điểm, nhưng thực tế “màu xanh” ít trở lại, “răng cưa” (theo hướng chúc xuống) nhiều hơn và đến ngày 5/6, VN-Index đã xuống tới 1.039,66 điểm!

Vậy mốc nào của chỉ số VN-Index đang đợi ở phía trước? Có hai loại dự đoán trái ngược nhau.

Có một số chuyên gia đã dự đoán VN-Index sẽ lại tăng lên và vượt qua mốc 1.100 điểm! Dự đoán này không phải là không có cơ sở, khi có những yếu tố tác động làm cho chỉ số giá chứng khoán tăng lên.

Một yếu tố quan trọng là vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài. Nguồn vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài đã hai lần tạo thành làn sóng. Làn sóng đầu tiên xuất hiện từ năm 1993, với 7 quỹ đầu tư nước ngoài với số vốn khoảng 700 triệu USD. Làn sóng thứ hai được khởi động lại từ năm 2002 đến giữa năm 2006, với 10 quỹ khác với tổng số vốn đầu tư trên 1 tỷ USD và đến cuối năm 2006 đạt khoảng 2,2 tỷ USD.

Từ cuối năm 2006 đến nay, tổng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài vào thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng gấp đôi, hiện có 26 quỹ đầu tư với tổng số vốn lên đến 5,118 tỷ USD (những quỹ đầu tư có vốn lớn là Dragon Capital, Vina Capital, Indochina Capital, Deutsche Asset Mgt, Mekong Capital, Korean Investment Trust Mgt, Prudential VietNam...). Khả năng từ nay đến cuối năm sẽ có khoảng 1,5 tỷ USD nữa được đưa vào Việt Nam, tạo thành làn sóng thứ 3 của đầu tư gián tiếp nước ngoài.

Với một phần tư tổng giá trị vốn hóa thị trường, có nhiều ngày mua với giá trị chiếm tới gần 40% tổng giá trị mua vào, thì các nhà đầu tư nước ngoài có thể kích lên hoặc kiềm chế sự xuống dốc của chỉ số giá chứng khoán. Nhà đầu tư nước ngoài không muốn chỉ số giá xuống quá sâu, bởi như thế các nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ bán tháo và rút khỏi thị trường, khi đó họ sẽ “chơi” với ai để thu lãi?

Có một yếu tố khác là các nhà đầu tư ở trong nước, tuy số vốn của từng người ít hơn nhưng do có số lượng đông hơn, lại mang nặng tính phong trào, bầy đàn: khi giá giảm thì đẩy mạnh bán ra, khi giá tăng trở lại thì ào ạt mua vào.

Có một số chuyên gia lại dự đoán ngược lại: mốc 1.000 điểm, thậm chí mốc 900 điểm đang chờ đợi VN-Index. Dự đoán này dựa trên một số căn cứ sau đây.

Thứ nhất, việc cho vay cầm cố chứng khoán sẽ khựng lại; các ngân hàng thương mại sẽ phải thu hồi nợ cho vay, chiết khấu giấy tờ có giá đối với đầu tư, kinh doanh chứng khoán để bảo đảm mức dư nợ ở dưới 3% tổng dư nợ tín dụng theo Chỉ thị số 03/2007/CT-NHNN ngày 28/5/2007 của Ngân hàng Nhà nước. Chỉ thị này là sự cần thiết để bảo đảm an toàn cho cả ba (các ngân hàng thương mại, nhà đầu tư, thị trường chứng khoán), nhưng cầu về chứng khoán sẽ giảm.

Thứ hai, có một lượng không nhỏ sẽ được rút khỏi các mã chứng khoán để tham gia đấu thầu cổ phiếu của các tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp nhà nước lớn. Hơn thế nữa, thời kỳ “đấu cho bằng được” với giá cao ngất ngưởng đã qua rồi, thể hiện ở mấy cuộc đấu thầu vừa qua; giá trúng thầu bình quân thấp hơn mức dự đoán của nhiều người và thấp hơn cả thị giá của những cổ phiếu cùng loại, cũng chứng tỏ giá chứng khoán không những không nóng lên, mà còn có xu hướng giảm đi.

Thứ ba, các nhà đầu tư gián tiếp nước ngoài đang nhằm đến cổ phiếu của các tập đoàn, tổng công ty và doanh nghiệp nhà nước lớn sẽ được cổ phần hóa trong năm nay. Mặt khác, nếu như giá chứng khoán đao xuống mạnh hoặc việc quản lý luồng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài không khéo léo, thì hoặc là sẽ được chuyển sang đầu tư vào các kênh khác, hoặc được rút khỏi thị trường chứng khoán Việt Nam.

Thứ tư, khi chỉ số giá chứng khoán giảm, giá vàng, giá bất động sản tăng lên, thì sẽ có một lượng vốn không nhỏ ở thị trường này sẽ được chuyển sang, cũng sẽ làm cho giá chứng khoán bị tác động kép.

Nguồn: TB KTVN