Làm giá có lợi cho ai?

Công bố mới đây từ các Sở Du lịch (DL) càng làm nóng cơn sốt tăng giá phòng tại các KS. Từ năm 2000 đến 2006, số phòng KS tại TPHCM chỉ tăng 34%, trong khi khách đến tăng 114%! Năm 2007, TPHCM thiếu khoảng 1.200 phòng KS 3-5 sao, và đến 2010, TPHCM thiếu 7.000 phòng KS 3-5 sao.

Sở DL Hà Nội còn dự báo một con số “sốc” hơn: “Hệ thống KS quốc tế Hà Nội và cả nước nói chung hiện chỉ đáp ứng 50% nhu cầu du khách”! Chiếu theo dự báo này, có lẽ 50% du khách quốc tế đến VN sẽ phải ở ngoài... đường hay phải ngủ tạm trong hệ thống KS 1-2 sao? Nhưng trên thực tế, phòng chưa đến mức khủng hoảng thiếu (ngay tại TPHCM, lấp đầy trên 75% chỉ có các KS khu vực trung tâm quận 1, nhưng hệ thống KS trung tâm quận 5 chỉ dao động trên dưới 60%), chỉ có giá phòng là tăng vùn vụt! Doanh thu các KS quốc tế ở Hà Nội, TPHCM 5 tháng qua tăng trưởng rất ngoạn mục, có những KS 3- 5 sao tăng trưởng doanh thu 40%-50% so cùng kỳ.

Cũng cần nhấn mạnh, khủng hoảng phòng KS hiện chỉ diễn ra ở 2 đầu TPHCM, Hà Nội, trong khi các resort, KS tại các TP du lịch khác vẫn đang ra sức khuyến mãi để có khách! Phân tích kỹ sẽ dễ nhận ra, dòng khách quốc tế đổ vào VN 5 tháng qua tăng trưởng không đột biến, tuy nhiên, nhóm khách doanh nhân sẵn sàng chi giá cao lại tăng mạnh.

Sự kiện VN gia nhập WTO và sức nóng của thị trường chứng khoán đã phát huy tác dụng. Khi dòng khách thương nhân ùn ùn đặt phòng với giá cao, đương nhiên đâu ai muốn giữ phòng bán sỉ cho khách tour với giá thấp. Đây chính là lý do thật sự của cơn sốt tăng giá KS.

Giám đốc Công ty DL Saigontourist phân tích: “Tạm chia các thượng đế của KS thành 2 nhóm: nhóm 1 là nhóm khách tour bán qua các công ty DL mua theo giá bán sỉ, nhưng là dòng khách ổn định, đảm bảo lấp đầy KS mùa cao điểm cũng như thấp điểm. Nhóm thứ 2 là nhóm khách công ty, doanh nhân, khách vãng lai mua phòng theo giá công bố lẻ (giá cao).

Trước đây, tỷ lệ sỉ-lẻ được các KS quốc tế phân bổ 50%-50%, còn hiện nay, tỷ lệ bán sỉ dành cho khách tour chưa tới 15%! Chiến lược kinh doanh chê bán sỉ - tăng bán lẻ đang được các KS áp dụng triệt để và đó cũng là lý do vì sao trên bàn đàm phán giá phòng cho năm 2008, các công ty DL nước ngoài và trong nước phản ứng kịch liệt!

Tăng trưởng bền vững hay ăn xổi?

Tại Saigontourist, khách quốc tế đi tour đến VN 5 tháng qua tăng 39%, tại các công ty khác, cũng dao động 20%-30%, nhưng lượng phòng các KS ở TPHCM, Hà Nội dành cho khách tour giảm dần từ 30% đến 10%. Khủng hoảng thiếu trầm trọng chính là ở thị phần này.

Giải quyết tình trạng căng thẳng phòng, các hãng lữ hành thường thương thảo đưa khách bay đến ngay các TP du lịch, giảm thời gian lưu lại tại 2 đầu trung chuyển TPHCM, Hà Nội. Một cách khác là phải tăng giá tour theo giá KS, nhưng câu hỏi mà các hãng lữ hành thường gặp phải khi thương thảo đối tác, đó là giá tour 5 sao nhưng điểm đến liệu có đúng 5 sao?

Giám đốc Saigontourist, Vietravel, Exotissimo không giấu nỗi lo về một viễn cảnh khách đi tour VN sẽ chựng lại. Có nhiều lý do, nhược điểm của du lịch VN so các cường quốc du lịch lân cận là “3 thiếu”: thiếu những khu du lịch, giải trí hoành tráng; thiếu các dịch vụ hạ tầng (đường sá, phương tiện vận chuyển) chất lượng cao; thiếu trầm trọng các thiên đường mua sắm lớn.

May mắn là VN đang được hưởng lợi từ sự chuyển dịch điểm đến ở Đông Nam Á, do Thái Lan, Malaysia, Indonesia đang gặp nhiều bất ổn về chính trị, khủng bố. Nhưng chúng ta sẽ đánh mất cơ hội này vì phong trào KS thi nhau làm giá!

TPHCM và Hà Nội đang nỗ lực tháo gỡ khó khăn bằng cách nhanh chóng quy hoạch mặt bằng, kêu gọi đầu tư KS. Nhưng dù có chạy nhanh đến mấy, với tiến độ 1-2 năm mới xong thủ tục đầu tư, thêm 2-3 năm xây dựng, thì tình trạng căng thẳng phòng hiện nay sẽ chuyển thành nguy cơ khủng hoảng thiếu trong vài năm tới là chắc chắn.

Lời giải nhanh nhất cho tình trạng này không còn con đường nào khác là sự đồng hành, cùng liên kết vì lợi ích chung của cả 3 ngành: khách sạn - lữ hành - hàng không.

Lãnh đạo KS New World cũng thừa nhận tình trạng “cung không đủ cầu” trong ngành KS hiện nay chỉ là hiện tượng đột biến, nằm ngoài dự kiến trong chiến lược kinh doanh.

Vấn đề là khi hiện tượng đột biến này chấm dứt, hay khi nguy cơ cúm gia cầm đang cận kề, cũng là lúc các hãng lữ hành quốc tế bỏ điểm đến VN ngoài các chương trình tiếp thị 2008, du lịch VN sẽ ra sao? Có một so sánh: Thái Lan hiện đón 11 triệu khách/năm, Malaysia đón 16 triệu khách/năm, VN chỉ có 3,6 triệu khách/năm! Cần phải làm gì trước khi quá muộn? Đó là bỏ lợi ích cục bộ, chấm dứt nạn làm giá.

Và cơ quan quản lý, hiệp hội DL phải là những nhạc trưởng kiên quyết, kéo con tàu du lịch VN đi vào quỹ đạo cần thiết. Đã đến lúc phải xem xét lại chiến lược của DL VN: bỏ bạn hàng sỉ chờ khách vãng lai, hay đi bằng 2 chân tìm con đường phát triển bền vững? 

SONG ĐĂNG

Nguồn: sggp.org.vn, ngày 17/6/2007