Vấn đề nổi cộm trong nền kinh tế hiện nay là lạm phát vượt tốc độ tăng trưởng, cao hơn lãi suất tiết kiệm, tác động xấu đến đầu tư, sản xuất kinh doanh và đời sống của người tiêu dùng, nhất là những người có thu nhập thấp. Để kiềm chế lạm phát, một trong những giải pháp của Nhà nước là giảm thuế suất thuế nhập khẩu của nhiều mặt hàng để vừa tăng cung hàng hóa nhằm cân đối tiền - hàng, vừa giảm chi phí đầu vào để kéo giá đầu ra ở trong nước...

Ngoài ý nghĩa kiềm chế lạm phát, việc cắt giảm thuế suất thuế nhập khẩu còn dẫn đến ba hậu quả chủ yếu. Một mặt, ngân sách Nhà nước phải giảm thu hàng nghìn tỉ đồng; nói cách khác Nhà nước đã phải "hy sinh" một phần thu ngân sách để "cứu giá". Mặt khác, sẽ làm tăng nhập siêu vốn đã rất lớn (7 tháng đã lên tới gần 5,5 tỉ USD, lớn hơn mức nhập siêu trong cả năm từ trước tới nay), hơn nữa nhập siêu cũng là một trong những vấn đề nổi cộm hiện nay. Mặt khác nữa, đối với những người sản xuất những mặt hàng tương ứng ở trong nước vốn có hiệu quả và sức cạnh tranh yếu, nay lại phải cạnh tranh gay gắt hơn đối với hàng nhập khẩu được cắt giảm thuế suất.

Một giải pháp tích cực có nhiều ý nghĩa, đồng thời cái giá phải trả cũng không nhỏ như vậy, nhưng xem ra kết quả vẫn chưa được như mong muốn: giá cả trong nước vẫn chưa giảm như mong đợi của các nhà quản lý cũng như người tiêu dùng, mặc dù thời gian thực hiện đã qua mười ngày. Ngay cả những mặt hàng nằm trong danh mục cắt giảm thuế suất thuế nhập khẩu giá cũng không giảm như thịt lợn, thịt bò, thịt tươi sống kể cả những loại nhập khẩu, sữa các loại, thép xây dựng, phôi thép, thức ăn chăn nuôi..., thậm chí có loại giá còn mới tăng thêm như giá dầu ăn, đường kính trắng...

Có rất nhiều lý do được đưa ra về sự chậm chạp trong việc giảm giá bán trong nước khi Nhà nước cắt giảm thuế suất thuế nhập khẩu nhiều mặt hàng.

Lý do được nhiều nhà sản xuất kinh doanh đưa ra và xem ra cũng được nhiều nhà quản lý dễ chấp nhận là "độ trễ" của việc giảm thuế suất thuế nhập khẩu. Thực tế, chính sách nào cũng có "độ trễ" nhất định, huống hồ từ việc giảm thuế suất thuế nhập khẩu, đến việc liên hệ với đối tác đàm phán, thỏa thuận, mua bán, vận chuyển, phân phối,... để bán đến tay người tiêu dùng... cần phải có một thời gian nhất định.

Ở đây cần phải nhắc lại một hiện tượng, khi giá thế giới tăng thì ngay lập tức giá bán ở trong nước đã được tăng theo, mặc dù giá nhập khẩu trước đó còn ở mức thấp; nhưng khi Nhà nước cần giảm giá bán trong nước bằng cách cắt giảm thuế suất thuế nhập khẩu thì các doanh nghiệp lại lấy lý do là hàng đã nhập khẩu với thuế suất thuế nhập khẩu cũ còn ở trong kho, nên phải vài tuần sau mới có thể giảm giá được. "Lên" thì dễ vậy mà "xuống" thì sao khó thế?

Các nhà phân phối, bán lẻ, kể cả các nhà phân phối lớn ở Hà Nội như Big C, Intimex, Fivimart, Tập đoàn Phú Thái..., lại đưa ra lý do là chưa nhận được công văn của các nhà cung cấp, nhập khẩu nào về việc giảm giá sản phẩm. Trong khi đối với ngành thép, Hiệp hội Thép lại cho biết các doanh nghiệp nhà nước đã giảm giá thép 100 nghìn đồng/tấn (từ trước đó), nhưng giá bán trên thị trường vẫn chưa giảm do các doanh nghiệp này không quản lý được giá bán lẻ... Như vậy thì người hưởng lợi từ giảm thuế suất thuế nhập khẩu và giảm giá không phải là người tiêu dùng, mà vẫn là các đại lý bán lẻ.

Đây là một cảnh báo đáng lưu ý về việc thực hiện từ mục tiêu đến hiệu quả của một chủ trương chính sách!

Nguồn: Thanh Niên.