Lần đầu tiên những diễn biến của TTCK thế giới thể hiện sự tác động mạnh và rõ rệt như vậy tới TTCK Việt Nam.

Tác động dây chuyền

TTCK thế giới bắt đầu tụt dốc từ đầu tuần trước và "mất phanh" vào ngày 16.8, với chỉ số Dow Jones xuống dưới ngưỡng 13.000 điểm, chỉ số FTSE 100 mất 4,1%, mức sụt giảm lớn nhất kể từ tháng 3.2003. Tại Châu Âu, chỉ số DAX (Đức) giảm 2,4%, CAC (Pháp) giảm 3,3%. Ở Châu Á, chỉ số Nikkei 225 của Nhật đã xuống dưới 16.000 điểm, thấp nhất kể từ tháng 11 năm ngoái.

Sự suy thoái trên bắt nguồn từ tình trạng nợ xấu gia tăng trong lĩnh vực cho vay cầm cố ở Mỹ, nơi người ta áp dụng "cơ chế thoáng" để khuyến khích người dân vay tiền mua nhà mà không quan tâm nhiều tới khả năng chi trả. Cho đến khi lãi suất cho vay cầm cố gia tăng, thị trường bất động sản lên cơn sốt, tỉ lệ nợ xấu trong lĩnh vực này bắt đầu gia tăng khủng khiếp, ước tính lên đến 300 tỉ USD.

Hậu quả là một làn sóng tháo chạy CP tài chính bùng phát trên TTCK Mỹ và lây lan sang Châu Âu, Châu Á. Để đối phó với tình hình, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) lập tức "bơm" 88 tỉ USD tiền mặt để hỗ trợ các ngân hàng thương mại (NHTM). NHTƯ Châu Âu (ECB) thì mạnh tay chi 283,2 tỉ USD "giúp" hệ thống tín dụng.

Nhưng biện pháp can thiệp đó vẫn chưa đủ mạnh. FED buộc phải sử dụng tới công cụ lãi suất. FED không còn cách nào khác là cắt giảm lãi suất. Và hiệu quả của biện pháp này được thấy rõ tức thì.

Quyết định của FED hôm 17.8, giảm lãi suất chiết khấu (discount rate) từ 6,25% xuống 5,75% đã khiến TTCK Mỹ phục hồi. Chỉ số Dow Jones tăng 1,82%, vượt ngưỡng 13.000 điểm; chỉ số Nasdaq cũng tăng 2,2% lên 2.505 điểm. Chỉ số S&P 500 tăng 2,4% lên 1.445 điểm.

Tuy nhiên, tính chung cả tuần, Dow Jones mất tổng cộng 160,46 điểm (1,21%), S&P 500 mất 7,7 điểm và Nasdaq sụt 39,86 điểm. Tại Châu Âu, kết thúc phiên giao dịch chiều 17.8, chỉ số CAC (Pháp) tăng 1,86%, TTCK London tăng 3%. TTCK nhiều nước Châu Âu cũng xanh trở lại.

Tuy nhiên, động thái cắt giảm lãi suất của FED tạm thời kiềm chế đà sụt giảm của TTCK Mỹ và Châu Âu, nhưng vẫn chưa có tác động tích cực tới TTCK Châu Á. Theo số liệu của Hãng tin Bloomberg, đóng cửa ngày 17.8, chỉ số Nikkei (Nhật Bản) tiếp tục giảm trên 5%. TTCK Hồng Kông giảm tới 6% chỉ trong một phiên giao dịch. TTCK Thượng Hải giảm 2,28%. Ngoài ra, hầu hết các chỉ số chính của thị trường Âận Độ, Hàn Quốc, Australia, Thái Lan, Singapore... đều sụt giảm.

TTCKVN: Đình trệ sức cầu ngoại

TTCK VN lâu nay được xem như "miễn nhiễm" với nhiều biến động tài chính lớn trên thế giới. Tuy nhiên, sự gia tăng luồng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài thời gian qua đã như sợi dây nối liền TTCKVN với nhịp đập toàn cầu.

Thống kê các số liệu hai tuần gần đây cho thấy vẫn chưa có biến động lớn nào trong việc tăng cung từ khối này nhưng việc tạm ngừng mua sẽ như một yếu tố cộng hưởng tiêu cực đến thị trường.

Tổng khối lượng mua vào thành công qua khớp lệnh của nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN) tuần qua đạt 2,39 triệu CK, giảm 52% so với tuần trước đó. Trong khi lượng bán ra vẫn được duy trì ở mức 2,22 triệu CK (tăng nhẹ 8%) khiến khối lượng giao dịch ròng 5 phiên chỉ đạt 170.000 CK, chưa bằng 6% của tuần trước. Đây là một con số thấp kỷ lục kể từ đầu năm đến nay.

Khi thị trường đang trong giai đoạn điều chỉnh theo chu kỳ, việc suy giảm đáng kể sức mua từ khối NĐTNN thực sự là yếu tố rất bất lợi. Trong hai lần chạm mức hỗ trợ 900 điểm (cuối tháng 4 và cuối tháng 7 vừa qua), thị trường bật lên kèm với lượng giao dịch dương rất lớn của NĐTNN đã tạo động lực và lôi cuốn nhà đầu tư trong nước (NĐTTN).

Với mức điểm 887 hiện nay, thị trường đang thực sự cần một cú hích về tâm lý mạnh. Thống kê cung - cầu cho thấy vẫn chưa có sự sụt giảm đáng kể nào. Cụ thể, lượng chào mua trung bình mỗi phiên vẫn đạt 8,21 triệu đơn vị, giảm khoảng 10% và chào bán đạt 7,06 triệu đơn vị, giảm 13%.

Tuy nhiên, tỉ trọng lượng dư mua đang có xu hướng tăng: Trung bình chiếm 53% tổng lượng mua mỗi phiên so với mức 48% của tuần trước. Đây là biểu hiện của tâm lý chưa sẵn sàng gia nhập thị trường và chỉ chấp nhận các mức giá thấp.

Phiên giao dịch cuối tuần qua, TTCK thế giới đã có bước phục hồi nhờ động thái cắt giảm lãi suất lãi suất chiết khấu (discount rate) - loại lãi suất mà FED tính cho các khoản vay thế chấp của các NHTM.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích thế giới cho rằng quyết định trên mới đánh trúng tâm lý lo lắng của giới đầu tư. Thị trường tài chính Mỹ sẽ chỉ ổn định cho tới khi nào FED tiếp tục giảm mức lãi suất 5,25% duy trì từ hơn một năm nay đối với các khoản vay ngắn hạn liên NH.

Nguồn:  Lao động.