Việt Nam đang đi đúng hướng

Theo ông Sin Foong Wong, Giám đốc quốc gia Tập đoàn Tài chính Quốc tế (IFC), báo cáo năm nay xếp hạng 178 nền kinh tế về mức độ thuận lợi kinh doanh, xét trên 10 yếu tố trong hoạt động kinh doanh là: Thành lập doanh nghiệp, Cấp giấy phép xây dựng, Tuyển dụng và sa thải lao động; Đăng ký tài sản; Vay vốn tín dụng; Bảo vệ nhà đầu tư; Đóng thuế, Thương mại quốc tế; Thực thi hợp đồng và Giải thể doanh nghiệp, để xác định những nước tiến hành nhiều cải cách nhất cũng như những nước bị tụt hậu.

Báo cáo cũng xác định và phân tích cải cách nào có hiệu quả nhất, tại sao và được áp dụng ở đâu.

Theo đánh giá của báo cáo, Việt Nam là một trong những quốc gia có tiến bộ trong cải thiện môi trường kinh doanh. Cải cách của Việt Nam trong hai lĩnh vực quan trọng là Bảo vệ nhà đầu tư và Tiếp cận tín dụng đã được báo cáo ghi nhận.

Theo đó, Việt Nam tăng cường bảo vệ nhà đầu tư thông qua việc ban hành Luật Doanh nghiệp mới và Luật chứng khoán, trong đó quy định những hoạt động chính của công ty phải có sự tham gia của nhà đầu tư và nâng cao yêu cầu công khai thông tin của công ty, đặc biệt thông tin về giao dịch của các bên có liên quan.

Bên cạnh đó, Bộ luật Dân sự 2005 và Nghị định 163/2006 về giao dịch bảo đảm đã cho phép doanh nghiệp sử dụng tất cả động sản hiện có và sẽ có trong tương lai, hữu hình và vô hình làm vật thế chấp.

Hai văn bản luật quan trọng này cũng có tác động đến chỉ số Giải thể doanh nghiệp vì đã trao thêm quyền lực cho các chủ nợ thông qua xếp hạng thứ tự ưu tiên của các chủ nợ có đảm bảo cao hơn.

“Để đánh giá một môi trường kinh doanh, tất yếu không thể chỉ căn cứ vào những con số mà còn phải nhìn cả vào xu hướng, định hướng cải cách cụ thể. Và các bạn đang có những định hướng cải cách đúng đắn”- ông Sin Foong Wong nhấn mạnh.

Nhiều vấn đề cần giải quyết để môi trường kinh doanh thuận lợi hơn

Bên cạnh những tiến bộ, theo ông Martin Rama, chuyên gia kinh tế gia cao cấp của WB tại Việt Nam, Việt Nam còn rất nhiều việc phải làm sao cho cho môi trường kinh doanh thuận lợi hơn nữa với các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Chỉ số trách nhiệm của giám đốc cũng nằm trong nhóm thấp nhất thế giới. Báo cáo cho rằng Việt Nam cần phải tiến hành nhiều cải cách trong lĩnh vực bảo vệ nhà đầu tư để họ có thể tự tin hơn khi bỏ vốn đầu tư.

Về khía cạnh thành lập doanh nghiệp, báo cáo cho biết trong năm 2006/2007, chi phí thành lập doanh nghiệp ở Việt Nam giảm xuống còn 20% mức thu nhập đầu người. Trong lĩnh vực này Việt Nam xếp hạng 91.

Về cấp giấy phép xây dựng Việt Nam đứng thứ 63, Tuyển dụng và sa thải lao động (hạng 84); Đăng ký tài sản (hạng 38); Vay vốn tín dụng (hạng 48); Thương mại quốc tế (hạng 63); Thực thi Hợp đồng (hạng 40).

Cũng theo báo cáo, thời gian và chi phí giải quyết các trường hợp phá sản ở Việt Nam vẫn còn kém hiệu quả, xếp hạng 121/178. Cơ chế hiện tại để giải quyết phá sản ở Việt Nam vẫn còn khó khăn và mất nhiều thời gian.

Một trường hợp phá sản tại Việt Nam ước tính mất khoảng hơn 5 năm và tốn 15% chi phí giá trị tài sản nếu áp dụng quy trình chính thức. Hơn nữa khi kết thúc việc phá sản, các bên liên quan chỉ thu hồi lại được 18% giá trị tài sản. Vì thế rất ít doanh nghiệp tuân theo các quy định và thủ tục chính thức khi muốn đóng cửa hoạt động.

Trong lĩnh vực thương mại quốc tế Việt Nam xếp hạng trên trung bình (63/178). Việc Việt Nam gia nhập WTO cuối năm ngoái đã tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các hoạt động xuất nhập khẩu. Thời gian tiêu tốn cho thủ tục xuất nhập khẩu giảm đáng kể so với năm ngoái.

Chi phí xuất khẩu cũng giảm đáng kể. Tuy nhiên các nhà xuất khẩu ở Việt Nam vẫn mất nhiều thời gian lo thủ tục xuất nhập khẩu và chịu chi phí cao hơn nhiều so với các đồng nghiệp của họ ở trong khu vực như Trung Quốc, Malaysia và Singapore. Điều này cũng gây ảnh hưởng tới tính cạnh tranh trong xuất khẩu của Việt Nam.

Theo báo cáo, các doanh nghiệp Việt Nam cũng thuộc nhóm tiêu tốn nhiều thời gian nhất để đáp ứng các yêu cầu về thuế. Cụ thể, thời gian doanh nghiệp phải bỏ ra để hoàn thành nghĩa vụ thuế mất tới nửa tháng (trong khi Indonesia nước gần VN chỉ mất 266 giờ). Trung bình, doanh nghiệp Việt Nam phải mất tới 1.050 tiếng đồng hồ, tương đương 130 ngày làm việc của nhân viên để hoàn tất các thủ tục trả thuế.

Theo đại diện của WB, xếp hạng về mức độ thuận lợi trong kinh doanh không phản ánh bức tranh tổng thể của một quốc gia. Các chỉ số chỉ giới hạn trong một phạm vi và không tính đến các yếu tố khác như vị trí địa lý gần với các thị trường lớn, chất lượng dịch vụ hạ tầng, mức độ bảo toàn tài sản khỏi nạn trộm cướp, tính minh bạch trong mua sắm của chính phủ, điều kiện kinh tế vĩ mô hay mức độ vững vàng của các thể chế.

Tuy nhiên, theo đại diện của WB, xếp hạng cao về mức độ thuận lợi cũng có nghĩa là chính phủ đã xây dựng được môi trường thể chế thuận lợi đối với hoạt động kinh doanh.
Nguồn: Tiền Phong