Ngày 1-10, tại Hà Nội, Chương trình Phát triển Liên hiệp quốc (UNDP) tại Việt Nam đã công bố danh sách 200 doanh nghiệp (DN) lớn nhất Việt Nam. Kết quả này được các nhà nghiên cứu đưa ra dựa trên điều tra gần 113.000 DN tại Việt Nam. Danh sách Top 200 trong nước (loại bớt các DN 100% sở hữu nước ngoài để tập trung vào các DN Việt Nam) chủ yếu là các DN Nhà nước.

Theo UNDP, mặc dù chỉ chiếm một tỷ lệ khiêm tốn về lao động là 15%, nhưng 200 DN này đã chiếm tới 40% tài sản, hơn 25% doanh thu và gần 45% tiền thuế nộp Nhà nước. Trong top 200, ngân hàng và dầu khí là hai lĩnh vực đóng góp nhiều DN lớn. Bà Setsuko Yamazaki, Giám đốc quốc gia UNDP Việt Nam cho biết: “Các DN này có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam. Các công ty lớn đã đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của các nước mới công nghiệp hóa như Nhật Bản, Hàn Quốc và Thái Lan. Điều đó cũng đúng ở Việt Nam”.

Các công ty lớn có ảnh hưởng rất lớn tới nền kinh tế và có thể đi đầu về công nghệ, sản phẩm, và chính họ làm tăng nhu cầu về cơ sở hạ tầng, vốn và lực lượng lao động lành nghề. Các công ty đang đáp ứng được với cuộc cạnh tranh ngày càng khốc liệt và họ cũng đang đa dạng hóa chất lượng sản phẩm trên thị các trường phức tạp mới.

Tuy nhiên, các chuyên gia của Liên hiệp quốc cũng khẳng định, mặc dù các DN được xếp hạng trên là lớn nhất Việt Nam, nhưng nhóm các DN này chỉ tương đương nhóm các DN vừa và nhỏ trên thế giới. Ông Jonathan Pincus – Chuyên gia kinh tế trưởng UNDP cho rằng: “Trong khoảng 3-5 năm tới, sẽ có rất nhiều các DN khác có thể đứng vào hàng Top 200 DN hàng đầu Việt Nam. Điều đó cho thấy, tiềm năng phát triển của các DN ở Việt Nam là rất lớn”.

Theo đánh giá của UNDP, các DN đã áp dụng 3 chiến lược lớn để nâng cao tính cạnh tranh: cải thiện các hoạt động kinh doanh chính, mở rộng thị trường xuất khẩu và đa dạng hóa các lĩnh vực kinh doanh như bất động sản, du lịch hoặc đầu tư vào các thị trường vốn đang lên khác. Tuy vậy, theo ông Jonathan Pincus, các DN Nhà nước thu hút đầu tư lớn, chiếm lượng vốn lớn nhưng lại không tạo thêm nhiều việc làm. Mặt khác, khả năng tiếp cận với công nghệ mới của các DN Việt Nam cũng chưa cao.

Nhóm nghiên cứu của UNDP đưa ra khuyến nghị, thành công của các chiến lược này sẽ phụ thuộc vào khả năng tiếp cận với các công nghệ, vào nguồn nhân lực có tay nghề, các lĩnh vực kinh doanh mới cũng như các nguồn đầu tư mang tính đầu cơ không ổn định.  Song song với đó, các DN cũng cần thêm nhiều trợ giúp từ phía Chính phủ Việt Nam trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, tiếp cận công nghệ.

Bích Hằng