Thưa Phó Thủ tướng, giá dầu thế giới đang ở mức cao, Chính phủ có thể lùi thời điểm tăng giá xăng bao lâu?

- Lùi sẽ gây nhiều hậu quả, một là ảnh hưởng quá trình hội nhập, hai là xảy ra buôn lậu. Mà bao cấp cũng không được, lấy đâu ra ngân sách mà bao cấp?

Có những thứ bất khả kháng mà chúng ta tham gia hội nhập sâu rồi thì phải chấp nhận. Nhưng chúng ta điều khiển bằng nhiều biện pháp để khỏi tác động xấu đến đời sống người dân.

Biện pháp thì thuế cũng đã hạ hết rồi, thứ hai về giảm chi phí quản lý, vận chuyển... Còn lúc nào đến chân tường rồi thì phải tăng giá.

- Nếu giá dầu thế giới tăng đến 100 USD/thùng, chúng ta cần tính dự trữ thế nào?

- Bây giờ phải tăng dự trữ. Xăng dầu hiện không dự trữ quốc gia mà chỉ dự trữ trong lưu thông. Thứ hai là phải tạo cho họ cơ chế mới giống như rủi ro tín dụng, để họ tự điều chỉnh.

Giá xăng dầu thì thế giới lên hằng ngày, ta không thể điều chỉnh hằng ngày được. Trong thời gian chưa điều chỉnh ấy, người ta phải có thời gian để lấy lãi bù lỗ, còn khi bị lỗ hơi dài thì lấy dự trữ về tiền bạc để bù lại lỗ.

Tức là phải có nhiều biện pháp chứ không phải hôm nay lên 90 (USD/thùng) là mình tăng, mai lên 91 lại tăng. Cách điều hành của Chính phủ là như thế.

- Vì sao Chính phủ phải dùng biện pháp hành chính để điều tiết thị trường?

- Việc dùng biện pháp hành chính ấy là để ép hai chiều, một chiều là Nhà nước bù lỗ để đỡ thiệt hại cho người dân. Bởi dầu là người dân dùng làm nhiên liệu sản xuất nên sẽ ảnh hưởng đến sản xuất, toàn bộ nền kinh tế.

Khi sự cạnh tranh chưa đủ, chúng ta phải dùng những biện pháp đó nhưng dần dần phải tháo gỡ.

- Vậy Chính phủ sẽ lấy lãi từ đâu để bù vào khoản lỗ giá xăng, thưa Phó Thủ tướng?

- Nhờ chúng ta có dầu thô, cho nên ta mới dùng biện pháp bù lỗ được. Nếu không thì rất gay go.

- Như vậy có phải chúng ta dùng biện pháp hành chính quá nhiều, thưa Phó Thủ tướng?

- Các biện pháp hành chính cần thiết thì phải làm để quản lý, kiểm soát giá không cho đầu cơ, tuỳ tiện tăng giá...

Hay những lúc thấy ảnh hưởng kinh tế vĩ mô, ví dụ như giá dầu, than, điện thì phải đi (nới lỏng khống chế giá - PV) từng bước một. Chẳng hạn như điện, đại bộ phận người nghèo chưa phải chịu điều chỉnh về giá, đó là biện pháp hành chính.

Xăng dầu cũng vậy, nếu sản xuất, chế biến được ở trong nước, không phải nhập thì chắc chắn chi phí sẽ rẻ hơn nhiều. Nhưng sản xuất trong nước phải có hiệu quả, nếu làm ra lít xăng mà đắt hơn xăng nhập về, cộng chi phí vận chuyển nữa sẽ càng đắt.

Đúng ra xăng dầu các nước đều tính thuế, còn chúng ta tuỳ điều kiện để miễn thuế hoặc giảm thuế. Nhưng cũng phải tính toán dự trữ chứ không phải một, hai ngày là tăng giá, giảm giá liên tục được.

- Xin cảm ơn Phó Thủ tướng!
Nguồn: DDDN