Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược

CỔNG THÔNG TIN KINH TẾ VIỆT NAM

Tin tức

Việt Nam luôn trân trọng từng đồng vốn ODA (07/12)

06/08/2010 - 40 Lượt xem

Giải ngân vẫn chậm so với tăng trưởng

Đây là năm đầu tiên, kết quả giải ngân ODA tại VN đã vượt dự kiến đề ra và tăng trên 10% so với năm 2006. Lý giải về điều này, ông Hồ Quang Minh - Vụ trưởng Vụ Kinh tế đối ngoại, Bộ Kế hoạch Đầu tư - cho rằng: "Chưa có năm nào mà Thủ tướng chỉ đạo sát sao vấn đề ODA, ban hành nhiều chỉ thị, giải pháp cụ thể đến vậy". Theo ông, năm 2008 tình hình giải ngân ODA thậm chí sẽ lạc quan hơn khi VN thực hiện những dự án hạ tầng quy mô lớn như tàu điện ngầm ở Hà Nội và TPHCM, các tuyến đường giao thông trọng điểm...

Bất chấp điểm sáng trên, GĐ Ngân hàng Phát triển Châu AÁ (ADB) Ayumi Konishi cho rằng, tốc độ giải ngân dù tăng 5% vẫn là chậm so với mức tăng trưởng. "Dự án thường được thiết kế trong 5 năm, nhưng tình trạng phổ biến ở VN là phải tiến hành trong 6,5 năm hoặc 7 năm" -  ông nhận xét. Theo ông Konishi, để đảm bảo phục vụ phát triển, thu hồi vốn và hoàn trả vốn, VN cần đảm bảo dự án không bị chậm. Nếu không, khi hết thời gian ân hạn, VN sẽ không thể hoàn vốn. Nếu giữ nhịp độ giải ngân hiện nay, VN có nguy cơ nợ nước ngoài lớn khi trở thành nước thu nhập trung bình.

Cam kết ODA tiếp tục tăng

Theo Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng (ảnh, thứ hai từ trái sang), tuy đạt được những kết quả, thành tựu rất đáng kể trong những năm qua, nhưng do xuất phát điểm rất thấp nên VN đến nay vẫn còn là nước đang phát triển có thu nhập thấp và phải đối diện với những khó khăn thách thức rất lớn. Trong đó nổi lên 7 thách thức lớn, đó là:

1. Chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế còn thấp, tuy vẫn trong tầm kiểm soát nhưng giá cả năm 2007 tăng khá cao.

2. Kinh tế vĩ mô chưa thật vững chắc.

3. Cơ sở hạ tầng kinh tế-xã hội phát triển còn rất chậm, tai nạn và ùn tắc giao thông vẫn còn nghiêm trọng.

4. Nguồn nhân lực chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển.

5. Cải cách hành chính và chống tham nhũng tuy đã có kết quả tích cực, nhưng vẫn còn phiền hà, phức tạp.

6. Đời sống của nhân dân vùng sâu, vùng xa, vùng thường xuyên bị thiên tai còn khó khăn.
 
7. Diễn biến phức tạp của thị trường thế giới và những biến động bất thường của khí hậu và thiên tai.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết, đây chính là những mục tiêu phấn đấu vượt qua của VN trong những năm tới. Chính phủ VN xác định, năm 2008 sẽ phải phấn đấu hoàn thành cơ bản, để đến năm 2009 sẽ tiếp tục hoàn thành và vượt toàn bộ  các chỉ tiêu của kế hoạch 5 năm 2006 - 2010. Như vậy, sang năm 2010, thu nhập bình quân đầu người VN sẽ đạt trên 1.000USD, vượt ngưỡng của một nước nghèo. Để đạt được mục tiêu đó, nguồn vốn ODA tiếp tục giữ vai trò rất quan trọng - Thủ tướng nhấn mạnh.

Hầu hết các nhà tài trợ vẫn có kế hoạch cam kết ODA mạnh cho VN từ nay đến năm 2010, ông Minh cho biết. Thậm chí, Nhật Bản, WB và ADB có thể tăng vốn vay, trong khi EU và các nhà tài trợ khác vẫn giữ nguyên mức cam kết từ nay đến năm 2013. Ngay cả khi VN trở thành nước có thu nhập trung bình cũng không lo thiếu nguồn vốn, vì trong thời gian tới WB và ADB có thể cho vay vốn kém ưu đãi hơn, nhưng quy mô lại rất lớn, tới 500 triệu - 1 tỉ USD cho một dự án hạ tầng.  

Dự kiến giải ngân ODA năm 2008 là 2,2 tỉ USD. Giải ngân ODA đạt 1,8 tỉ USD năm 2006, 2 tỉ USD năm 2007 và dự kiến 2,2 tỉ USD năm 2008. Cam kết ODA cho VN đã đạt 3,75 tỉ USD năm 2006 và ở mức kỷ lục 4,45 tỉ USD năm 2007, đạt khoảng 40% dự báo cam kết ODA cho giai đoạn 2006-2010.

VN cần tránh "bẫy" của các nước thu nhập trung bình. Đây là khuyến cáo mà Giám đốc ADB - ông A.Konishi - đưa ra khi trả lời phỏng vấn Báo Lao Động. Theo ông, "bẫy" thường mắc phải là "phát triển kinh tế nhanh, nhưng không cân đối được nền kinh tế". Theo ông Konishi, tiến trình từ một nước thu nhập thấp lên thu nhập trung bình thường diễn ra khá suôn sẻ, nhưng từ điểm mốc này để đưa nền kinh tế tiến xa hơn rất gian nan. Rất nhiều nước đã vấp phải cái bẫy này. "Nhiều nước phát triển kinh tế quá nhanh, nhưng không cân đối được nền kinh tế" - ông nói. Giám đốc ADB tại VN nhận xét: "VN thường chú trọng đến việc đưa ra các mục tiêu về chỉ số phát triển. Dù đạt được, nhưng nếu các chỉ số đó không đi kèm với những cải cách nền tảng, thì các bước phát triển kinh tế tiếp theo sau khi đạt ngưỡng nước thu nhập trung bình sẽ rất khó".

Chủ tịch Ngân hàng Thế giới (WB) Ch.Ajay cũng cho rằng, nếu nhìn ra khu vực, VN có thể thấy nhiều nước đã giẫm chân tại chỗ khi đã là nước thu nhập trung bình. Nguyên nhân là do cơ cấu thể chế quá mong manh kể cả khi kinh tế phát triển. Đại sứ Nhật Bản Norio Hattori cũng nhận định, giai đoạn tiếp theo sẽ khó khăn cho VN, khi bước vào giai đoạn chuyển đổi. "Với một nước thu nhập trung bình, nhiều vấn đề còn khó khăn hơn thời điểm là nước thu nhập thấp. Trong bước phát triển mới, xây dựng năng lực tương lai đặc biệt quan trọng, đặc biệt là đào tạo đội ngũ cán bộ có kỹ năng quản lý" - ông cho hay.

Nguồn: Lao Động