Về "khuôn khổ"

Mặc dù còn có ý kiến về hiệu lực của Công điện 02, nhưng đến cuối giờ chiều ngày 27.2 trên địa bàn Hà Nội, 2 NHTMCP cuối cùng (Kỹ Thương và Đông Nam Á) còn ở mức lãi suất vượt trần quy định cũng phải cam kết là sẽ điều chỉnh giảm lãi suất về mức 12%/năm. Đến ngày 28.2, lãi suất trần của các NH đã nằm trong khung quy định.

Theo thông tin từ TPHCM thì nhiều NHTMCP cũng đã quyết định tạm ngừng huy động tiền gửi có kỳ hạn lãi suất trên 12%/năm và gửi thông báo cho các chi nhánh ở các địa phương khác cùng thực hiện. Ngày 28.2, không NH nào tại TPHCM còn mức lãi suất trên 12%/năm.

Khi thông tin về Công điện 02 xuất hiện, nhiều người, trong đó có một số lãnh đạo NHTMCP cho rằng nội dung chỉ đạo của Công điện 02 chưa đủ sức mạnh và chế tài để buộc các NH phải ngay lập tức thực hiện.

Vài NH đã toan tính lách Công điện 02 bằng cách suy diễn cụm từ "không để lãi suất âm", nội dung công điện không có thời gian quy định cụ thể để điều chỉnh về 12%/năm, hoặc suy diễn mức 12%/năm là mức lãi suất bình quân v.v... nhưng hai chi nhánh NHNN Hà Nội và TPHCM đã chỉ đạo quyết liệt từng NHTMCP phải thực hiện đúng yêu cầu của thống đốc.

Bên cạnh đó, bản thân các NH cũng ý thức được sự nguy hiểm nếu tiếp tục cuộc đua lãi suất, vì nỗi lo của họ như nhiều TGĐ NH thú nhận là trong những ngày qua "không còn nghĩ gì đến lỗ, lãi nữa mà chỉ sợ mất an toàn hệ thống".

Vì vậy, đến cuối giờ chiều 27.2, 8 NHTMCP có hội sở chính trên địa bàn Hà Nội đã tạm ngưng huy động tiền gửi các kỳ hạn có lãi suất trên 12%/năm. Các biển, báo, băngrôn quảng cáo siêu lãi suất đã được dỡ bỏ.

Lãi suất trên thị trường liên NH cũng dịu dần xuống ở mức 12%-14%/năm. Một số NHTMCP đã bắt đầu cho vay các NH khác với số món 100 tỉ-200 tỉ đồng với mức lãi suất khá hợp lý để hỗ trợ. NH đã bắt đầu "nói không" với khách hàng gây áp lực đòi lãi suất cao vô lý.

Tiền kinh doanh CK nằm lại NH

Siêu lãi suất NH trong những ngày vừa qua đã khiến nhiều NĐT rút tiền từ CK gửi vào NH. Giải thích về hành động này, một NĐT nói: "Tiền đồng đang lên giá, CK thì xuống tội gì không gửi tiết kiệm. CK biết đâu là đáy mà mò thôi. Cứ rút tiền đầu tư CK sang gửi tiết kiệm lấy siêu lãi suất mà bù lạm phát cái đã. CK còn èo uột chán...".
 
Trong 2 ngày 26 và 27.2, ở Hà Nội nhiều NĐT đã vội vàng rút tiền từ CTCK đến Techcombank và Seabank để gửi tiết kiệm 1 tháng với lãi suất tại miền Bắc và miền Trung 13,8%/năm và miền Nam là 14,2%/năm.

Có thông tin là lãi suất đến mức 16,9%/năm đối với những khoản tiền gửi từ 2 tỉ đồng trở lên. Siêu lãi suất của NH kỳ hạn 1 tháng thường kèm các điều kiện ràng buộc rất chặt về thời hạn gửi. Vì vậy nhiều người đang lo ngại là vốn kinh doanh CK của các NĐT nhỏ, lẻ sẽ "chôn" tại các NH.

Cho đến hôm nay dù cơn "bão" lãi suất đã qua nhưng với mặt bằng mới có NĐT vẫn nói: "Chẳng cần các NH tăng quá 12% mà chỉ bằng 12% là đã đủ hút một lượng tiền khổng lồ vào rồi. Siêu lãi suất vào rồi thì không rút ra được ít nhất 1 tháng nữa, lượng tiền lớn bị giam trong đó, TTCK sẽ không thể lên được mà sẽ thảm hại do những đối tượng ham siêu lãi suất này toàn là dân nhỏ lẻ, lướt sóng thôi, chính "loại" này mua bán nên thị trường mới có giao dịch".

NH thời "hậu bão" lãi suất

Đà tăng của lãi suất đã được "chặn" nhanh chóng trong 1 ngày. Đây được đánh giá là thành công của Công điện 02 và công tác quản lý nhà nước của hai chi nhánh NHNN TPHN và TPHCM. Tuy nhiên, chưa thể nói tình hình lãi suất NH sẽ lập tức ổn định.

Các NH như SHB, ABBank, Việt Á, NHTMCP Sài Gòn, Sài Gòn Công Thương, HDB... vừa qua đã thu hút được một khối lượng vốn tiền gửi tiết kiệm rất lớn, đủ dư vốn để đảm bảo khả năng thanh toán và dự trữ bắt buộc (DTBB).
 
Tuy nhiên, những NHTMCP quy mô lớn hàng đầu của HN và TPHCM (thời gian qua duy trì mức lãi suất thấp) và các NHTMNN tiền gửi bị rút đi quá nhiều, nay đang phải khẩn trương hút lại bằng cách nâng lãi suất (tới trần lãi suất quy định), nếu không họ sẽ khó khăn về nguồn DTBB và khả năng cho vay.

Như vậy, những ngày tới, tuy lãi suất không tăng nóng, nhưng vẫn có sự cạnh tranh tiền gửi quyết liệt. Nguy cơ thiếu nguồn VNĐ vẫn hiện hữu vì trước mắt là thời điểm 17.3 phải mua tín phiếu bắt buộc. Có dấu hiệu một số NH đang lách Công điện 03 bằng các biện pháp khác ngoài lãi suất.

Dự đoán được điều này, NHNN-CNTP HCM đã có công văn yêu cầu các NH trong trường hợp có chương trình khuyến mãi và thưởng cho khách hàng phải được sự chấp thuận của các cơ quan chức năng.
 
Tuy nhiên, nếu các NH tìm cách thoả thuận ngầm với từng khách hàng cụ thể thì NHNN cũng khó lòng kiểm soát. Vì vậy, để giải quyết tình hình triệt để rất cần sự kiểm tra, giám sát chặt chẽ của NHNN và ý thức của từng NHTM. 

Nguồn: Lao Động