Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã thẳng thắn thừa nhận như vậy trong Báo cáo trước Quốc hội tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 3, sáng qua (6/5).

5 yếu kém trong quản lý, điều hành

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ rõ: Tình hình lạm phát, giá cả tiêu dùng và nhập siêu tăng cao, cùng với những biến động bất thường của thị trường tiền tệ, chứng khoán, bất động sản đã đe dọa nghiêm trọng sự ổn định của kinh tế vĩ mô, tác động tiêu cực đến sản xuất, ảnh hưởng đến công ăn việc làm, thu nhập và đời sống của nhân dân, nhất là người nghèo...

Bên cạnh những nguyên nhân khách quan của tình hình khó khăn trên, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã thẳng thắn chỉ rõ những yếu kém, bất cập trong quản lý, điều hành của Chính phủ là “nguyên nhân chủ quan trực tiếp, quan trọng đã làm cho những yếu kém vốn có của nền kinh tế nước ta càng bộc lộ rõ hơn và tác động sâu rộng hơn”.

Những yếu kém này thể hiện trên 5 mặt chủ yếu là:

1. Việc thực hiện chính sách tiền tệ nới lỏng trong nhiều năm, nhất là trong năm 2007 đã làm tổng phương tiện thanh toán và tổng dư nợ tín dụng tăng cao gây áp lực trực tiếp đến lạm phát. 

Khi thắt chặt tiền tệ để kiềm chế lạm phát, thì một số biện pháp xử lý cụ thể lại chưa thật thích hợp và đồng bộ, thiếu sự phối hợp chặt chẽ nên làm nảy sinh những khó khăn mới.

2. Việc tỷ lệ bội chi ngân sách ở mức 5% được giữ liên tục trong nhiều năm nhưng chưa đặt ra kế hoạch phấn đấu giảm nên không tạo được áp lực đối với việc kiểm soát và tiết kiệm chi tiêu ngân sách.

Chi đầu tư từ khu vực nhà nước còn lớn và hiệu quả thấp. Hệ số ICOR cao làm giảm chất lượng tăng trưởng và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

3.Vai trò của Nhà nước trong quản lý thị trường (trong đó có thị trường chứng khoán, thị trường bất động sản) và quản lý giá cả, quản lý xuất nhập khẩu còn nhiều bất cập, yếu kém, chậm đề ra chính sách thích hợp. Các giải pháp chống đầu cơ, buôn lậu hiệu quả chưa cao.

4. Công tác dự báo và thông tin thị trường chưa được coi trọng đúng mức. Năng lực tham mưu tổng hợp về kinh tế vĩ mô chưa đáp ứng kịp yêu cầu quản lý điều hành.

Đến những tháng cuối năm 2007, trong khí thế lạc quan chung, chưa phân tích dự báo được hết những khó khăn thách thức mới, nên Chính phủ vẫn trình Quốc hội thông qua chỉ tiêu tăng trưởng cao trong năm 2008 (GDP tăng từ 8,5 đến 9%, phấn đấu đạt mức cao hơn) và tốc độ tăng giá tiêu dùng thấp hơn tốc độ tăng GDP.

5. Công tác thông tin tuyên truyền, giải thích tình hình chưa kịp thời, chưa đủ rõ và thiếu nhất quán, nhất là trước những diễn biến mới và khi ban hành các chính sách, giải pháp có tính nhạy cảm, gây tâm tư lo lắng trong xã hội.

“Những bất cập, yếu kém nêu trên trong quản lý, điều hành của Chính phủ, cùng với những yếu kém nội sinh của nền kinh tế đã làm cho nền kinh tế nước ta dễ bị tổn thương trước những biến động bất lợi từ bên ngoài.

Chính phủ đã nghiêm túc kiểm điểm, nhận rõ những kết quả đạt được, mặt mạnh, mặt tích cực, đồng thời nhìn nhận sâu sắc về những mặt bất cập, yếu kém, khuyết điểm của mình trong quản lý, điều hành”- Thủ tướng nhấn mạnh. 

Giảm chỉ tiêu tăng trưởng GDP còn 7%; thắt chặt chi tiêu công

“Chính phủ xin đề nghị Quốc hội xem xét điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng cả năm 2008 ở mức khoảng 7%”-Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chính thức đề nghị. (Chỉ tiêu này được QH kỳ họp thứ 2 quyết định là GDP tăng 8,5-9%- PV).

Tuy nhiên, chỉ tiêu về chỉ số giá tiêu dùng CPI (lạm phát) Chính phủ không đưa ra con số cụ thể (QH kỳ họp thứ 2 quyết định là tốc độ tăng CPI thấp hơn tốc độ tăng GDP-PV).

“Tích cực phấn đấu kiềm chế lạm phát và tốc độ tăng giá; bằng các giải pháp tổng hợp đưa tốc độ tăng giá tiêu dùng theo hướng giảm dần”-  Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đưa ra định hướng.

Chính phủ thống nhất xác định nhiệm vụ trọng tâm cấp bách trong những tháng tiếp theo của năm 2008 là: phấn đấu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội và tăng trưởng bền vững, trong đó kiềm chế lạm phát là ưu tiên hàng đầu. 

“Đây là yêu cầu nhiệm vụ rất khó khăn, đòi hỏi nỗ lực phấn đấu của cả hệ thống chính trị và sự đồng tâm hiệp lực của toàn dân”- Thủ tướng nhấn mạnh. 

Để thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm cấp bách trên, Chính phủ đã xác định 8 nhóm giải pháp chủ yếu để tập trung sức chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nhấn mạnh đến 4 nội dung:

Thực hiện chính sách tài chính, tiền tệ chặt chẽ, hiệu quả;  Tập trung tháo gỡ khó khăn vướng mắc để đẩy mạnh sản xuất, dịch vụ và thu hút đầu tư; Đẩy mạnh  xuất khẩu, giảm nhập  siêu, bảo đảm cân đối cung cầu hàng hóa, tăng cường quản lý thị trường, giá cả, chống đầu cơ, buôn lậu; và thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội.

Theo đó, cơ quan hành chính thực hiện nghiêm việc tiết kiệm 10% chi thường xuyên trong 8 tháng còn lại của năm 2008 (tạm dừng mua sắm ô tô, sửa chữa trụ sở làm việc; giảm tối đa hội họp, đi công tác nước ngoài…); Giảm tối thiểu 10% mức sử dụng xăng dầu, điện nước, điện thoại…); Rà soát để cắt giảm 25% nguồn vốn đầu tư từ trái phiếu Chính phủ trong kế hoạch 2008.

Rà soát các dự án do DNNN đầu tư, kiểm tra chặt chẽ việc đầu tư không thuộc lĩnh vực sản xuất  kinh doanh chính của các DNNN, nhất là đầu tư vào kinh doanh tài chính, chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản… Kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về vốn đầu tư của Nhà nước.

Về tiền tệ, Thủ tướng chỉ rõ: Thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt, kiểm soát chặt chẽ việc tăng tổng phương tiện thanh toán, tổng dư nợ tín dụng nhưng phải bảo đảm tính thanh khoản của nền kinh tế và hoạt động lành mạnh của các ngân hàng.

“Chính phủ sẽ quản lý chặt chẽ việc thành lập mới, mở thêm chi nhánh ngân hàng đảm bảo việc tuân thủ các quy định về phát hành cổ phiếu, cho vay đúng mục đích, đối tượng”- Thủ tướng nói.

Đồng thời với các giải pháp về tài chính, tiền tệ, bảo đảm cân đối cung cầu, Thủ tướng nhấn mạnh việc tăng cường quản lý thị trường và kiểm soát việc chấp hành pháp luật về giá. Phải áp dụng các biện pháp kiểm soát, chống đầu cơ tích trữ và xử lý kịp thời những trường hợp lợi dụng biến động trên thị trường để nâng giá, nhất là các mặt hàng thiết yếu cho sản xuất và đời sống.

“Xử phạt nghiêm, bao gồm cả việc truy thu hoặc buộc bồi hoàn cho khách hàng đối với vi phạm quy định về giá, nhất là các trường hợp tăng giá các mặt hàng thiết yếu”-Thủ tướng nhấn mạnh.

Đồng thời đảm bảo đủ điện, than, sắt thép, xi măng, phân bón hóa chất, dầu khí cho sản xuất và giảm bớt sự phụ thuộc vào nhập khẩu.

Thủ tướng cũng khẳng định, Chính phủ đã giao nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ, ngành phải tập trung chỉ đạo và chịu trách nhiệm bảo đảm cung ứng đủ những mặt hàng thiết yếu trong mọi tình huống với giá cả hợp lý; phối hợp thực hiện đồng bộ các biện pháp, đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, bảo đảm nguồn hàng và không để đầu cơ tăng giá.

Người đứng đầu Chính phủ đã đưa ra 9 nhóm công việc mà Chính phủ sẽ tiếp tục kiên trì triển khai thực hiện có hiệu quả để tạo lập các cơ sở, tiền đề cho sự phát triển nhanh và bền vững trong những năm tiếp theo. Trong đó có việc Chính phủ sẽ hoàn thiện chính sách và mở rộng mạng lưới an sinh để người nghèo được thụ hưởng hợp lý thành quả tăng trưởng.  
Nguồn: Tien Phong