- Xin ông nhận xét về chính sách lãi suất mới sau một tuần áp dụng?

- Chính sách lãi suất mới là đúng và phù hợp trong thời điểm hiện nay, phù hợp với cơ chế thị trường, tạo sự cạnh tranh lành mạnh giữa các NHTM và giúp các nhà quản lý nhìn được thực chất của từng NH.

Việc tăng lãi suất cơ bản từ 8,75% lên 12% (375 điểm) và lãi suất tái cấp vốn từ 7,5% lên 13%, lãi suất chiết khấu từ 6% lên 11% là một sự thay đổi rất lớn. Đây là sự mà điều chỉnh cả một cơ chế  chứ không đơn thuần là thay đổi lãi suất.
 
Theo tôi, chính sách lãi suất mới là lựa chọn tối ưu trong lúc này. Tuy nhiên, sau một tuần áp dụng, khối lượng huy động tại các NH không tăng nhiều. Nguyên nhân là do nền kinh tế đang thiếu tiền.

- Ông có thể giải thích rõ hơn nhận định này. Theo ông, cần khắc phục bằng cách nào?

- Tiền gửi ở khu vực dân cư hầu như bão hoà. Trong hoàn cảnh lạm phát tăng cao, người dân phải tăng chi tiêu và giảm tiền gửi NH. Tiền gửi của các tổ chức kinh tế cũng giảm do chính sách thắt chặt tiền tệ, tăng dự trữ bắt buộc. Nhiều DN không vay được tiền, phải sử dụng hết tài khoản của mình.

Nền kinh tế đang thực sự thiếu tiền làm phương tiện lưu thông và thanh toán, nhất là tiền cho sản xuất kinh doanh và XK. Trong tháng 5.2008, dư nợ cho vay của các NH không tăng, mà còn giảm dần do huy động giảm.

Vì vậy, tôi đề nghị NHNN cần nới lỏng chính sách tiền tệ, không để quá muộn. Trước hết, cần hạ dự trữ bắt buộc từ 11% xuống 9%. Việc tăng cung tiền có kiểm soát không gây lạm phát. Hơn nữa, với mặt bằng giá hiện nay đòi hỏi lượng tiền lưu thông phải nhiều hơn.

Doanh số XNK cũng tăng lên do lạm phát. Cần phải tăng hệ số tạo tiền là vì nền kinh tế đang cần tiền để lưu động hoá, chứ không phải  tăng lượng tiền thừa. Năm 2007, dư nợ tín dụng tăng rất cao, nay muốn giảm cũng phải giảm dần chứ không thể thay đổi quá lớn, sẽ gây ách tắc trong mạch máu nền kinh tế. Nếu để thiếu tiền kéo dài, nhiều DN  sẽ đóng cửa, NLĐ mất việc và bài toán xã hội sẽ phức tạp thêm.

- Theo ông, lãi suất huy động hiện nay có thực dương?

- Trong tương lai, NHNN cần điều hành lãi suất cơ bản theo lạm phát mục tiêu. Ở nhiều nước, lạm phát mục tiêu là lạm phát cơ bản (Core Inflation). Hàng tháng, NHNN cần xem xét lại lãi suất cơ bản để điều chỉnh theo tín hiệu của thị trường, thể hiện qua các yếu tố: Sức khoẻ nền kinh tế (đang tăng trưởng nóng hay suy thoái), lãi suất liên NH, lãi suất bình quân huy động vốn của NHTM, CPI và lạm phát cơ bản.

Theo cách tính của các tập đoàn HSBC và Goldman Sachs, lạm phát cơ bản của VN (CPI trừ đi yếu tố lương thực thực phẩm) từ tháng 4.2007 đến tháng 4.2008 là  trên 11%. Nếu theo cách tính này, lãi suất cơ bản đang áp dụng là phù hợp và huy động hiện đang là lãi suất thực dương.
Nguồn: Lao Động