Tuy nhiên phớt lờ những khuyến cáo này, các tập đoàn kinh tế (TĐKT) đã mang tiền của Nhà nước ra để mạo hiểm.

Đầu tư hay đánh quả?

Trong số báo trước, Lao Động đã phác hoạ toàn cảnh bức tranh ĐTNN của các TĐKT. Tuy nhiên, chúng tôi muốn nhấn mạnh đến việc khi ĐTNN thì các TĐKT cũng chủ yếu đầu tư vào các lĩnh vực nóng và mạo hiểm như NH, CK và BĐS... Nếu như các TĐKT coi đây là sự "đầu tư" thì các chuyên gia kinh tế lại cho rằng thực chất hoạt động này nặng về "đánh quả".

Các chuyên gia đặt câu hỏi: Tại sao các TĐKT không đầu tư vào các lĩnh vực gần kề, liên quan đến hoạt động chính? Tại sao TĐKT nào cũng chỉ nhắm vào CK, BĐS và NH? Phải chăng nếu đạt siêu lợi nhuận thì tiện ăn chia, còn rủi ro lớn thì nguồn vốn Nhà nước bị ảnh hưởng?

Theo số liệu của Ban Đổi mới và Phát triển DNTƯ thì tính đến hết 2007, đã có tới 16 TĐKT và TCty lao vào "hớt váng mỡ" tại các lĩnh vực nóng như đầu tư tài chính, NH, CK, BĐS. Đặc biệt, khoản tiền mà các DNNN rót vào lĩnh vực này không hề nhỏ với tổng giá trị đạt đến hơn 15.000 tỉ đồng.

Cụ thể đầu tư vào lĩnh vực NH đạt giá trị đầu tư là 4.965 tỉ đồng; CK đạt 316 tỉ đồng; lập các quỹ đầu tư với tổng giá trị 933 tỉ đồng, đầu tư vào lĩnh vực tài chính, bảo hiểm với giá trị 6.518 tỉ đồng và đầu tư vào BĐS với 2.331 tỉ đồng... Tuy nhiên với thống kê của Bộ Tài chính thì đã có tới 28 TĐKT và TCty tham gia vào các lĩnh vực này với giá trị đầu tư hơn 23.344 tỉ đồng.

Nhìn vào đây sẽ thấy, một lượng tiền cực lớn đã được đầu tư vào lĩnh vực dịch vụ phi sản xuất. Nói thẳng ra thì các hoạt động này chủ yếu "moi tiền túi trái - bỏ tiền túi phải" chứ không hề sản xuất ra của cải, vật chất cho xã hội.

Ông Tuấn Anh (Bộ Công Thương) cho rằng: Nếu các TĐKT mà không đầu tư ra nước ngoài để mang lại lợi nhuận cho quốc gia, không nghiên cứu phát triển sản xuất làm ra nhiều của cải, vật chất cho xã hội... mà lại chỉ "hớt váng mỡ" ở các lĩnh vực dịch vụ phi sản xuất thì rõ ràng Nhà nước mất tiền đầu tư nhưng hiệu quả kinh tế quốc nội coi như bằng không.

Mạo hiểm bằng tiền Nhà nước

Khi chứng kiến "cơn sốt" đầu tư vào lĩnh vực nóng, các chuyên gia trong nước và quốc tế đã đồng loạt khuyến cáo. Theo các chuyên gia, đây là việc làm với 2 lần mạo hiểm. Tại cuộc họp giữa Thủ tướng Chính phủ với các TĐKT và DNNN, các chuyên gia đã công bố số liệu: Các TĐKT và DNNN hiện đang chiếm tới vài chục phần trăm nợ NH và nợ nước ngoài.

Các chuyên gia khẳng định, việc vay tiền để ĐTNN đã là mạo hiểm. Tuy nhiên, còn mạo hiểm hơn thế khi mà các TĐKT này lại đem tiền của Nhà nước, đem tiền vay từ nước ngoài để ném vào chính những lĩnh vực rủi ro cực lớn như CK, BĐS, NH... Đáng lưu ý hơn thế là hầu hết các DN này lại không hề có lợi thế cạnh tranh về kỹ năng quản trị, nhân lực...

Thực tế thời gian qua đã cho thấy, khi các TĐKT và DNNN sao nhãng đầu tư vào lĩnh vực chính, chạy theo các mục tiêu lợi nhuận ngắn hạn nhưng đầy rủi ro đã tác động tiêu cực đến nền kinh tế, đặc biệt là thị trường tài chính.

Tuy nhiên, các chuyên gia còn có một lo ngại khác là khi các TĐKT đua nhau lập NH, Cty CK... thì đã khiến cho hoạt động của lĩnh vực này bất ổn và thiếu minh bạch. Mối lo này xuất hiện khi mà các TĐKT đua nhau lập NH, quỹ, Cty con hay Cty CK.
 
Theo thống kê năm 2007, số lượng Cty con của các TĐKT đã tăng 10% và số Cty liên kết tăng 39%. Các chuyên gia cho rằng đây thực chất là một dạng đầu tư chéo, phục vụ lợi ích nội bộ... Với kiểu hoạt động này thì các Cty con, NH, quỹ và Cty CK khó hoạt động độc lập, chồng lấn phần vốn khi cho vay nội bộ và chi phối mua bán...
Nguồn: Lao Động