Chính phủ đang xem xét điều chỉnh tăng lương nhằm khắc phục tác động tiêu cực của lạm phát; đề nghị điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế xuống 7%... là những vấn đề mà Thủ tướng đã báo cáo trước QH vào ngày 31.5 vừa qua.

Kinh tế tăng trưởng khá, nhưng vẫn còn 766.900 người thiếu đói

Sau khi các bộ trưởng thực hiện xong phần trả lời chất vấn trước QH, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã có bài phát biểu giải trình thêm những ý kiến chất vấn của các ĐB. Mở đầu, Thủ tướng đã báo cáo một số nét chính về tình hình kinh tế xã hội tháng 5 và 5 tháng đầu năm đang rất được các ĐB cũng như cử tri quan tâm, như: Kinh tế tháng 5 tiếp tục đà phát triển khá, vụ lúa đông xuân phía nam thu hoạch tăng cả về năng suất (3,7%) và sản lượng (5,8%), lúa đông xuân phía bắc đang phát triển tốt và bước vào thu hoạch.

Giá trị sản lượng công nghiệp tháng 5 tăng khoảng 3,4% so với tháng 4. Tính chung 5 tháng đầu năm tăng 16,4% so với cùng kỳ năm 2007. Đầu tư trực tiếp nước ngoài tiếp tục tăng cao, có 130 dự án được cấp phép với tổng số vốn đăng ký trên 7,4 tỉ USD đưa tổng số vốn dự án được cấp phép 5 tháng đầu năm lên 324 dự án với tổng số vốn đăng ký đạt 14,7 tỉ USD, tăng 160% so với 5 tháng đầu năm 2007.

Giá trị xuất khẩu 5 tháng của hầu hết mặt hàng đều tăng, tổng kim ngạch ước đạt 23,4 tỉ USD, tăng 27,2% so với cùng kỳ. Nhập khẩu tháng 5 ước giảm hơn 200 triệu USD so với tháng 4 nên nhập siêu tháng 5 là 55,3 tuy vẫn cao, nhưng đã giảm so với mức nhập siêu tháng 4, tháng 4 nhập siêu là 64,7.

Mặc dù kinh tế vẫn đạt mức tăng trưởng khá nhưng theo Thủ tướng thì tình hình kinh tế - xã hội vẫn nổi lên 2 vấn đề lớn rất đáng lo ngại đó là giá tiêu dùng tăng cao làm cho đời sống của người nghèo, người có thu nhập thấp khó khăn, thiếu đói ở một số địa phương tăng lên và nhập siêu còn lớn, đe doạ sự ổn định kinh tế vĩ mô.

Thủ tướng cũng nêu rõ: Tính đến ngày 21.5.2008, cả nước có 181.600 hộ thiếu, đói với 766.900 nhân khẩu, chiếm 1,6% số hộ; 1,5% số nhân khẩu nông nghiệp cả nước gấp 2 lần so với cùng kỳ năm trước.

Nguyên nhân chủ yếu là do hậu quả của bão, lũ cuối năm 2007, của rét đậm, rét hại kéo dài đầu năm 2008 và nay đang là thời điểm giáp hạt.

Giá lương thực tăng, đầu tư kém làm lạm phát tăng cao

Lý giải về vấn đề tại sao lạm phát ở nước ta lại tăng cao, Thủ tướng đã cho rằng: Thứ nhất là do đầu tư kém hiệu quả làm cho sức cạnh tranh của sản phẩm và của nền kinh tế thấp. Đây là nguyên nhân sâu xa gây lạm phát và đã tồn tại nhiều năm nhưng chậm được khắc phục.

Hai là giá lương thực, thực phẩm có tác động rất lớn, rất trực tiếp đến chỉ số giá tiêu dùng ở nước ta. Nhóm hàng này chiếm tới 42,85% cơ cấu hàng hoá tính chỉ số giá tiêu dùng và có tốc độ tăng giá cao nhất, liên tục trong những năm gần đây.

Tháng 5.2008, giá tiêu dùng tăng 3,91%, nguyên nhân chính là giá lương thực tăng đến 22,19%, cao nhất từ trước đến nay. Hơn thế nữa do kim ngạch nhập khẩu nước ta gần bằng 90% GDP, nên sự biến động của giá thị trường thế giới tác động đến giá trong nước sâu rộng hơn.

Một nguyên nhân nữa gây ra lạm phát, theo Thủ tướng là do từ năm 2003 đến nay, chúng ta liên tục điều chỉnh lương hàng năm với mức tăng tối thiểu là 20% cũng làm cho lượng tiền trong lưu thông tăng lên, tạo sức ép, gây tâm lý tăng giá. Một vấn đề cũng góp phần vào việc lạm phát đó là tình trạng nhập siêu.

Theo Thủ tướng thì, kim ngạch nhập khẩu nước ta gần bằng 90% GDP, nên sự biến động của giá thị trường thế giới tác động đến giá trong nước sâu rộng hơn. Đặc biệt từ đầu năm đến nay, nhập khẩu ôtô dưới 12 chỗ ngồi tăng 12 lần, linh kiện phụ tùng ôtô, xe gắn máy tăng từ 2 - 4 lần, nhập khẩu vàng tăng gấp 8 lần so với cùng kỳ.

Thủ tướng cũng thẳng thắn nhận trách nhiệm về sự yếu kém, chưa nhanh nhạy của các cơ quan thuộc Chính phủ trong việc điều hành nền kinh tế dẫn đến tình trạng lạm phát tăng cao.

Đầu tư ra ngoài của các tập đoàn vẫn ở mức an toàn

Thủ tướng nêu rõ: Tính đến ngày 31.12.2007, có 13 tập đoàn, TCty đầu tư vào các Quỹ đầu tư chứng khoán và Quỹ đầu tư tài chính với tổng giá trị là 1.061 tỉ đồng, bằng 0,31% vốn chủ sở hữu và bằng 0,13% tổng giá trị tài sản của các doanh nghiệp này.

Có 19 tập đoàn, TCty góp vốn thành lập ngân hàng thương mại cổ phần với tổng giá trị đầu tư 4.426 tỉ đồng, bằng 1,3% vốn chủ sở hữu và bằng 0,55% tổng giá trị tài sản.

Có 13 tập đoàn, TCty góp vốn thành lập 15 công ty chứng khoán với tổng giá trị đầu tư 420 tỉ đồng, bằng 0,12% vốn chủ sở hữu và bằng 0,05% tổng giá trị tài sản.

Có 18 tập đoàn, TCty nhà nước góp vốn đầu tư vào lĩnh vực bất động sản với tổng giá trị đầu tư 1.463 tỉ đồng, bằng 0,43% vốn chủ sở hữu và 0,18% tổng giá trị tài sản của chính các doanh nghiệp này.

Xét chung tổng vốn đầu tư vào 3 lĩnh vực trên là 7.370 tỉ đồng là con số không nhỏ, nhưng không cao so với vốn chủ sở hữu và tổng giá trị tài sản của doanh nghiệp và vẫn ở mức an toàn. Tuy nhiên, Chính phủ sẽ kiểm soát chặt chẽ việc các tập đoàn, các TCty nhà nước đầu tư vào lĩnh vực này để đảm bảo sự an toàn cho nền kinh tế.

Chỉ tiêu tăng trưởng GDP 8,5-9% là không hiện thực

Trước diễn biến tiêu cực của nền kinh tế thế giới và trong nước, Thủ tướng đã nêu rõ: Tình hình kinh tế xã hội 5 tháng đầu năm cho thấy việc thực hiện chỉ tiêu tăng trưởng GDP từ 8,5-9% và phấn đấu cao hơn đã đề ra kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2008 là không hiện thực.

Trên cơ sở đánh giá tình hình thực tế, Chính phủ đề nghị Quốc hội xem xét điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng GDP năm 2008 là khoảng 7%.

Về các biện pháp kiềm chế lạm phát, phát triển kinh tế, Thủ tướng nhấn mạnh các cấp, các ngành cần phải tiếp tục đẩy mạnh 8 giải pháp mà Chính phủ đã đề ra, đồng thời Chính phủ sẽ điều chỉnh giá của một số mặt hàng thiết yếu tuỳ theo kết quả chống lạm phát theo lộ trình phù hợp.

Cũng theo Thủ tướng thì riêng đối với mặt hàng xăng dầu, với giá bán hiện tại, mức bù lỗ là rất lớn. Nếu lấy giá bình quân 5 ngày gần đây, từ ngày 22 đến ngày 27.5 là 132USD/thùng thì mức bù lỗ cả năm ước khoảng 44.800 tỉ đồng.

Về sản xuất lương thực, Thủ tướng khẳng định năm nay tổng sản lượng lúa dự kiến đạt 36,3 -36,5 triệu tấn, bảo đảm cân đối đủ cho tiêu dùng trong nước và còn lại một khối lượng lúa hàng hoá khoảng 8,3- 8,5 triệu tấn, tương đương 4,1-4,2 triệu tấn gạo để xuất khẩu.

Về đảm bảo an sinh xã hội, Thủ tướng nhấn mạnh: Đến nay chúng ta đã xây dựng được một hệ thống chính sách an sinh xã hội với nhiều chương trình, dự án, giải pháp và đã mang lại kết quả rất tích cực, nhất là về xoá đói, giảm nghèo được nhân dân đồng tình và quốc tế đánh giá cao.

Trước mắt, Chính phủ đang chỉ đạo chuẩn bị các điều kiện cần thiết để điều chỉnh tăng lương theo lộ trình thích hợp, cho cán bộ công nhân viên khu vực hành chính sự nghiệp, cán bộ chiến sĩ, các lực lượng vũ trang, người lao động làm việc trong các doanh nghiệp và mở rộng trợ cấp cho các đối tượng chính sách nhằm khắc phục tác động tiêu cực của lạm phát.
Nguồn: Lao Động