Trong số các ngân hàng thương mại nhà nước, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) “lên tiếng” đầu tiên, khi vừa công bố giảm lãi suất cho vay đối với khách hàng (áp dụng từ ngày 9/7). Theo đó, toàn bộ khách hàng được hưởng lãi suất cho vay mới với mức giảm chung là 0,2%. Đối với lãi suất cho vay ngắn hạn sẽ giảm 0,6% cho khách hàng thuộc các lĩnh vực được ưu tiên (như các dự án trọng điểm của Chính phủ, xăng dầu, xi măng, điện, sắt thép; sản xuất kinh doanh xuất khẩu có hợp đồng điều chỉnh giá, các mặt hàng thay thế nhập khẩu như phân bón, thức ăn gia súc; các mặt hàng thiết yếu cho đời sống; thi công các công trình trọng điểm hoàn thành trong thời gian 2008 – 2009). Đồng thời, BIDV cũng thực hiện điều chỉnh giảm lãi suất cho vay ngoại tệ ngắn hạn.

Nhưng trên thực tế, hiệu ứng dây chuyền từ quyết định trên của BIDV đã chưa ảnh hưởng nhiều đến hệ thống ngân hàng thương mại trong cả nước. Bởi với mức lãi suất huy động đầu vào đã quá cao, ngân hàng không còn nguồn vốn rẻ để cho vay và nếu hạ lãi suất cho vay thì các ngân hàng sẽ chỉ hòa vốn hoặc lỗ. Các ngân hàng lo ngại doanh nghiệp không có khả năng trả nợ nên không muốn mở rộng tín dụng. Lãi suất cao là một trong những “rào cản” để hạn chế nhu cầu vay.

Tình trạng chung của các khách hàng vay trung và dài hạn trước tháng 5/2008 là rất cao. Với mặt bằng lãi suất huy động cao nhất của các ngân hàng từ 18,5%-19%/năm cộng với biên độ (từ 3,7%-4,7%/năm) thì mức lãi suất khách phải trả là con số không hề nhỏ. Có khách hàng cho biết đã vay hơn trăm triệu của một ngân hàng thương mại cổ phần cách đây 1 năm, hiện lãi suất phải trả là 14,56%/năm. Trong điều khoản hợp đồng có thỏa thuận 6 tháng sẽ điều chỉnh lãi suất một lần bằng cách lấy mức lãi suất huy động đầu vào tại thời điểm điều chỉnh cộng thêm biên độ 4,7%. Như vậy, trong tháng tới khách hàng này sẽ phải trả lãi 23,7%/năm.

Kết quả tổng kết của ngân hàng nhà nước trong tuần qua cho thấy, lãi suất cho vay của các Ngân hàng thương mại đang phổ biến ở mức tối đa (21%/năm). Hiện mặt bằng lãi suất cho vay VND phổ biến của các ngân hàng cả ngắn, trung và dài hạn phổ biến từ mức 19,5%-21%/năm. Chỉ có khách hàng truyền thống, khách hàng “ruột” của ngân hàng mới được hưởng lãi suất thấp hơn, còn khách hàng mới rất ít khi tiếp cận được vốn ngân hàng, nếu có phải chịu lãi suất 21%/năm.

Với ngoại tệ, một số ngân hàng có thể hạ lãi suất cho vay vì nguồn vốn USD huy động của các ngân hàng đã khá dồi dào. Mặt bằng lãi suất cho vay USD phổ biến hiện nay của các ngân hàng ở Việt Nam từ 10%-14%/năm. Như vậy là quá cao so mặt bằng lãi suất cho vay USD trên thế giới (chỉ ở mức từ 2%-5%/năm). Những khách hàng thuộc đối tượng được vay ngoại tệ khả năng trả nợ cũng tốt hơn các doanh nghiệp khác.

Theo các chuyên gia ngân hàng, khi tính thanh khoản của các nhà băng đã ổn định hơn, thì nhu cầu thu hút tiền gửi tiết kiệm bằng mọi cách của ngân hàng cũng sẽ giảm. Nhờ vậy, lãi suất đầu ra cũng sẽ bớt căng thẳng.
Nguồn: DDDN