Bộ Công Thương nhận định, nếu kim ngạch xuất khẩu cả năm đạt kế hoạch 61,2 tỷ USD sẽ đảm bảo tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế vì xuất khẩu hiện chiếm hơn 50% GDP của Việt Nam. Việc dự báo nhập siêu năm nay ở mức 85 tỉ USD, tức là tăng khoảng 30% so với XK, sẽ là mức khó cho hạn chế nhập siêu năm nay.Chính vì vậy mà ngay từ bây giờ nhiều giải pháp mang tính ngắn hạn đã được Bộ tính đến.

Hạn chế nhập siêu bằng hàng rào kỹ thuật

Thực hiện yêu cầu của Chính phủ về việc giảm kim ngạch nhập khẩu cả năm xuống dưới 80 tỷ USD, thấp hơn 4,8 tỷ USD so với dự kiến ban đầu, Bộ Công Thương đang nỗ lực để con số nhập siêu hàng tháng không vượt quá 1 tỷ USD trong nửa cuối năm.

Ngân hàng thế giới cũng cảnh báo, Việt Nam muốn giảm nhập siêu thì phải gia tăng sản xuất trong nước, công nghiệp phụ trợ…để có nguyên liệu thay thế nhập khẩu. Về lâu về dài, để giảm nhập siêu, Việt Nam cần tăng trưởng nhanh XK và nâng cao chất lượng tăng trưởng XK. Chuyển dịch cơ cấu XK theo hướng gia tăng tỉ trọng hàng hoá và có hàm lượng chất xám, chế biến sâu… Giảm nhập khẩu các mặt hàng là đầu vào của sản xuất, XK thông qua việc triển khai nhanh và có hiệu quả chương trình phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ…

Đại diện Viện Kinh tế và Chính trị thế giới cũng cho rằng để giảm nhập siêu, tín dụng cần linh hoạt hỗ trợ các DN XK, bên cạnh đó các mặt hàng xa xỉ cần hạn chế nhập, xem xét và nên dựng các hàng rào kỹ thuật trong ngắn hạn để giảm nhập siêu.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Bùi Xuân Khu cho rằng với DN, phải đẩy mạnh sản xuất, huy động tối đa năng lực, tăng công suất, tiết kiệm chi phí đầu vào để DN đỡ căng thẳng khi giá nguyên liệu tăng cao. Trên cơ sở đó, Bộ Công Thương sẽ tăng cường kiểm tra chất lượng hàng hóa nhập khẩu, có thể sử dụng hàng rào kỹ thuật để hạn chế nhập siêu, bổ sung danh mục hàng hóa kiểm tra trước khi thông quan, xây dựng lộ trình bắt buộc dán nhãn tiết kiệm năng lượng đối với nhóm sản phẩm gia dụng để bắt đầu áp dụng từ tháng 1/2010. ...

Một số mặt hàng như: Vàng, điện thoại di động, rượu ngoại, mỹ phẩm, ôtô, linh kiện…sẽ hạn chế nhập, thậm chí phối hợp với ngân hàng để không cho vay tiền nhập những mặt hang này về.

Nhiều giải pháp “kích” XK

Thứ trưởng Bùi Xuân Khu cho biết, Bộ đã đưa ra một số giải pháp mang tính ngắn hạn để hỗ trợ DN, cụ thể là cung cấp vốn cho hoạt động sản xuất, XK. “Chúng ta thắt chặt tiền tệ, lãi suất cao như vậy thì rất khó cho DN, chắc chắn Thủ tướng Chính phủ sẽ nới lỏng cho những DN sử dụng nhiều lao động, có khả năng XK trong 6 tháng cuối năm, những DN thực hiện đề án XK của Chính phủ, nới lỏng biên độ vay, trước kia là 30% giờ có thể nhiều hơn. Nếu kiềm chế lạm phát tốt thì hướng giảm dần lãi suất cho vay của các Ngân hàng có thể xảy ra, đặc biệt huy động từ các ngân hàng quốc doanh, quỹ…để phục vụ XK. Có quy chế để các ngân hàng thương mại đảm bảo mức lãi suất cho các DN sản xuất, XK không vượt quá 150% lãi suất cơ bản…”

Về vấn đề lao động, Thứ trưởng cho rằng hiện có hiện tượng đình công, lãn công ở một số lĩnh vực như: dệt may, da giày, chế biến XK…Theo ông, các DN phải có biện pháp cụ thể, đãi ngộ thu hút lao động, đảm bảo sản xuất. Ví dụ dệt may phải chuyển dịch về địa phương, chuyển hướng làm hàng chất lượng cao, mua đứt bán đoạn để có lương trả cho công nhân, các DN làm khu công nghiệp phải có nhà ở cho công nhân…để bớt khó khăn về vấn đề lao động.

Công tác hành chính, có thể lập thêm một số phòng cấp giấy phép của Bộ Công Thương ở một số tỉnh như: Tiền Giang, Cần Thơ, Nghệ An , Thanh Hoá…rồi tới đây nếu cần thiết có thể lập thêm. Các chuyên gia nhận định: Từ nay tới cuối năm, kiềm chế lạm phát sẽ có xu hướng giảm. Theo chỉ đạo của Chính phủ, chỉ có giá điện, than, xe buýt, nước sạch là không tăng giá, còn những mặt hàng khác thì cho phép nới rộng biên độ và tăng giá theo lộ trình. Làm cho thị trường không bị biến động, giá cả các mặt bằng ngang với thế giới thì mới đảm bảo cung, cầu. Nếu chênh lệch giá giữa trong và ngoài nước thì tình hình buôn lậu chắc chắn sẽ tăng, chẳng hạn như ở biên giới Tây Nam.