Nỗi lo chồng chất

Bà Phạm Chi Lan - Chuyên gia kinh tế cao cấp cho rằng, với tốc độ cấp phép các dự án đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực bất động sản trong thời gian gần đây, nếu không cẩn thận, sẽ làm nguồn tài nguyên quý giá này rơi chủ yếu vào tay các nhà đầu tư nước ngoài.

Đến thời điểm này, những lo ngại của chuyên gia Phạm Chi Lan càng lộ rõ hơn khi ông Trần Bắc Hà - Chủ tịch HĐQT, TGĐ Ngân hàng Đầu tư phát triển Việt Nam cho biết, thời hạn đáo nợ của các khoản vay đầu tư cho bất động sản đã đến. Ông Trần Bắc Hà khẳng định, trong tình trạng thiếu vốn, chắc chắn các chủ dự án bất động sản trong nước sẽ bán tháo dự án trong quý 3, quý 4/2008 cho những tổ chức, các Quỹ đầu tư nước ngoài vốn đang ráo riết săn lùng các mảnh đất đẹp để đầu tư.

Cũng theo bà Phạm Chi Lan, một điều chắc chắn là nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam sẽ chỉ tính đến lợi ích của họ chứ không quan tâm đến thân phận của những người dân ở các khu vực mà dự án lấy đất. Hơn nữa, FDI đổ nhiều vào bất động sản sẽ gây khó khăn cho việc cân bằng xuất nhập khẩu vì các dự án này giải ngân thường chỉ thông qua nhập khẩu, không có xuất khẩu. Việc cân đối ngoại tệ sẽ phức tạp hơn cho Việt Nam khi các nhà đầu tư nước ngoài thu hồi vốn bằng nội tệ nhưng lại phải chuyển vốn, thu nhập hợp pháp ra nước ngoài bằng đồng ngoại tệ.

Không những thế, bà Phạm Chi Lan nhấn mạnh, một nguy cơ nữa là xu hướng đầu tư mạnh mẽ của các nhà đầu tư ngoại vào lĩnh vực bất động sản sẽ phá hỏng những quy hoạch chiến lược mà Việt Nam đã đặt ra. "Tôi nghĩ chúng ta không xây dựng những chiến lược dựa quá nhiều vào đầu tư bất động sản như vậy mà phải dựa trên việc sản xuất ra sản phẩm là chính" - bà Lan nói.

Đã đủ năng lực giám sát?

Các chuyên gia e ngại rằng, phía Việt Nam dường như chưa lường được những bất cập nêu trên. Điều này có nguyên nhân từ chính sách phân cấp trong cấp phép dự án FDI, khiến nhiều địa phương đã dễ chấp thuận cho không ít các dự án bất động sản, hào hứng với những thành tích thu hút FDI. Bà Phạm Chi Lan cho rằng, thực tế này phản ánh tình trạng đang thiếu một sự giám sát, điều hành để cân đối hài hòa giữa lợi ích của địa phương với lợi ích của tổng thể nền kinh tế hoặc giữa lợi ích của một số dự án với các ngành còn lại.

Tuy nhiên, ông Phan Hữu Thắng - Cục trưởng Cục đầu tư nước ngoài, Bộ KH-ĐT lại khẳng định, chúng ta không phải quá lo lắng về việc vốn FDI đổ nhiều vào bất động sản. Nhiều chuyên gia trước đó cũng đã từng nhận định, nguồn vốn ngoại đã góp phần tạo ra diện mạo mới - hiện đại hơn cho các đô thị Việt Nam. Thực tế, một điều không thể phủ nhận là, với tiềm lực về vốn, các nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư những dự án, công trình bất động sản tầm cỡ tại Việt Nam. Quan trọng hơn, ông Phan Hữu Thắng cho rằng, trong khi các nhà đầu tư bất động sản trong nước đang gặp khó khăn về vốn thì với thế mạnh về nguồn vốn, nhà đầu tư nước ngoài đã tranh thủ cơ hội này để trở thành những người đi trước. Điều này chứng tỏ một Việt Nam đầy sức hấp dẫn với giới đầu tư quốc tế, vượt xa khỏi những khó khăn ngắn hạn đang bày ra trước mắt.