Cụ thể, sau một thời gian dài kiềm chế giá xăng, ngày 21.7 mặt hàng này đã tăng tới 4.500đ/lít - tương ứng với mức giá 19.000đ/lít thay cho mức giá 14.500đ/lít duy trì từ tháng 2.2008. Cú sốc này được coi là bất khả kháng khi giá dầu thế giới lên đến đỉnh điểm, hơn 140USD/thùng.

Nhưng chỉ sau đó gần nửa tháng, ngày 14.8 giá xăng trong nước đã được điều chỉnh giảm 1.000đ/lít theo đà giảm của giá dầu thế giới. Thêm gần nửa tháng nữa, ngày 27.8 được điều chỉnh giảm lần thứ hai với mức giảm thêm 1.000đ/lít. Đây không chỉ là thông tin tốt lành cho riêng NTD, cho DN mà cho cả nền kinh tế.

Tại cuộc họp báo ngày 27.8, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Hữu Hào cũng công bố những thông tin quan trọng. Thứ trưởng Hào nói: "Nếu điều kiện cho phép, ngay trong năm 2008 sẽ thực hiện điều hành giá mặt hàng diesel theo cơ chế thị trường. Còn đối với mặt hàng xăng, công tác quản lý điều hành cũng sẽ thay đổi". Với tinh thần này, thay vì chờ đợi quyết định của các bộ, tới đây DN sẽ tự quyết định và điều hành giá xăng theo cơ chế đăng ký giá theo khung cho phép.  

Như thế, các bộ chỉ "cầm cân", còn DN sẽ "nảy mực" với mức giá phù hợp với điều kiện kinh doanh của từng DN. Khi đó, biên độ tăng - giảm sẽ theo "nhịp đập" của giá dầu thế giới. Điều này buộc DN theo sát diễn biến giá với cơ chế kinh doanh tự chủ; thị trường thì phản ứng nhanh nhạy sát thực tế; NTD sẽ tiêu dùng với mức giá phù hợp và sòng phẳng; còn Nhà nước thì giảm thiểu gánh nặng bù lỗ, bớt thủ tục kiềm toả và mệnh lệnh hành chính trong quản lý và điều hành.

Rõ ràng, cách làm hiện nay và định hướng điều hành thời gian tới đã tạo ra nét khác biệt ban đầu của sự đổi mới. Lần đầu tiên trong nhiều năm trở lại đây, cơ chế quản lý và điều hành giá xăng được điều chỉnh theo kiểu "phản ứng nhanh" với quyết định tăng - giảm phù hợp từng thời điểm. Cách làm này khác hẳn với kiểu điều hành "chờ theo dõi xu hướng và diễn biến thị trường" - vốn trở thành câu cửa miệng trong điều hành giá xăng dầu được duy trì thời gian dài trước đó.

Theo các chuyên gia kinh tế, đây chính là chuyển biến lớn với sự năng động, sát thực tế thay cho sức ỳ của cơ chế điều hành và phản ứng chậm chạp của tiêu dùng trong nước, kém thích ứng trước biến động của thế giới. Điều đó cho thấy, kinh doanh xăng dầu đang dần bắt nhịp với cơ chế thị trường để vận hành theo quy luật thương mại.
Nguồn: Lao động