Mặc dù cho thấy khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh còn lớn, song những doanh nghiệp (DN) tham gia cuộc khảo sát về chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) trong quý III năm 2008 do Công ty TNHH Dịch vụ Thông tin tài chính World Vest Base Việt Nam (WVB FISL) và Công ty cổ phần Đầu tư và Tư vấn Tài chính dầu khí (PVFC Invest) thực hiện đều có một kết quả chung, tin tưởng vào những chuyển biến tích cực tới đây của nền kinh tế Việt Nam.

Điều quan trọng là niềm tin này được thể hiện một cách cụ thể, thông qua những hoạch định phát triển như tăng tỷ lệ đầu tư tài sản cố định, tăng số lượng lao động, phát triển dịch vụ, sản phẩm mới... của các DN. Trong số 198 DN được lựa chọn tham gia cuộc điều tra, gần 59% thể hiện sự kỳ vọng vào tiến triển khả quan của điều kiện kinh tế chung của Việt Nam trong vòng 12 tháng tới. Tương ứng với mức độ kỳ vọng này, khoảng 58% DN dự kiến tăng số lượng lao động, số lượng DN tương tự lên kế hoạch tăng chi phí tài sản cố định trong vòng 12 tháng tới. Một tỷ lệ cũng rất khả quan, khi 60% DN được khảo sát tin tưởng doanh thu của mình sẽ tăng trưởng

trong vòng 12 tháng tới, do các điều kiện thuận lợi của nền kinh tế cũng như đầu tư hợp lý của DN.
Tất nhiên, số còn lại là những ý kiến không mấy lạc quan với tình hình kinh tế tới đây, thậm chí, gần 14% DN lo ngại về những diễn biến xấu hơn của nền kinh tế Việt Nam. Có thể chính số DN đã tạo nên tỷ lệâ 13% DN quyết định cắt giảm số lượng lao động do lo ngại điều kiện kinh tế suy giảm sẽ tác động không tốt đến tình hình hoạt động của doanh nghiệp, 13,13% DN có kế hoạch cắt giảm khoản chi phí đầu tư vào tài sản cố định...

Nhìn vào số DN tham gia điều tra, với tỷ lệ hơn 1/2 trong số này là các DN đứng đầu trong lĩnh vực ngành nghề của mình và có thương hiệu lớn mạnh trên toàn quốc, số còn lại là các DN nhỏ và vừa với quy mô lao động từ 300 người trở xuống, có thể đưa ra suy đoán rằng, tỷ lệ DN có xu hướng cắt giảm rơi vào số các DN nhỏ và vừa. Điều này hoàn toàn phù hợp với kết quả cuộc điều tra nhanh về tình hình sản xuất kinh doanh của DN do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức vào đầu tháng 7/2008.

Các DN nhỏ và vừa với những hạn chế về năng lực, quy mô, tài sản... đang đối mặt với hàng loạt khó khăn trong hoạt động của mình. Đặc biệt, những rào cản lớn về vốn đang khiến không ít DN nhỏ và vừa buộc phải dời lại không chỉ các kế hoạch kinh doanh, mà còn cả các kế hoạch tái cơ cấu, nâng cao năng lực cạnh tranh.

Hơn thế, nhìn vào tỷ lệ 16,66% DN cho rằng, doanh thu của doanh nghiệp sẽ giảm trong vòng 12 tháng tới, nhưng có đến 22,22% doanh nghiệp e ngại rằng, mức tăng trưởng lợi nhuận sẽ sụt giảm, có thể thấy được bức tranh về hiệu quả kinh doanh đang có vấn đề của các DN này.

Tuy nhiên, nguyên nhân của tình trạng này được cho là không chỉ bắt nguồn từ nội lực của DN, mà có khá nhiều nguyên nhân từ tình hình kinh tế các tháng đầu năm. Những khó khăn do chi phí đầu vào tăng đột biến, lạm phát tăng cao... đã tác động trực tiếp tới hiệu quả kinh doanh của các DN. Trong bối cảnh này, có thể thấy yếu tố tăng trưởng doanh thu đã không phản ánh đúng sự gia tăng về hiệu quả hoạt động của các DN Việt Nam.

Đây là lần đầu tiên chỉ số BCI trong việc dự đoán xu hướng nền kinh tế Việt Nam theo thời hạn hàng quý được thực hiện. Ông Philippe O. Piette, Tổng giám đốc Công ty WVB FISL cho rằng, việc liên tục thực hiện khảo sát niềm tin kinh doanh của doanh nghiệp hàng quý là cần thiết để dự báo xu hướng phát triển của nền kinh tế.

Đây cũng là cơ sở để DN cũng như các nhà hoạch định chính sách có một kênh thông tin hữu ích, giúp cải thiện hoạt động kinh doanh của DN cũng như môi trường kinh doanh Việt Nam nói chung trong khoảng thời gian ngắn (3 tháng), thích ứng với những thay đổi của nền kinh tế theo chu kỳ đều đặn.

Dự kiến, nhóm khảo sát và nghiên cứu chỉ số niềm tin kinh doanh sẽ thực hiện cuộc khảo sát cho chỉ số quý IV năm 2008 vào tháng 11 năm 2008.