Sau khi Chính phủ đồng ý tăng giá điện từ năm 2009, có thông tin Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã hoàn tất phương án tăng giá điện, mà theo đó giá điện bình quân năm 2009 sẽ tăng 18%, tức là từ 860 đồng/kWh lên 1.017 đồng/kWh. Tuy nhiên, trao đổi với báo chí chiều qua (6-10), ông Đinh Quang Tri, Phó Tổng Giám đốc EVN khẳng định, đến thời điểm này EVN chưa có bất cứ một đề xuất nào về tăng giá điện lên Chính phủ. Ông Tri cho biết:

- Đó có thể mới chỉ là đề xuất của một số chuyên gia nào đó. Về phía EVN, chúng tôi cũng đã có dự thảo nhưng với nhiều phương án tăng giá. Tuy nhiên, sau này khi dự thảo hoàn thành thì tổ công tác của Bộ Công thương mới là cơ quan quyết định chọn phương án tăng giá nào trình lên Chính phủ. Giá điện có tăng đến 20% hay không, tôi nghĩ Chính phủ sẽ cân nhắc nhiều khía cạnh, chẳng hạn như sẽ ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh như thế nào. Bên cạnh đó, tăng giá điện sẽ được xem xét trong một bức tranh dài hạn, chứ không chỉ trong năm 2009. Nếu không tăng giá điện thì sẽ phải đối diện với nguy cơ thiếu điện nặng nề hơn. Ví dụ như ở Philippines, chính phủ giữ không tăng giá điện cho đến khi thiếu điện nghiêm trọng, buộc phải nhập khẩu dầu DO để phát điện, đẩy giá điện ở nước này lên đến 22 cent/kWh điện.

* PV: Vậy theo dự thảo của EVN, quan điểm của lần tăng giá điện này là gì, thưa ông?

- Ông ĐINH QUANG TRI: Khi xây dựng phương án, chúng tôi bám sát chỉ đạo của Chính phủ là không trợ giá điện cho người có thu nhập cao, chỉ trợ giá cho người có thu nhập thấp. Có nghĩa là người nào dùng nhiều điện thì sẽ phải trả đúng giá, chứ nhà nước không bù lỗ nữa. Việc tăng giá điện có thể áp dụng với tất cả các đối tượng, cả sản xuất, tiêu dùng và dịch vụ. Nhưng tỷ lệ tăng giữa các khối như thế nào, thì sau này Bộ Công thương sẽ quyết định.

* Thưa ông, việc tăng giá điện có phải là để bù đắp sự thiếu hụt về nhu cầu vốn phát triển nguồn điện của EVN?

- Vốn đang là vấn đề căng thẳng của ngành điện. Các ngân hàng cũng không đủ tiền cho chúng tôi vay. Hơn nữa, với lãi suất vay lên đến 20% - 21%/năm, các doanh nghiệp cũng không dám vay. Trong bối cảnh đó, nếu không có cơ chế linh hoạt cho các nhà sản xuất điện huy động vốn, kể cả vốn nước ngoài thì sẽ rất khó để có thể đủ điện. Phải có cơ chế đó, các nhà đầu tư là các công ty cổ phần, công ty tư nhân, công ty nước ngoài mới dám bỏ tiền vào đầu tư ngành điện. Thông thường, với một dự án điện, phải mất khoảng 4 năm đầu tư thì mới có sản phẩm. Nếu cơ chế giá điện không rõ ràng thì các doanh nghiệp sẽ không dám bỏ tiền đầu tư, đặc biệt là trong bối cảnh khủng hoảng tài chính hiện nay.

* Cụ thể cơ chế đó là như thế nào, thưa ông?

- Cơ chế đó là phải quy định rõ, giá bán lẻ sẽ được điều chỉnh như thế nào, ai sẽ là người quyết định. Mức giá bán lẻ phải được điều chỉnh trên cơ sở bù đắp được chi phí của nhà sản xuất. Hiện nay, không phải chỉ có EVN sản xuất điện, mà sắp tới chúng tôi chỉ chiếm tỷ lệ khoảng dưới 50% về cung cấp nguồn điện. Với cơ chế này, mức tăng giá bao nhiêu không quan trọng, thậm chí có lúc phải giảm giá nếu như các thông số đầu vào giảm. Ví dụ như khi mua nhiên liệu với giá rẻ hơn, thì doanh nghiệp điện phải giảm giá, còn khi phải mua nhiên liệu với giá cao hơn thì cần cho phép người ta điều chỉnh giá điện theo hướng tăng lên, nếu không sẽ bị lỗ. Các nhà đầu tư đang rất cần cơ chế linh hoạt như vậy. Cơ chế này sẽ khiến giá điện, nếu có tăng cũng sẽ tăng từ từ, và việc thiếu điện cũng không xảy ra. Chúng tôi hy vọng khi đưa được yếu tố cạnh tranh vào thì giá điện sẽ bình ổn hơn.

* Một điều đang được quan tâm là giá điện tăng nhưng chất lượng điện có được cải thiện, bởi thực tế vừa qua tình trạng cắt điện tràn lan khiến nhiều người dân rất kêu ca?

- Chất lượng điện không chỉ phụ thuộc vào một mình nhà cung cấp, mà còn phụ thuộc cả vào người tiêu dùng. Nếu người tiêu dùng khi dùng điện đều có hệ thống bảo đảm an toàn thì chất lượng điện sẽ tốt. Trên thực tế, một số hộ sử dụng điện sử dụng quá lớn vào giờ cao điểm thì chất lượng điện không thể tốt được. Hay chẳng hạn, ở một khu dân cư, lúc đầu chỉ có 1 máy biến áp dùng cho số lượng hộ dân nhất định. Nhưng sau đó, một loạt chung cư cao tầng lại được xây dựng, khiến điện quá tải. Về phía EVN, chúng tôi sẽ phải đầu tư mở rộng mạng lưới truyền tải, nhưng cũng cần có thời gian.

* Cảm ơn ông. 

Nguồn: SGGP