NH không có tiền?

Theo ông Cao Sỹ Kiêm (Chủ tịch Hiệp hội DNNVV Việt Nam) thì 42% DNNVV có VĐL dưới 1 tỉ đồng, chỉ có 13% DN có vốn trên 10 tỉ đồng. Với số vốn như vậy nên 90% DN phải tự huy động vốn và vay vốn các nguồn để phục vụ SX kinh doanh, riêng vay ngân hàng (NH) khoảng 70%. Thiếu vốn là khó khăn lớn nhất hiện nay "nút thắt cổ chai" đối với các DN. Đó là ý kiến của đa số các doanh nhân.

Theo ông Vũ Quốc Tuấn (Hiệp hội làng nghề VN): " Nhiều DN làng nghề không tiếp cận được nguồn vốn tín dụng vì lãi suất quá cao. Tín dụng "đen" đã xuất hiện với mức lãi suất lên đến 7-8%/tháng hoặc cao hơn nữa, nhưng DN buộc phải vay để đảo nợ".

Ông Lê Bá Lịch (Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi VN) nói, đầu tư nông nghiệp nói chung, chăn nuôi nói riêng là đầu tư vốn lớn, quay vòng vốn chậm, lợi nhuận thấp nên vừa khó vay NH, vừa không chịu được lãi suất cao.

Theo đại diện của TCty Máy động lực và máy nông nghiệp VN, trong những tháng đầu năm, nhiều đơn vị thành viên đã không vay được vốn lưu động từ NH mặc dù vẫn còn hạn mức theo quy ước, lý do là phía NH không có tiền. Trong bối cảnh đó, TCty phải dựa vào nội lực nhưng có thể thấy trước là lợi nhuận của cả năm 2008 sẽ giảm.

Ông Nguyễn Minh Tình (CTCP XNK Hàng không: "Nghiêm trọng hơn là đối với những dự án sẽ và đang thực hiện khi DN đã thắng thầu và bắt đầu triển khai hoạt động, hợp đồng đã ký kết, giá đã chốt, bảo lãnh thực hiện hợp đồng đã thực hiện nhưng NH không thể cung cấp tín dụng theo những điều kiện đã dự kiến cho DN để thực hiện. Với tình huống này DN chỉ còn 2 con đường "đau thương" để lựa chọn: Vẫn tiếp tục thực hiện dự án mặc dù biết chắc chắn là lỗ rất nặng để cứu uy tín DN  hoặc đơn phương hủy hợp đồng, mất tiền bảo lãnh/đặt cọc, mất uy tín.

Một số DN xuất khẩu cho biết khó khăn vẫn phải thực hiện đơn đặt hàng vì "lỗ còn hơn phải đền".

NH và DN chưa gặp nhau

Theo GS Cao Cự Bội, trong bối cảnh hiện nay thì DN và NH không gặp được nhau bằng con đường lãi suất. Đây chính là tình cảnh cái khó "bó" cái khôn. Theo ông Bội, những giải pháp về lãi suất chủ chốt của NHNN gần đây chỉ góp phần giảm chi phí huy động vốn cho các NHTM khoảng 0,2%/năm. Vì vậy, các NH chỉ có thể giảm lãi suất cho vay trên/dưới 1%/năm.

Bên cạnh đó, tình hình nợ quá hạn của NH và sức ép dư nợ 115 nghìn tỉ cho vay lĩnh vực BĐS vẫn đáng lo ngại. Do đó, NH không thể hạ thấp đột ngột lãi suất cho vay trong thời gian trước mắt. Nhiều DN không thể có tỉ suất lợi nhuận ở mức trên/dưới 20%/năm nên họ không thể liều vay NH với mức lãi suất 18%-19,5%/năm. Vậy là điểm gặp nhau giữa NH và DN vẫn còn trong tình trạng "đợi chờ mờ mịt".

Ông Hà Văn An (NHTMCP Quốc tế) nói: " Lãi suất huy động cao, kỳ hạn ngắn nên các NH đều rơi vào trạng thái khó khăn trong thanh khoản dẫn đến phải điều chỉnh định hướng tín dụng, cơ cấu lại danh mục khách hàng có vay. Điều này dẫn đến tất cả các DN đều gặp khó khăn về vốn. Đặc biệt các DNNVV lĩnh vực hoạt động dàn trải, rủi ro cao sẽ không có khả năng vay vốn, nguy cơ phá sản hiện rõ".

Ông Đoàn Đức Minh (chi nhánh VPBank Hà Tây) cho biết: Đến thời điểm này, có NH đã giảm mức dư nợ tín dụng xuống đúng bằng mức của đầu năm, bởi an toàn và giải quyết bài toán nợ quá hạn mới là mục tiêu hàng đầu cho đến hết năm 2008 của nhiều NH.

"DN phải biết tự cứu lấy mình"

Đó là khẳng định của ông Ngô Văn Thông (Cty TNHH TM quốc tế Hải Phòng). Đại diện Cty Fahasa cho biết, việc Cty lập kế hoạch quản lý và sử dụng nguồn vốn hợp lý, có hiệu quả đã giúp DN hạn chế tối đa việc vay NH, tiết giảm được chi phí lãi vay, đem lại hiệu quả cao cho hoạt động của mình.

Cty TNHH Hồng Lam cũng tăng cường các biện pháp thị trường để đẩy mạnh doanh thu bán trực tiếp, tăng tỉ lệ chiết khấu, thay đổi các nhà phân phối để quay vòng nhanh vốn lưu động, giảm vốn vay NH.

Cty liên doanh Hải Hà-Kotobuki tạm dừng các dự án đang chuẩn bị đầu tư, tăng cường thu hồi nợ đọng, đẩy mạnh bán hàng trên các kênh bán lẻ để thu hồi vốn nhanh, tính thanh khoản cao...

Ông Nguyễn Quốc Hùng (Giám đốc NHNo&PTNT Hà Nội) cho rằng, các DN phải cân đối được nguồn vốn tự có và nguồn vốn đi vay một cách hợp lý để SX kinh doanh, không nên dựa hoàn toàn vào vốn vay NH.

Bên cạnh đó, nhiều chuyên gia và doanh nhân nhấn mạnh đến các cơ chế, chính sách của Chính phủ. Trước hết là về chính sách tiền tệ. Một số đại biểu đặt ra câu hỏi phải chăng đã đến lúc cần linh hoạt trong khống chế và kiểm soát dư nợ tín dụng; không nên đưa ra hạn mức tăng trưởng tín dụng mà nên tăng cường kiểm soát chặt chẽ chất lượng tín dụng, phòng ngừa rủi ro. NHNN nên tiếp tục các giải pháp hỗ trợ tăng vốn tín dụng và giảm lãi suất cho vay của các NH như: Giảm mức dự trữ bắt buộc hoặc tăng lãi suất tiền gửi dự trữ bắt buộc...

Về phía Chính phủ: Cần đẩy mạnh việc thành lập Quỹ bảo lãnh tín dụng cho DNNVV (Chính phủ đã có chủ trương từ năm 2001, nhưng đến nay mới được thành lập ở 9 tỉnh mà thực tế mới có 3 quỹ chính thức hoạt động ở Trà Vinh, Yên Bái, Vĩnh Phúc).

Ông Vũ Duy Thái (Chủ tịch Hiệp hội Công Thương TP.Hà Nội) kiến nghị: Về trung hạn Chính phủ cần thành lập quỹ tín dụng hỗ trợ phát triển để hỗ trợ trực tiếp hoặc bảo lãnh cho DNNVV. Nguồn vốn của quỹ trích từ ngân sách và từ hỗ trợ của các tổ chức quốc tế đã và đang trợ giúp cho các DN thông qua các NH được chỉ định.

GS Cao Cự Bội thì đưa ra ý tưởng thành lập một quỹ hỗ trợ DN (điều hành theo nguyên tắc thị trường, uỷ thác cho hệ thống NH tiến hành nghiệp vụ) thông qua phát hành trái phiếu Chính phủ để hình thành quỹ. Chức năng chủ yếu của quỹ là hỗ trợ cho DN thông qua lãi suất hoặc cho vay ưu đãi, bảo lãnh... đáp ứng khó khăn bất khả kháng về vốn cho DN.

Một số đại biểu cũng hoan nghênh dự kiến của Bộ KH&ĐT về việc thành lập Quỹ phát triển DNNVV. GĐ Cty TNHH Mai Văn Đáng đề nghị, Nhà nước chỉ đạo các NH cho phép các DN chậm trả nợ và không tính lãi nợ quá hạn, giúp DN vượt qua khó khăn trước mắt để tồn tại.
Nguồn: Lao Động