Điều tra của Ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JBIC) đưa ra những kết quả phản ánh mức độ hài lòng của các doanh nghiệp Nhật Bản với môi trường kinh doanh của VN đang giảm.

Lý do chính tạo động lực cho đầu tư của Nhật tại VN vẫn là lao động rẻ, nhưng chi phí lao động tăng cao trong năm nay khiến lý do này cũng kém phần hấp dẫn.

Mức độ hài lòng giảm

“Doanh nghiệp (DN) quan ngại về xáo trộn kinh tế hiện tại và tác động đến DN mình. Số lượng DN không có ý mở rộng (hoạt động) cao hơn gấp đôi năm ngoái, từ 10% lên 22%” - ông Sin Foong Wong, giám đốc Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC), tại VN, cho hay. Hầu hết các DN đang trông đợi Chính phủ thúc đẩy cải cách, minh bạch, rõ ràng hơn trong môi trường pháp lý, nâng cấp cơ sở hạ tầng, giáo dục - đào tạo, bỏ giấy phép không cần thiết, kiểm soát tham nhũng.

“Sự quan tâm của các công ty Nhật Bản dành cho VN vẫn rất lớn, nhưng số phiếu ủng hộ bắt đầu giảm. Cơ sở hạ tầng kém phát triển vẫn là vấn đề nghiêm trọng nhất với các nhà sản xuất Nhật Bản” - ông Matsuda Noriyasu, trưởng đại diện JBIC, nói.

Về vĩ mô, tất cả đại biểu quốc tế đều đồng ý là xu hướng suy giảm trong xuất khẩu, đầu tư trực tiếp nước ngoài và kiều hối là những thách thức lớn trong năm 2009 mà VN phải giải quyết để tiếp tục thế đứng vững trong cơn bão khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu.

Những việc cần làm ngay của VN

Theo các nhà tài trợ trong lĩnh vực xây dựng cơ bản, sắp tới VN tiếp tục bị ảnh hưởng mạnh bởi những biến động kinh tế đang xảy ra trên thế giới. Hàng triệu việc làm sẽ bị đe dọa, tình hình đang khó khăn hơn nhiều so với những tác động ban đầu mà VN cảm nhận được là xuất khẩu giảm, DN trong nước khó khăn. Đến nay, các ngành công nghiệp sản xuất các mặt hàng thiết yếu như may mặc, da giày cũng đã sụt giảm, ngoại hối gửi về chắc chắn ít đi…

Trong bối cảnh đó, theo các nhà tài trợ, Nhà nước và DN phải phối hợp chặt chẽ để giữ việc làm. Việc đầu tiên cần làm là cởi bỏ các thủ tục để DN tư nhân được tham gia các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng quan trọng. Thách thức năm 2009 là chưa từng thấy nên Chính phủ cần cung cấp môi trường hành chính thân thiện cho DN và tạo điều kiện hơn cho các ngành dịch vụ phát triển.

Theo báo cáo của nhóm du lịch, mặc dù VN chi 2 triệu USD/năm cho quảng bá du lịch nhưng khi khách đến VN, ngay khâu cấp thị thực nhập cảnh đã tạo những ấn tượng không tốt đẹp. Mất rất nhiều thời gian nên nếu khách quốc tế không kiên nhẫn, muốn đi du lịch nhanh thì họ sẽ không chọn VN mà chọn Bali, Phuket vì xin visa nơi đó rất đơn giản. Khúc mắc trong khâu xin visa, theo đánh giá của nhóm du lịch, trong năm 2008 đã làm giảm 10% doanh thu từ du lịch của VN, chưa kể vốn đầu tư bị chuyển đi nơi khác vì visa chậm trễ.

Một trong những biện pháp tận dụng khủng hoảng, theo các nhà tài trợ, khi giá ximăng, thép, nhiều loại nguyên liệu giảm chính là cơ hội để VN xây dựng hạ tầng, đặt nền móng phát triển các ngành công nghiệp. Nhưng VN cần đánh giá lại điểm mạnh, điểm yếu để tập trung vào một số điểm mạnh. Muốn tạo công ăn việc làm mà không cần dự án nhiều vốn, VN nên mở cửa hơn lĩnh vực dịch vụ, mở rộng khả năng kinh doanh của các dự án FDI trong lĩnh vực này.
Nguồn: Tuổi trẻ