Ông Ayumi Konishi, Giám đốc ADB cho biết, trước ngày khai mạc Hội nghị Nhóm tư vấn các nhà tài trợ cho VN năm 2008.


Khủng hoảng kinh tế toàn cầu đang ảnh hưởng đến nền kinh tế của nhiều nước tài trợ cho VN. Theo ông, cam kết tài trợ giành cho VN năm nay có giảm không?

Cuộc khủng hoảng tài chính quốc tế và sự giảm tốc kinh tế toàn cầu đã tác động tới nhiều nước. Nhưng vào thời điểm khi chúng tôi xem xét viện trợ, thì tác động này vẫn rất khiêm tốn. Vì vậy tôi không nghĩ rằng điều kiện kinh tế toàn cầu sẽ là nhân tố chính quyết định số lượng viện trợ cam kết mà các nước dành cho VN.

Yếu tố quan trọng hơn là quan điểm chính sách tổng thể của VN, khả năng hấp thụ vốn ODA và sự sẵn sàng thực hiện các dự án cụ thể. Khả năng hấp thụ bao gồm hệ thống, nỗ lực chống tham nhũng và việc đảm bảo tính nguyên vẹn trong việc sử dụng hiệu quả nguồn vốn ODA của VN.

Cuộc khủng hoảng hiện nay ảnh hưởng thế nào đến VN trong việc thực hiện các cam kết đối với các nhà tài trợ?

Tại Mỹ và Châu Âu, khủng hoảng bắt đầu từ ngành tài chính rồi mới lan ang toàn bộ nền kinh tế. Còn ở Châu Á nói chung và VN nói riêng thì ngược lại. Khủng hoảng đầu tiên ảnh hưởng tới các ngành kinh tế và những khó khăn trong các ngành kinh tế tạo ra khó khăn cho ngành tài chính. VN bị ảnh hưởng bất lợi, bởi kinh tế VN là nền kinh tế mở, với tổng sản phẩm xuất nhập khẩu chiếm 170% GDP. VN đang tiếp nhận lượng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn.

Sự suy giảm kinh tế ở Mỹ, Châu Âu và Nhật Bản sẽ làm giảm tăng trưởng xuất khẩu của VN. Việc thực hiện các dự án FDI cũng có thể bị chậm lại bởi vì các công ty đã đầu tư ở VN có thể gặp khó khăn tài chính. Họ không thấy quá khẩn thiết để mở rộng khả năng sản xuất bằng cách mở thêm các nhà máy mới ở VN. Du lịch cũng giảm trong thực tế và lượng kều hối mà VN đã nhận cũng giảm.

Để đối phó với những khó khăn này, chúng tôi tin rằng cách tốt nhất đối với VN là phải đẩy mạnh thực hiện cam kết, chứ không phải trì hoãn. Thực hiện cam kết WTO sẽ giúp cải thiện môi trường kinh doanh VN và sẽ tạo cơ hội tiếp tục mời gọi dòng vốn FDI. Nó cũng giúp cải thiện khả năng cạnh tranh của VN trong việc gia tăng xuất khẩu.

Ông đánh giá thế nào về khả năng hấp thụ nguồn vốn lớn ODA và FDI của VN trong bối cảnh suy thoái hiện nay?

Tôi không cho rằng suy giảm kinh tế toàn cầu hay những tác động trái chiều của nó đối với VN sẽ tác động tới khả năng hấp thụ ODA và FDI. Tôi tin rằng VN cần phải cải thiện khả năng hấp thụ ODA và FDI, bởi vì hiện nay tình trạng chậm chạp thực hiện dự án vẫn diễn ra rất phổ biến, thể hiện ở những bất cập trong quản lý hành chính, chậm ra quyết định, khó khăn trong cấp phép… Hiện có một số vốn lớn ODA đã cam kết nhưng chưa giải ngân được. Cũng có một lượng lớn các dự án FDI đã được cấp phép nhưng chưa thực hiện. Làm thế nào để cải thiện tình trạng này, phụ thuộc vào việc VN tạo điều kiện thuận lợi thể nào để hiện thực hoá các dự án đó.

VN đang cố gắng để thúc đẩy nền kinh tế nhưng cũng đang bối rối trong kiểm soát lạm phát. Ông có gợi ý nào để giúp chính phủ VN đối phó với vấn đề này.

Cần lưu ý rằng sự thành công của VN trong việc làm giảm lạm phát thực tế phần lớn là nhờ sự suy thoái kinh tế toàn cầu, khiến giá dầu, giá mặt hàng tiêu dùng giảm. Chúng ta cần nhận thức đầy đủ rằng, mặc dù lạm phát toàn phần (headline inflation - nghĩa là tỉ lệ lạm phát cho toàn bộ nền kinh tế) đã giảm, nhưng lạm phát cơ bản (“core inflation” - tức là lạm phát không bao gồm các mặt hàng lương thực), vẫn còn ở mức cao.

Chính phủ cần thận trong việc thực hiện các gói chính sách kinh tế để thúc đẩy nền kinh tế trong bối cảnh hiện nay. Việc giảm bớt lưu thông tiền tệ một cách quá mạnh tay, hay ngược lại sẽ làm trầm trọng hơn sự bất ổn đến từ bên ngoài. Chính sách được đưa ra để đối phó với những khó khăn cần phải ở dạng dụng hoà và cần được thực hiện với những sự dè dặt cao.

Tăng trưởng của VN phụ thuộc nhiều vào chi tiêu công. VN hiện đang cắt giảm chi tiêu công để giảm lạm phát. Điều này ảnh hưởng đến tăng trưởng như thế nào?

Như chúng tôi hiểu, ngân sách đã ghi nhận thâm hụt ở mức xấp xỉ 5,5% GDP năm 2007. Khó khăn kinh tế đầu năm 2008 xảy ra chủ yếu do nhu cầu tổng thể vượt quá khả năng cung cấp tổng thể của nền kinh tế. Điều đó có nghĩa là vấn đề cần phải được xem xét từ phía cung, nếu tìm kiếm các giải pháp dài hạn.

Chân thành mà nói, tôi không nghĩ rằng VN có thể tiếp tục tăng chi tiêu công bởi VN cần kiềm chế thâm hụt ngân sách, nếu không sẽ phải lo ngại về nguy cơ lớn đến bên ngoài do thâm hụt tài chính lớn. Các biện pháp cần làm là tập trung vào người nghèo, người dễ bị tổn thương, các doanh nghiệp vừa và nhỏ và nỗ lực thúc đẩy kinh tế nội địa. Đó là những chính sách mà chính phủ nên theo đuổi.

Xin cảm ơn ông.

Nguồn: Lao Động