Tuy nhiên, không ít DN trong nước lo ngại phải đối phó với nguy cơ mất thị trường, những chiến lược cạnh tranh ráo riết do sự xuất hiện của các tập đoàn, đại gia ngành bán lẻ nước ngoài. 

Thị trường bán lẻ hấp dẫn

Theo ông Nguyễn Ngọc Hòa - Chủ tịch HĐQT hệ thống siêu thị Saigon Coop: "Quy mô thị trường bán lẻ VN năm 2007 khoảng 20 tỉ USD và đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 8%/năm. Kênh bán lẻ hiện đại có tỉ trọng 14%, tuy nhiên tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm rất cao - khoảng 30%. Riêng tại TPHCM và Hà Nội, kênh bán lẻ hiện đại có tỉ trọng khoảng 28% (năm 2008) và dự kiến lên đến 37% vào năm 2010".
 
Mặt khác, sức hấp dẫn của thị trường bán lẻ VN còn do áp lực cạnh tranh giữa các hệ thống bán lẻ chưa nhiều và VN có đến 65% dân số là người tiêu dùng trẻ, chi tiêu mạnh tay. Tầng lớp trung lưu với thu nhập 250USD/tháng trở lên đang tăng nhanh. Riêng tầng lớp trung lưu thu nhập trên 500USD/tháng chiếm trên 1/3 số hộ gia đình ở thành thị. Chính vì thế, sức hút của thị trường bán lẻ VN tăng nhanh khi năm 2007, VN xếp hạng 2 trên thế giới sau Ấn Độ, nhưng tháng 6.2008 - theo xếp hạng của Cty tư vấn Mỹ A.T.Keaney về chỉ số phát triển kinh doanh bán lẻ toàn cầu - VN đã đoạt ngôi số 1 trên thế giới.

Mặc dù đến 1.1.2009 VN mới chính thức mở cửa thị trường bán lẻ theo cam kết WTO (cho phép thành lập DN bán lẻ 100% vốn nước ngoài), nhưng trên thực tế, đã xuất hiện một số đại gia như Metro, Bourbon, Parkson, Diary Farm...

Riêng trong tháng 12, thêm nhiều siêu thị đã khai trương tại TPHCM như Best Carings (siêu thị điện máy nhượng quyền của Tập đoàn Best Denki - Nhật Bản), Lotte Mart (tập đoàn bán lẻ hàng đầu của Hàn Quốc).
 
Không chỉ mọc lên nhiều siêu thị có vốn đầu tư nước ngoài, mà ngay cả các đơn vị trong nước cũng chạy nước rút, cho ra đời nhiều siêu thị mới như hệ thống siêu thị Coopmart đã lần lượt khai trương thêm 4 siêu thị tại Bến Tre, Đắc Lắc và TPHCM trong tháng 12.

Cùng với việc đua nhau ra đời, xuất hiện tại các vị trí "đắc địa" ở những khu trung tâm TP, trung tâm mua sắm, các siêu thị, TTTM còn cạnh tranh gay gắt bằng việc tung ra các chiến dịch giảm giá, khuyến mãi để thu hút khách hàng. Điều này đã giúp cho NTD có thêm nhiều cơ hội để tiếp cận, lựa chọn sản phẩm giá rẻ, chất lượng cao từ sản phẩm đến dịch vụ.

Ai được, ai mất?

Tại hội thảo "Thị trường bán lẻ, giờ G và giải pháp cho DN" - tổ chức ngày 18.12 tại TPHCM, do Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ DN cùng Câu lạc bộ Hàng VN chất lượng cao, với sự tham gia của 300 chuyên gia kinh tế và DN - các ý kiến cho rằng, việc mở cửa thị trường bán lẻ không chỉ mang đến lợi ích cho NTD, mà còn giúp các DN VN có khả năng tiếp cận công nghệ mới, phương thức mới trong việc quản lý, điều hành hệ thống phân phối hiện đại.

Song, bên cạnh đó, các DN VN - nhất là các DN vừa và nhỏ - sẽ gặp không ít khó khăn như hạn chế về tiềm lực tài chính cũng như liên kết toàn cầu, chưa có kinh nghiệm quản lý những hệ thống lớn, nguồn nhân lực hạn chế và đặc biệt là không đủ khả năng thực hiện những chiến lược phát triển dài hạn.

Để đối phó với khó khăn trước mắt, theo bà Nguyễn Thu Hà - GĐ Mavisa Distribution, chuỗi cửa hàng tiện lợi Speedy: "Bước vào sân chơi quốc tế, để thành công cần có 3 yếu tố: Vốn, chiến lược và kinh nghiệm quản lý. Mặt khác, cần đảm bảo thêm tiêu chí tiện lợi cho khách hàng, có mặt đúng nơi có nhu cầu, đa dạng chủng loại hàng hoá...".

Mặt khác, 130 DN hoạt động trong lĩnh vực phân phối, bán lẻ của Việt Nam đã bắt tay thành lập Hiệp hội các Nhà bán lẻ VN (AVR) vào tháng 10. Mối liên kết này tiếp thêm sức mạnh cho các DN bán lẻ trong nước, khi phải đối đầu với các đối thủ quá mạnh.
 
Tuy nhiên, một số ý kiến cũng cho rằng, không hẳn các đại gia thì sẽ thành công trên thị trường mọi nước. Thực tiễn thị trường bán lẻ trên thế giới cho thấy, thói quen mua sắm và văn hoá tiêu dùng có thể là rào cản khó vượt qua trong hoạt động phân phối của các DN nước ngoài tại nước sở tại.

Do vậy, việc các DN bán lẻ trong nước có gặp thách thức lớn, mất thị phần, thậm chí bị thâu tóm hay không khi mở cửa thị trường còn phụ thuộc vào các yếu tố như cơ cấu ngành, thói quen của người tiêu dùng... và nỗ lực của các DN bán lẻ trong nước.

Nguồn: Lao Động