Do vậy, sáng 23-12, Trung tâm Nghiên cứu kinh tế và chính sách phối hợp với Báo Sài Gòn Tiếp Thị đã mở cuộc tọa đàm để lắng nghe ý kiến của các chuyên gia kinh tế…

Nên “rót” vào ngành có hiệu ứng lan tỏa

“Nên đầu tư vào đâu để kích cầu? Phải đầu tư vào lĩnh vực mang lại hiệu quả đồng vốn cao nhất và giải quyết được nhiều lao động nhất”- Tiến sĩ Lê Đăng Doanh xác định rõ. Vì vậy, đồng vốn kích cầu không nên “đổ” vào các doanh nghiệp nhà nước bởi hiệu quả đồng vốn của khu vực này hiện thấp nhất. Còn về lao động, doanh nghiệp nhà nước chiếm 4% GDP nhưng chỉ tạo ra 6% lao động.

Vì vậy, cần đổ vốn vào các làng nghề và các doanh nghiệp vừa và nhỏ để giải quyết nhiều lao động. Theo nghiên cứu của Tiến sĩ Nguyễn Đức Thành, ngành có hiệu ứng lan tỏa nhiều nhất là ngành chế biến lương thực, thực phẩm; ngành công nghiệp chế biến hàng hóa tiêu dùng và công nghiệp chế biên nguyên vật liệu phục vụ sản xuất…

Tập trung đầu tư cho các ngành nghề này có nghĩa là kích thích nền kinh tế phát triển mạnh nhất và giải quyết được nhiều lao động nhất. Thế nhưng, theo Tiến sĩ Trần Đình Thiên thì không phải cứ ngành giải quyết được nhiều lao động là đầu tư mà phải tính toán trên cơ sở tổng thể nền kinh tế.

Chẳng hạn, ngành dệt may giải quyết nhiều lao động nhưng trong tình hình các nước khó khăn, không tìm được nơi tiêu thụ, không xuất khẩu được thì đầu tư sản xuất để làm gì. Tiến sĩ Vũ Thành Tự Anh cho rằng, nên đầu tư vào những ngành thâm hụt lao động chứ không nên đầu tư vào những ngành thâm hụt vốn hoặc thâm hụt nhập khẩu. Vì chúng ta hạn chế nhập siêu thì không nên đầu tư nhiều cho ngành phải nhập nhiều nguyên liệu.

Bởi vậy, việc sử dụng đồng vốn đó như thế nào cho hiệu quả là một bài toán khó. Nhiều ý kiến cho rằng cần phải cảnh giác với những người cơ hội hoặc làm giàu thêm cho người giàu. Ngoài giải pháp hạ lãi suất vốn vay, giảm thuế cho các doanh nghiệp, các chuyên gia đề nghị nên nhìn vào cách làm của Mỹ khi hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp mượn.

Đó là điều kiện để được mượn vốn rất gắt gao, chứ không đơn giản. Thậm chí, Mỹ còn cứu giúp bằng cách mua cổ phần của doanh nghiệp khó khăn, dẫn dắt doanh nghiệp vượt qua khó khăn, làm ăn có lãi và bán lại cổ phiếu cho doanh nghiệp đó.

Mất 12.000 tỷ đồng/năm cho chi phí “không biên lai”

Chúng ta đang trong thời kỳ hội nhập nên tính gói kích cầu phải nhìn trong bối cảnh quốc tế. Chẳng hạn hàng Trung Quốc đang chực chờ đổ vào Việt Nam, vậy chúng ta làm sao để kích thích hàng trong nước phát triển đủ sức “cạnh tranh” với hàng Trung Quốc. Nếu chúng ta hiểu kích cầu không đúng, rằng kích cầu là kích thích tiêu dùng mà không lo kích thích sản xuất, hạ giá thành sản phẩm để cạnh tranh thì khi hàng Trung Quốc tràn vào, chẳng khác nào chúng ta đổ tiền ra để kích cầu cho… nước bạn.

Nhiều chuyên gia cho rằng gói kích cầu của chúng ta hiện nay cũng chỉ là “giải pháp tình thế”, còn lâu dài phải tính đến sự đồng bộ giữa các giải pháp khác như cải cách hành chính, cải tiến thủ tục đầu tư, thu hút vốn đầu tư trong nước và nước ngoài.

Tiến sĩ Trần Đình Thiên đề nghị, để chống suy thoái kinh tế, nên hạn chế chi tiêu công. Vì chỉ khi chúng ta tiết kiệm thì mới có thể sử dụng nguồn vốn nhà nước một cách hiệu quả nhất. Nhân dịp này, nhà nước nên mạnh dạn chi tiền để tinh giản biên chế, trợ cấp để tinh lọc những cán bộ không đủ năng lực, phẩm chất đạo đức ra khỏi bộ máy nhà nước, đồng thời tăng lương cho cán bộ để họ tận tâm với công việc.

Chuyên gia Phan Chánh Dưỡng đề nghị nên đẩy mạnh cải cách hành chính, chống tham nhũng. “Làm sao giảm bớt chi phí ngoài sản xuất” để hạ giá thành sản phẩm, nâng tính cạnh tranh của sản phẩm. Chi phí ngoài sản xuất hiện nay quá lớn đã “đội” giá thành sản phẩm tăng lên nên không thể xuất khẩu ra nước ngoài với giá cạnh tranh mà ngay tiêu thụ trong nước cũng không cạnh tranh nổi với hàng nước ngoài giá rẻ”- ông nói. Tiến sĩ Vũ Thành Tự Anh cho biết, nếu giải quyết được phiền hà, nhũng nhiễu thì mỗi năm sẽ cắt khoảng 12.000 tỷ đồng – đó là tiền “chi phí không biên lai” của các doanh nghiệp.

Nguồn: SGGP