Sẽ chật vật để huy động vốn?

Theo phân tích của các chuyên gia đến từ các tổ chức tài chính, nguồn gốc tăng trưởng kinh tế của VN cũng như nhiều quốc gia đang phát triển khác dựa nhiều vào vốn đầu tư. Theo ông Tô Hải - TGĐ CTCK Bản Việt, số liệu của NH Thế giới (WB) cho thấy, năm 2008 số tiền đầu tư trực tiếp vào các nước đang phát triển khoảng 500 tỉ USD thì năm 2009 sẽ giảm xuống chỉ còn khoảng 400 tỉ USD. VN chiếm khoảng 1,5-2% lượng vốn này nhưng 2009 có thể sẽ thấp hơn nhiều do tất cả các nước đầu tư lớn đều rơi vào suy thoái. Nếu VN vẫn duy trì được tỉ trọng đầu tư từ 1,5-2% thì mức vốn giải ngân dự kiến cũng chỉ còn 6-8 tỉ USD, tức là giảm từ 3-5 tỉ USD.

Số liệu ước tính của Cty Dragon Capital (DC) cho thấy nguồn vốn đầu tư mới 2009 sẽ không thể dồi dào như những năm gần đây. Dự trữ ngoại hối 2008 đạt khoảng 22,9 tỉ USD, tăng 1,2 tỉ USD. Tuy nhiên với tình hình XNK cũng như ước tính các nguồn khác, dự trữ ngoại hối 2009 sẽ giảm khoảng 5 tỉ USD. Hiện vốn nước ngoài trên TTCK chỉ còn khoảng 3 tỉ USD giá trị CP và 500 triệu trái phiếu nên khả năng đối mặt với nguy cơ rút vốn là không cao.

Vấn đề quan trọng về khả năng huy động vốn gián tiếp được các chuyên gia tài chính nêu lên là mức độ hấp dẫn của cả thị trường trái phiếu và CP không cao. Với thị trường CP, xét theo chỉ sô P/E dự tính 2009 thì giá CP của DN VN đang ở mức hợp lý và không rẻ hơn nhiều so với các thị trường khác. Theo ông Dominic Scriven, đại diện DC, dự báo vốn đầu tư gián tiếp vào các nước đang phát triển 2009 giảm khoảng 34% và sẽ còn giảm tiếp.  Đại diện CTCK Bản Việt thì cho rằng hầu hết các DN "tồn tại" được trong năm 2008 là nhờ vốn huy động từ TTCK trong năm 2007 nhưng khả năng huy động vốn sẽ ngày càng giảm.

Về thị trường trái phiếu, khả năng vay vốn thành công của cả DN và chính phủ cũng sẽ không cao do mức bù rủi ro cho VN trên thị trường quốc tế đang tăng nhanh (hiện khoảng 5%) đông thời rủi ro tỉ giá cũng tăng theo do đồng VND được dự báo là mất giá mạnh hơn USD. Đây là nguyên nhân khiến nhiều cuộc đấu thầu trái phiếu thất bại và trên  thị trường thứ cấp thì NĐTNN liên tục bán ra trái phiếu. Phân tích của DC cho rằng, lãi suất  giao dịch của trái phiếu chính phủ Mỹ (10 năm) đang giảm đi trong khi lãi suất trên trái phiếu của VN lại tăng lên. Vì vậy việc huy động vốn quốc tế ở mức giá hợp lý là không dễ dàng và dự kiến năm 2009, các NĐTNN sẽ ít đổ tiền vào thị trường VN. Như vậy mục tiêu huy động hơn 80.000 tỉ đồng trong năm nay sẽ rất khó khăn.

Chính sách tín dụng: Nên tránh gây sốc

Với sự suy giảm của thị trường tài chính toàn cầu, đã có khoảng 26.000 tỉ USD giá trị tài sản bị "bốc hơi", đó là chưa kể đến sự mất mát trong các thị trường tài sản khác như như bất động sản. Theo nghiên cứu của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), cứ mỗi 100USD mất đi thì việc giảm chi tiêu - đồng nghĩa với giảm cầu - sẽ ảnh hưởng tới khoảng 4USD. Như vậy với 26.000 tỉ USD mất đi sẽ làm giảm sức cầu khoảng 1.000 tỉ USD. Điều ảnh hưởng lớn hơn tới XK của VN là đa số các đối tác thương mại chính EU, Bắc Mỹ, Nhật... đều rơi vào suy thoái. Sức cầu giảm là nguyên nhân chính khiến giá hàng hóa rớt mạnh, ảnh hưởng tới kim ngạch mà giá dầu thô, caosu là ví dụ tiêu biểu. Đa số các phân tích của các tổ chức tài chính quốc tế đều cho rằng giá cả hàng hóa dự kiến sẽ tiếp tục sụt giảm đến hết nửa đầu 2009.

Với chính sách giảm giá đồng nội tệ, theo ông Hải, đang được các nước thực thi triệt để - chính sách "hại láng giềng" để cạnh tranh XK. Năm 2008 thì đồng VND mất giá ít nhất trong khu vực (8,6%) trong khi các nước khác đều mất giá mạnh như: Thái Lan (16,1%), Philippines (15,3%), Indonesia (17,2%) và VN vẫn có tốc độ tăng trưởng XK mạnh nhất khu vực. Tuy nhiên 2009 sẽ hết sức khó khăn khi dự báo tăng trưởng XK âm sẽ diễn ra phổ biến và VN cũng không ngoại lệ.

Với mục đích kích cầu nội địa, chính sách nới lỏng tín dụng đang được thực thi mà biểu hiện là lãi suất đang giảm nhanh. Tuy nhiên, ông Dominic Scriven đề nghị, chính sách lãi suất vẫn cần ổn định, nhất quán, tránh gây sốc để thị trường có khả năng dự báo được. Hiện tại nghịch lý là LSCB giảm nhanh kéo theo lãi suất cho vay giảm theo, khiến các NH thắt chặt cho vay vì lãi suất không bù được rủi ro cho một số đối tượng khách hàng. Đây là hệ quả ngược lại mục tiêu nới rộng chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, ý kiến này cũng cho rằng lãi suất NH sẽ theo bước lạm phát và khả năng giảm tiếp là rất cao. Do đó, cần có biện pháp giúp đỡ các NH, khuyến khích mở rộng tín dụng.

Nguồn: Lao Động