Tiếp theo hội nghị quốc tế về kinh tế đối ngoại năm 2008, năm nay Economist Conferences, thuộc Tập đoàn truyền thông The Economist (Anh quốc), phối hợp với Báo Thế Giới và Việt Nam - Cơ quan trực thuộc Bộ Ngoại giao một lần nữa tổ chức hội nghị quốc tế về kinh tế đối ngoại với Chính phủ Việt Nam năm 2009. Tuy nhiên, nếu năm ngoái diễn đàn với chủ đề “Việt Nam-ngôi sao đang lên” thì năm nay, diễn đàn có chủ đề “định vị Việt Nam trong tương lai” diễn ra trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang ảm đạm.

Hầu hết các nước châu Á tăng trưởng âm

Tại cuộc họp báo diễn ra hôm qua 16-3 (trước ngày hội nghị khai mạc) diễn ra tại Hà Nội, các nhà kinh tế nước ngoài đã đưa ra những dự báo về mức độ tăng trưởng của Việt Nam trong năm nay.

Ông  Justin Wood, Giám đốc phụ trách Corporate Network khu vực Đông Nam Á tại Economist Intelligence Unit (EIU), đồng chủ tịch hội nghị đã đưa ra một dự báo không mấy khả quan về khả năng phát triển của nền kinh tế Việt Nam trong năm nay. Ông Justin Wood cho rằng, không thể phủ nhận những thành tựu lớn lao của quá trình đổi mới đã giúp nền kinh tế Việt Nam vươn lên.

Tuy nhiên, sau gần 20 năm phát triển mạnh mẽ, năm 2009 là một năm đầy thách thức đối với Việt Nam. “EIU dự báo tăng trưởng năm nay của Việt Nam chỉ 0,3%. Đây là một sự tụt giảm đáng kể đối với Việt Nam, nhưng so với các nước trong khu vực thì vẫn khả quan hơn”, ông Justin Wood nói. Việt Nam nằm trong một số rất ít các nước ở châu Á được dự báo có mức tăng trưởng dương (kinh tế thế giới năm 2009 dự báo sẽ chỉ tăng trưởng 2%; hầu hết các nước châu Á tăng trưởng âm).

Cũng theo dự báo của EIU, ngoài xuất khẩu, đầu tư của Việt Nam cũng sẽ bị suy giảm nghiêm trọng, lượng kiều hối chắc chắn cũng giảm mạnh. FDI sẽ giảm tới 70% trong năm nay, giải ngân dự báo chỉ khoảng 2,2 tỷ USD (năm 2008 là 7,6 tỷ USD) do các nhà đầu tư khó huy động vốn hơn, đồng thời cũng thận trọng hơn trong đầu tư để tránh rủi ro. Năm nay cũng sẽ là năm khó khăn của thị trường tín dụng, vì kinh tế càng khó khăn thì ngân hàng càng ngại cho vay nhằm tránh rủi ro. Tỷ lệ thất nghiệp vì vậy dự báo lên đến 8% (năm 2008 chỉ xấp xỉ 5%). EIU cũng cho rằng, hậu quả của thất nghiệp và lạm phát năm 2008 tiếp tục ảnh hưởng lên kinh tế năm 2009.

Việt Nam phải làm gì?

Theo ông Justin Wood, các nhà đầu tư luôn quan tâm đến 2 vấn đề, đó là hạ tầng cơ sở (điện, giao thông) và lao động có kỹ năng. Vì vậy, để nâng cao năng lực cạnh tranh, Việt Nam càng cần cải thiện các yếu tố tạo nên môi trường kinh doanh của mình. “Năm 2009, Ngân hàng thế giới dự báo Việt Nam đứng thứ 92 toàn thế giới về môi trường đầu tư, tụt giảm đáng kể so với vị trí thứ 87 trong năm 2008.

Tuy nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư, nhưng so với các nước châu Á, môi trường kinh doanh của Việt Nam vẫn chưa hấp dẫn”, ông Justin Wood nhận xét. Việt Nam cũng cần có những cải thiện tốt hơn đối  với vấn đề thuế (hiện nay đang đứng vị trí 140 thế giới). Nếu một năm, một doanh nghiệp ở Singapore chỉ phải dành 30 giờ để xử lý các vấn đề về thuế thì con số này ở Việt Nam là 1.000 giờ (!). Một khuyến nghị khác mà ông Justin Wood đưa ra, đó là Việt Nam cũng cần cải thiện hơn nữa công tác phòng chống tham nhũng.

Về vấn đề ổn định kinh tế vĩ mô, ông Justin Wood cho rằng, Việt Nam cần đẩy mạnh các vấn đề cải cách. Thực tế, thường khi khó khăn về kinh tế, Chính phủ sẽ làm chậm hơn quá trình cải cách, thay vào đó đẩy mạnh bảo hộ. Tuy nhiên, điều này sẽ làm chậm quá trình hội nhập, cải cách kinh tế và có thể để lại hậu quả về sau. Ngoài ra, cần đẩy mạnh hoàn thiện hạ tầng cơ sở, tiếp tục đổi mới, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước.

Trên cơ sở những dự báo, phân tích vừa nêu, ông Justin Wood nhận định, tình hình hiện nay đã tạo áp lực lớn cho Chính phủ Việt Nam, không chỉ đối phó với cơn khủng hoảng, mà còn phải bảo đảm an sinh xã hội.

Tuy nhiên, ông Thomas Tobin, Tổng giám đốc Ngân hàng HSBC Việt Nam khẳng định, Việt Nam là điểm nhấn hấp dẫn trong khu vực châu Á. “Cơn bão tài chính toàn cầu đang càn quét hầu hết các quốc gia. Việt Nam không là ngoại lệ. Tuy nhiên, trong điều kiện lạm phát, thất nghiệp, xuất khẩu đều là thách thức, chúng tôi đánh giá cao những chính sách quyết liệt của Chính phủ Việt Nam. Tôi cho rằng, lạm phát của Việt Nam sẽ giảm còn 4% vào giữa năm 2009 và tăng lên, ổn định khoảng 11% vào cuối 2010”, ông Thomas Tobin nhận xét.
Nguồn: SGGP