Theo các chuyên gia, điều mà VN cần làm trong cuộc cạnh tranh với các quốc gia khác là phải có một chiến lược chăm sóc các nhà đầu tư sau khi cấp phép.

Thứ trưởng Bộ KHĐT Nguyễn Chí Dũng khẳng định dòng vốn đầu tư vào VN chắc chắn sẽ giảm sút trong năm nay. Tuy vậy, theo ông Dũng, VN vẫn là nơi được các nhà đầu tư đánh giá cao. Chính vì vậy, đây là thời điểm cần có những giải pháp nhằm tạo hấp lực mới cho các nhà đầu tư và đón đầu cơ hội khi dòng đầu tư phục hồi.

Cần tăng thêm ưu đãi

Trưởng đại diện của BTD Japan (Cty tư vấn đầu tư đã tư vấn và hỗ trợ cho hơn 200 dự án của các nhà đầu tư Nhật Bản tại VN), ông Nagakawa cho rằng đây là thời điểm mà các điều kiện ưu đãi cần tiếp tục được mở rộng để tạo sức hút đối với nhà đầu tư. Theo ông Nagakawa, trong bối cảnh khủng hoảng hiện nay, hầu hết các nước trên thế giới và trong khu vực đều đẩy mạnh các biện pháp thúc đẩy thu hút đầu tư, đặc biệt là đưa ra các ưu đãi cao hơn. “Trong bối cảnh hiện nay, các nhà đầu tư nước ngoài cũng đang cân nhắc và so sánh các ưu đãi và điều kiện đầu tư của VN với các nước khác trong khu vực. Tôi hiểu rằng đối với Chính phủ, cần có thời gian để cân nhắc. Nhưng nhà đầu tư thì chỉ cần biết được là nếu Chính phủ thực sự đang cân nhắc khả năng điều chỉnh các chính sách thì họ sẽ ra quyết định đầu tư” – ông phân tích.

Chăm sóc sau cấp phép

Không chỉ ưu đãi để thu hút các nhà đầu tư mới, một số chuyên gia lại coi việc tạo điều kiện cho các nhà đầu tư hiện có mở rộng đầu tư tại VN là quan trọng hơn, đặc biệt quan trọng trong những thời điểm khó khăn như hiện nay.

Theo ông Douglas van den Berghe, đại diện của Cty tư vấn đầu tư ICA thì trên thực tế, ở nhiều nước trên thế giới, có tới 50% vốn FDI có được là do các nhà đầu tư hiện hữu tăng vốn để mở rộng sản xuất. Mặt khác, sự thành công của các nhà đầu tư hiện hữu là bằng chứng không thể tốt hơn đối với các nhà đầu tư mới. Chính vì vậy, nhiều nước đã và đang xây dựng một chiến lược về “phát triển nhà đầu tư”, coi đó là ưu tiên hàng đầu trong công tác xúc tiến đầu tư hiện nay. “Việc xây dựng một chiến lược chăm sóc nhà đầu tư sau cấp phép giữ vai trò quan trọng trong việc tạo ra dòng FDI cho nhiều quốc gia và lãnh thổ. Chúng ta có thể giảm được chi phí bằng cách sử dụng các nhà đầu tư hiện hữu như một bằng chứng trong việc thuyết phục các nhà đầu tư mới ở giai đoạn quyết định đầu tư. Hầu hết các cơ quan xúc tiến đầu tư trên thế giới đều đã có bộ phận chăm sóc nhà đầu tư sau cấp phép” – ông Douglas van den Berghe nói.

Kinh nghiệm của các nước cho thấy, để có thể xây dựng được một chiến lược chăm sóc các nhà đầu tư hiện hữu, cơ quan xúc tiến đầu tư cần trả lời được các câu hỏi như: Làm thế nào để tiếp cận được các nhà đầu tư hiện hữu và phát triển một mạng lưới nhân chứng như vậy? Làm thế nào để các nhà đầu tư hiện hữu luôn hài lòng?... Đó thực sự là những vấn đề mà cơ quan xúc tiến đầu tư trên thế giới đang tập trung giải quyết và theo đại diện của ICA, đã đến lúc VN cũng cần xây dựng một chiến dịch tương tự.

Tạo hấp lực đầu tư

Ông Nguyễn Chí Dũng cho biết trong năm nay Bộ KHĐT sẽ trình Chính phủ ban hành cơ chế hỗ trợ đầu tư phát triển hạ tầng kỹ thuật khu kinh tế ven biển và những vùng khó khăn. Bộ cũng sẽ ban hành các ưu đãi khuyến khích đầu tư đối với các dự án xây dựng các công trình phúc lợi: nhà ở, bệnh viện, trường học... cho người lao động trong các KCN, KCX và KKT. Bên cạnh đó, sẽ thực hiện các giải pháp nhằm ngăn chặn tình trạng đình công bất hợp pháp, làm lành mạnh hoá quan hệ lao động. Đặc biệt, các bộ, ngành sẽ tăng cường theo dõi, giám sát việc thi hành pháp luật về đầu tư của các DN để kịp thời phát hiện và xử lý các vướng mắc phát sinh nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các KCN, KKT đẩy mạnh thu hút đầu tư, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, từng bước ngăn chặn đà suy giảm kinh tế và tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững.

Ông Kageyama - TGĐ Cty Canon VN cho rằng: Trong bối cảnh khó khăn hiện nay, VN nên hướng tới thu hút đầu tư từ các Cty nhỏ ở nước ngoài, vì đây cũng là một nguồn vốn quan trọng nếu biết tận dụng. Tuy nhiên, để làm tốt việc này thì Chính phủ cần thúc đẩy đầu tư công thông qua các dự án công cộng như nâng cấp và hoàn thiện hạ tầng bao gồm hệ thống hải cảng, đường sá, đào tạo nhân lực... để đối ứng cho việc duy trì và tạo công ăn việc làm.