Lương tối thiểu quá thấp

Dự kiến mức LTT điều chỉnh năm 2010 theo 4 vùng với 2 khu vực, cụ thể như sau: đối với vùng 1, đề xuất tăng từ 800.000 đồng lên 940.000 đồng (tăng 17,5%); đối với vùng 2 tăng từ 740.000 đồng lên 860.000 đồng (16,2%); đối với vùng 3 tăng từ 690.000 đồng lên 790.000 đồng (14,5%) và đối với vùng 4 tăng từ 650.000 đồng lên 730.000 đồng (12,3%).

Đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) được đề xuất tăng từ 1.200.000 đồng lên 1.320.000 đồng (vùng 1); từ 1.080.000 đồng lên 1.180.000 đồng (vùng 2); từ 950.000 đồng lên 1.040.000 đồng (vùng 3); từ 920.000 đồng lên 1.000.000 đồng (vùng 4).

Tuy nhiên, khi đưa ra mức lương này, đại diện công đoàn và chính cả ngành LĐTBXH các địa phương đều cho rằng mức điều chỉnh này là quá thấp so với lương thực tế các doanh nghiệp trả cho người lao động hiện nay. Bà Tống Thị Minh, Vụ trưởng Vụ Lao động tiền công - tiền lương, cho biết, xây dựng mức LTT dựa vào các cơ sở GDP, chỉ số CPI, mức tăng tiền công lao động trên thị trường… để đưa ra mức LTT góp phần ổn định cho người lao động.

Tuy nhiên, trao đổi với chúng tôi thì hầu hết các cán bộ công đoàn, cán bộ phụ trách tiền công, tiền lương các KCX-KCN tại TPHCM đều cho rằng mức LTT dự kiến áp dụng cho năm 2010 quá lạc hậu, thậm chí chỉ bằng một nửa so với mức lương thực tế mà các doanh nghiệp trả cho người lao động phổ thông. Vì thế, điều chỉnh mức LTT quá thấp so mức lương thực tế sẽ không làm tăng thu nhập của người lao động.

Đại diện Sở LĐTB-XH tỉnh Đồng Nai dẫn chứng: Các doanh nghiệp tại Đồng Nai hiện thông báo rộng rãi tuyển lao động phổ thông chưa qua đào tạo với mức lương đã xấp xỉ 2.000.000 đồng/tháng. Trong khi đó, mức LTT khu vực Biên Hòa sau khi đã điều chỉnh cũng chỉ đạt 860.000 đồng (đối với trong nước) và 1.180.000 đồng (FDI) là quá lạc hậu và xa rời thực tế.

Còn ông Nguyễn Văn Xê, Phó Giám đốc Sở LĐTB-XH TPHCM cho biết: trong năm 2009, qua khảo sát các doanh nghiệp, mức lương thực trả cho người lao động làm công việc đơn giản nhất của doanh nghiệp trong nước đã vượt xa mức LTT dự kiến sẽ áp dụng cho vùng 1 tại TPHCM (các quận nội thành) từ 1-1-2010.

Mặt khác, theo số liệu điều tra 1.500 doanh nghiệp của Bộ LĐTB-XH vào năm 2009 cũng nêu rõ có 98% doanh nghiệp đã trả lương cho người lao động cao hơn hoặc bằng mức LTT. Như vậy với việc điều chỉnh mức LTT thấp hơn mức lương thực tế đã khiến cho người lao động thu nhập không tăng mà còn bị giảm đi do phải khấu trừ một số chi phí khác. Đó là chưa nói đến việc phân vùng LTT hiện tại cũng chưa hợp lý.

“Cùng làm việc trong một khu công nghiệp Vĩnh Lộc và 2 doanh nghiệp sát nhau nhưng phía quận Bình Tân thì áp dụng LTT vùng 1 còn huyện Bình Chánh áp dụng LTT vùng 2 hay công nhân ở nội thành, đi làm việc ở ngoại thành cũng chỉ được hưởng mức LTT vùng 2” – ông Xê nói.

Không ai được lợi

Việc đưa ra mức LTT quá thấp nên phần lớn các doanh nghiệp đã chọn cách đặt ra chế độ thưởng chuyên cần, hỗ trợ tiền nhà trọ, đài thọ bữa ăn giữa ca, phụ cấp xăng xe, thâm niên, thưởng năng suất... để tăng thu nhập, cạnh tranh lao động. Trong khi đó, các chế độ chính sách BHXH, BHYT, trả tiền phép năm, tiền nghỉ lễ, thưởng hàng năm, trợ cấp thôi việc, tăng lương hàng năm... vẫn chỉ thực hiện theo mức LTT đưa ra dẫn đến nhiều thiệt thòi cho người lao động.

Khi LTT được điều chỉnh tăng, các doanh nghiệp xây dựng lại thang bảng lương và cắt giảm một số phụ cấp để bù vào chi phí đóng BHXH, BHYT khiến cho thu nhập của người lao động giảm. Đã thế, mức lạm phát lại cao hơn hẳn mức tăng LTT, nhất là giá cả các mặt hàng thiết yếu (lương thực, thực phẩm…) khiến chi tiêu cho sinh hoạt hàng ngày của người lao động hết sức khó khăn chứ chưa nói đến việc tích lũy.

Việc điều chỉnh mức LTT thường xuyên và ở mức quá thấp như hiện nay không thấy ai được lợi cả mà chỉ thấy khối lượng công việc của các cơ quan nhà nước liên quan thường xuyên quá tải vì phải kiểm tra việc đăng ký thang bảng lương của các doanh nghiệp.

Nguồn: SGGP