°  PV: Thưa PGS-TS, nhiều người vẫn cho rằng “thành quả” từ gói kích cầu vừa qua chưa rõ nét lắm?

°  PGS-TS TRẦN HOÀNG NGÂN: Lúc đầu dư luận cũng phân vân, nghi ngờ hiệu quả của chính sách này. Kết thúc quý 1-2009, tăng trưởng GDP chỉ là 3,1% so cùng kỳ năm 2008 (mức thấp nhất trong những năm gần đây), quý 2 là 4,5%, quý 3 là 5,8% và tính chung 9 tháng đầu năm GDP nước ta tăng 4,6% so cùng kỳ. Như vậy ta có thể khẳng định đáy suy giảm rơi vào quý 1 và chứng tỏ gói kích cầu của Chính phủ là đúng đắn và mang lại hiệu quả tốt.
 
°  Với gói kích cầu, cung tiền và tín dụng tăng trưởng mạnh sẽ khiến khả năng lạm phát cao đang trở thành hiện thực hơn?

°  Tháng 9-2009, chỉ số giá cả hàng hóa (CPI) chỉ tăng 0,62% so tháng trước, so với tháng 9-2008 cũng chỉ tăng 2,42%, cộng dồn 9 tháng đầu năm thì CPI tăng 4,11% so cuối 2008. Mức tăng này là không đáng kể và không đáng lo ngại. Cung tiền chỉ tác động một phần chứ không hoàn toàn gây ra lạm phát. Nguyên nhân gây lạm phát cao phần lớn đến từ lĩnh vực công (chi tiêu, sử dụng tài sản và đầu tư) và các yếu tố bên ngoài.
 
°  Nhưng nếu cứ tiếp tục kích cầu bằng cách hỗ trợ lãi suất sẽ làm “biến dạng” thị trường tiền tệ và nguy hiểm hơn là thâm thủng ngân sách?
 
°  Đến nay dư nợ vốn hỗ trợ lãi suất chỉ chiếm khoảng 25% tổng dư nợ tín dụng của cả nền kinh tế, nên nói nguồn vốn ưu đãi này gây méo mó thị trường tiền tệ là không thuyết phục. Còn bội chi ngân sách, vài năm gần đây chúng ta chỉ bội chi bình quân 5% GDP, nhưng năm nay mức thâm hụt có thể đến 6,5%-7% GDP. Tuy nhiên, mức này cũng bình thường và chấp nhận được ở hầu hết các nước trong thời kỳ bị ảnh hưởng khủng hoảng, dù có hay không chi cho kích thích kinh tế (như Mỹ, mức bội chi sẽ tăng từ 3% lên 13% GDP trong năm nay). Không những vậy, nếu không dám bội chi để hỗ trợ nền kinh tế thì mức thâm thủng sẽ càng nặng hơn, chưa kể những hệ lụy xã hội khác. Chi phí để giải quyết chuyện các doanh nghiệp (DN) tê liệt, thất nghiệp gia tăng mạnh… càng tốn kém gấp bội so với chi phí để duy trì hoạt động kinh tế, từ đó nuôi dưỡng và thúc đẩy nguồn thu ngân sách.
 
°  Gói kích cầu thứ 2 sẽ hướng vào đâu và có gây tác động xấu đến ngân sách?
 
° Gói kích cầu tiếp theo là hết sức cần thiết vì những yếu tố để tăng trưởng bền vững của chúng ta vẫn chưa có, xuất khẩu (XK) chưa phục hồi, nhập siêu còn cao. Do vậy, mục tiêu đầu tiên của gói này là hỗ trợ XK bởi đây là đòn bẩy thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đồng thời bù đắp lượng ngoại tệ đã phải bỏ ra để nhập máy móc, thiết bị sản xuất hiện đại và tạo nguồn thu ngoại tệ để thanh toán các khoản nợ nước ngoài. Tiếp đó là chính sách hỗ trợ, khuyến khích sử dụng hàng Việt Nam như miễn giảm thuế VAT đối với hàng Việt. Tiếp tục miễn giảm hoặc ngưng thu nhiều loại thuế như thuế thu nhập DN, thuế thu nhập từ đầu tư và chuyển nhượng vốn, thuế chuyển nhượng hợp đồng góp vốn mua bán bất động sản… 

Ngoài ra, gói kích cầu này cũng nên hướng đến việc đầu tư vào hệ thống giao thông vận tải, nhất là các tuyến giao thông nối liền thành thị-nông thôn, từ đó giúp giảm giá thành hàng hóa và nông sản.
 
Còn nguồn vốn cho gói kích cầu này thì cũng không khó mà lại giảm đáng kể “hao hụt” đối với ngân sách. Hiện nay, rất nhiều tài sản công đang bị sử dụng lãng phí nghiêm trọng, những tài sản này trị giá hàng trăm tỷ đồng. Chúng ta phải sử dụng công cụ chuyên chính vô sản để bảo vệ và lấy lại tài sản công, đem ra đấu giá để phục vụ phát triển đất nước. Đây là động thái “một mũi tên trúng nhiều đích”, chống tham nhũng và lãng phí, gia tăng niềm tin của người dân lẫn cộng đồng DN, đồng thời giải quyết được 2 bài toán: vừa kích thích kinh tế mà vừa giảm bội chi ngân sách.

Nguồn: SGGP