Chính phủ dự tính nếu dùng 17.000 tỷ đồng để hỗ trợ 4% lãi suất cho doanh nghiệp trong gói kích cầu thứ nhất thì sẽ "bơm" ra nền kinh tế khoảng 420.000 tỷ đồng vào cuối năm nay. Tính đến ngày 10/4, khoảng 218.420 tỷ đồng đã được "bơm" vào nền kinh tế, như thế có nghĩa còn 202.000 tỷ đồng nữa đang chờ được giải phóng từ nay đến cuối năm. Điều đó đã làm cho diện mạo nền kinh tế nước ta đang có những khởi sắc, biểu hiện rõ nét chính là người lao động có việc làm, các doanh nghiệp đã hoạt động có lãi, thị trường chứng khoán tăng mạnh, giá bất động sản cũng tăng cao…

Phát biểu trước báo chí, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã đánh giá: Chúng ta không có nhiều tiền để bỏ ra gói kích cầu lớn như các nước khác, cái lớn nhất là tập trung vào hỗ trợ vốn lưu động, giải quyết việc làm và đảm bảo an sinh xã hội, mục tiêu đó là đạt được. Cuối năm 2008 và đầu năm 2009, do suy giảm kinh tế nên vấn đề việc làm đặt lên rất lớn, mục tiêu của Chính phủ là hỗ trợ doanh nghiệp giảm bớt chi phí, duy trì được việc làm cho người lao động.

Bên cạnh đó, gói kích cầu ở nông thôn cũng góp phần phát triển nông nghiệp và giải quyết việc làm ở khu vực này. Nếu người lao động mất việc làm ở thành thị trở về nông thôn họ cũng tìm được việc làm ở đây. Rõ ràng, sau khi có gói hỗ trợ của Chính phủ thì vấn đề lao động bắt đầu được duy trì ổn định, hết quý 1 thì nền kinh tế bắt đầu tăng trưởng trở lại. Nếu không duy trì được tăng trưởng trên 5% thì việc làm sẽ thiếu nhiều.

Khi gói kích cầu thứ nhất vẫn đang được triển khai thì các tổ chức tín dụng, các doanh nghiệp và cá nhân đã nhận được tín hiệu để chuẩn bị đón nhận gói kích cầu thứ hai. Thông tin về gói kích cầu thứ hai vừa được Chính phủ thông qua đã và đang nhận được sự quan tâm đặc biệt của các vị đại biểu Quốc hội, các doanh nghiệp và đông đảo nhân dân. Đa phần các doanh nghiệp tỏ ra vui mừng bởi sẽ có những chính sách ưu đãi, ngoài ra cũng có không ít những ý kiến lo ngại sự chồng chéo giữa hai gói, nguy cơ lạm phát quay lại...

Gói kích cầu thứ 2 cũng hỗ trợ doanh nghiệp 4% lãi suất nhưng thời hạn cho vay được nới rộng lên tối đa 24 tháng. Việc hỗ trợ lãi suất được thực hiện từ 1/4/2009 đến 31/12/2011. Mục đích của gói kích cầu lần thứ hai là tạo ra nguồn vốn dài hơi hơn cho doanh nghiệp.

Bộ trưởng Võ Hồng Phúc cũng đã làm rõ thêm những vấn đề này, đặc biệt là chuyện kích cầu. Bộ trưởng nói, đừng gọi là gói một, gói hai, vì một hay hai cũng như nhau cả, vấn đề là có tiếp tục hay không thôi. Khẳng định thời gian qua, gói kích cầu đã phát huy tác dụng, góp phần tăng trưởng kinh tế 5,2% như Chính phủ đã báo cáo, ông Phúc đề nghị phải đánh giá tổng thể, chứ không nên chỉ nhìn vào gói hỗ trợ lãi suất.

Theo ông Cao Sỹ Kiêm, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tiền tệ Quốc gia: “Để có tiền cho gói kích cầu lần hai này, Chính phủ sẽ phát hành trái phiếu trong nước”. Tuy nhiên, trên thực tế những lần phát hành trái phiếu Chính phủ bằng tiền đồng gần đây hầu như không mấy thành công.

Một vấn đề quan trọng khác đang được dư luận quan tâm là liệu gói kích cầu thứ hai có được sử dụng đúng mục đích, đúng đối tượng, kích thích được nền kinh tế đến đâu? Về lý thuyết, tín dụng rẻ sẽ giúp nhà sản xuất, doanh nghiệp hạ giá thành sản phẩm và tăng sức cạnh tranh. Tuy nhiên chỉ số giá tiêu dùng cho đến nay vẫn chưa cho thấy rõ điều đó.

Ông Trần Du Lịch, Viện trưởng Viện nghiên cứu Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh cảnh báo: “Một cơ chế giám sát và hậu kiểm chặt chẽ là rất cần thiết để đảm bảo luồng tiền hỗ trợ được sử dụng hiệu quả. Làm thế nào để đảm bảo các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng được tiếp cận với nguồn tín dụng rẻ đó cũng không kém phần quan trọng”.

Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng nếu khâu kiểm soát bị lơi lỏng, nền kinh tế có thể còn bị lâm vào tình trạng lạm phát, tham nhũng và bất ổn. Vấn đề mà không ít người quan tâm đó là liệu việc tiếp tục kích thích kinh tế có khiến lạm phát cao quay trở lại? Lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô là những yếu tố được Chính phủ đặc biệt quan tâm. Theo Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải thì vấn đề ở đây là phải điều hành cho tốt, vì nếu điều hành không tốt thì lạm phát có thể xảy ra. Vì hiện nay chúng ta đang thực hiện chủ trương kích cầu và tăng cường đầu tư rất lớn, bên cạnh đó đầu tư nước ngoài cũng đang bắt đầu quay trở lại, thị trường chứng khoán bắt đầu khởi sắc, nên điều hành kinh tế vĩ mô phải hết sức cẩn trọng khi lượng tiền bơm ra rất lớn.

Bên cạnh đó, việc giám sát các hoạt động của các doanh nghiệp trong việc sử dụng vốn ưu đãi từ gói kích cầu, tránh việc một số doanh nghiệp lợi dụng việc hỗ trợ lãi suất ngắn hạn này. Nếu không cân đối được giữa tiền và hàng, các khoản đầu tư không tạo ra được sản phẩm thì dễ mất cân đối và dẫn đến lạm phát. Trong điều hành kinh tế vĩ mô thì đó là một mục tiêu lớn mà Chính phủ phải duy trì trong giai đoạn tới.

Nguồn: Website Đảng Cộng sản