Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược

CỔNG THÔNG TIN KINH TẾ VIỆT NAM

Tin tức

Vững tay kiểm soát lạm phát (05/03)

06/08/2010 - 21 Lượt xem

Cuối tháng 2, khi chỉ số giá tiêu dùng được công bố đi liền với việc điều chỉnh giá của các mặt hàng cơ bản khiến cho vấn đề lạm phát và câu chuyện giá trở nên nóng rẫy trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng như trong cuộc trà dư tửu hậu của người dân.

Có người còn nói, người lao động đang bị móc túi, nghèo đi, dù cho về mặt con số, thu nhập có thể còn lớn hơn.

Đó là sự khởi đầu khó khăn cho Chính phủ trong việc điều hành kinh tế vĩ mô, nhất là trong bối cảnh như Viện phó Viện Quản lý Kinh tế Trung ương CIEM, ông Nguyễn Đình Cung nói, "các dư địa chính sách hầu như không còn".

Hơn nữa, cũng như hầu hết các quốc gia trên thế giới, năm 2010 này, Việt Nam cũng phải "trả món nợ" lạm phát đã được ứng trước với các gói kích cầu khổng lồ tiếp sức cho DN và nền kinh tế vượt bão. Độ trễ chính sách khiến cho việc điều hành để ổn định kinh tế vĩ mô càng thách thức hơn.

Thế nhưng, như kinh tế gia Nguyễn Đình Bích nhận định, "Sẽ là quá vội vàng khi nói rằng chúng ta khó có thể thực hiện được mục tiêu kiềm chế giá tiêu dùng cả năm dưới 7% nếu chỉ căn cứ vào mức tăng 1,36% của giá tiêu dùng trong tháng mở màn của năm nay và mức tăng 1,96% trong tháng 2 vừa qua, tức là bình quân mỗi tháng tăng 1,66% và tổng cộng hai tháng đã tăng 3,35% chỉ trong 1/6 chặng đường của năm nay.

"Cho dù tăng kỷ lục trong vòng 20 tháng trở lại đây trong tháng 2 vừa qua, còn trong tháng 1 trước đó, giá tiêu dùng cũng đã tăng chỉ kém kỷ lục của cùng kỳ năm 2008 trong vòng 11 năm trở lại đây, nhưng chừng đó cũng chưa đủ để cho rằng, chúng ta sẽ khó hoàn thành mục tiêu kiềm chế giá tiêu dùng ở mức 7% trong năm nay", bởi theo ông Bích, lạm phát Việt Nam vẫn "trong vòng thông lệ".

Điều đáng tiếc là vòng thông lệ này vừa là nguyên nhân, vừa là hệ quả của lối mòn trong cách điều hành của một số bộ ngành,  cách phản ứng của DN và người dân: đến hẹn lại lên, sau tết là tăng giá. Vô hình chung, chúng ta tự tạo nên lạm phát kì vọng, đẩy việc tăng giá thành hiện thực, dù chưa có những tác động thực của cầu kéo hay chi phí đẩy.

Vừa qua, ngay khi lòng người xáo động vì giá, Chính phủ cũng đã đưa ra những tín hiệu tích cực. Phiên họp Chính phủ thường kì tháng 2 đã dành nhiều thời gian để bàn thảo vấn đề giá và việc bình ổn kinh tế vĩ mô.

Tại đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tập trung kiểm soát giá cả các mặt hàng thiết yếu, bình ổn giá cả thị trường theo đúng Pháp lệnh giá, không để lạm phát cao quay trở lại, "chống đầu cơ, tăng giá tùy tiện".

Lãnh đạo các bộ cũng liên tục đăng đàn trên các phương tiện thông tin đại chúng trấn an về vấn đề giá, nhằm tạo dựng lòng tin của người dân, giúp giảm nhẹ lạm phát kì vọng do những mối lo điều khiển hành vi của người tiêu dùng cũng như DN và người làm chính sách.

Những biện pháp mạnh tay, sự phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ cần được Chính phủ đưa ra, bằng chính sách và hành động cụ thể. Tình trạng trống đánh xuôi, kèn thổi ngược giữa các đơn vị, bộ ngành, hay giữa lời nói và việc làm sẽ tạo nên những tín hiệu ngược, gây bất an dư luận cần sớm chấm dứt.

Nói như Thứ trưởng Công thương Đỗ Hữu Hào, "rất cần sự công khai, minh bạch chính sách. Khi không tránh được tăng giá, cần đặt vấn đề tránh tác động xấu của tăng giá, yếu tố đòi hỏi một nghệ thuật làm chính sách".

Nghệ thuật làm chính sách ấy bao gồm cả cách thức và thời điểm điều chỉnh tăng giá và cách thức truyền thông cho người dân hiểu và tin vào quyết sách của Chính phủ. Không thể để tái diễn câu chuyện "chọn thời điểm không khéo" như lời phê bình của Thứ trưởng Công thương với các DN xăng dầu vừa qua.

Chỉ khi đó, lòng tin của người dân với những tuyên bố và chính sách về giá mới được vãn hồi trọn vẹn.

Dân gian có câu "có cứng mới đứng được đầu gió", trong khó khăn sẽ luận được anh hùng. Thời gian qua, Chính phủ Việt Nam đã thể hiện rõ bản lĩnh vững vàng khi nền kinh tế vượt bão, luôn có cách xoay chuyển tình thế.

Còn nhớ năm 2009, dư luận cũng đặc biệt quan ngại về khả năng lạm phát dưới tác động cộng hưởng từ thực trạng kinh tế năm 2009 và hệ lụy từ năm tài khóa 2008 để lại. Thế nhưng, kết quả cuối cùng, tình hình không bi đát như nhiều người đã tưởng.

Người dân đặt kì vọng Chính phủ với bài học thực tế ứng phó với khủng hoảng và lạm phát, nhất là trong hơn 2 năm đầy biến động vừa qua, sẽ đủ vững tay chèo, đưa con thuyền kinh tế Việt Nam luồn lách, tránh bão lạm phát. Đó cũng là cách thiết thực nhất để chăm dân và vì dân.

Nguồn: Vietnamnet