Theo bà Lê Kim Dung, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), thực hiện các ưu tiên của Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN 2010, với vai trò là cơ quan quản lý các vấn đề xã hội, Bộ sẽ tổ chức nhiều hoạt động, nhằm chia sẻ kinh nghiệm của các nước ASEAN về giải pháp hỗ trợ nhóm lao động di cư. Qua đó, tăng cường nguồn lực hợp tác quốc tế để bảo vệ và hỗ trợ các đối tượng này. Đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng góp phần vào nỗ lực của ASEAN trong việc xây dựng cộng đồng bền vững. Trong đó, mục tiêu quan trọng nhất là tạo việc làm bền vững và thúc đẩy phúc lợi xã hội.

Bà Dung cho biết, lao động di cư là một hiện tượng xã hội và có những đóng góp nhất định trong việc phát triển kinh tế - xã hội các nước. Mỗi năm có khoảng 70.000 - 80.000 lao động Việt Nam ra nước ngoài làm việc. Số ngoại tệ mà các lao động này gửi về đóng góp khá lớn cho đất nước, từ 2 tỷ USD năm 2001 (chiếm 6,1% GDP) lên tới 7,2 tỷ USD năm 2008 (chiếm 7,9% GDP).

Tuy nhiên, lao động di cư đang chịu rất nhiều nguy cơ trong quá trình di cư, nhất là di cư không chính thức. Đó là họ đang phải đối mặt với nguy cơ bị bóc lột cao hơn và tiếp cận hạn chế hơn đối với các hình thức bồi thường khi rủi ro. Ngoài ra, họ có thể rơi vào tình trạng tuyển dụng trái phép của các công ty tuyển dụng có giấy phép, hoặc không có giấy phép với mức phí cao hơn. Thậm chí, họ phải lao động với những công việc nằm ngoài sự bảo vệ của luật và phải đối mặt với những nhóm tội phạm và những nhóm buôn lậu, buôn bán người.

Theo thống kê của Liên đoàn Lao động Indonesia, trong số lao động di cư tới đất nước này, có tới 76% là phụ nữ với kỹ năng sống, kỹ năng lao động và trình độ học vấn thấp. Vì vậy, có đến 72% số lao động này chỉ có thể làm những công việc đơn giản, như giúp việc gia đình. Đa số họ đến từ vùng nông thôn và đi xuất khẩu lao động bất hợp pháp, nên phải làm việc trong điều kiện tồi tệ. Thậm chí, một số lao động đã trở thành nạn nhân của tình trạng buôn bán người.

Cũng theo bà Dung, từ đầu năm đến nay, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã tổ chức 3 diễn đàn về bảo vệ, giúp đỡ lao động di cư của các nước ASEAN. Qua diễn đàn, các quốc gia ASEAN nhận thấy, cần phải tăng cường xây dựng năng lực quản lý lao động di cư thông qua cơ chế chia sẻ thông tin, thông tin về những lĩnh vực trước khi những lao động đi làm việc, trong đó có những quyền và phúc lợi xã hội. Đặc biệt, đối với những lao động đi làm việc ở nước ngoài, những lao động cần phải được tiếp cận những thông tin đầy đủ, chính xác về thị trường lao động, cũng như các điều kiện hỗ trợ về mặt pháp lý như giấy phép, cơ chế bảo vệ… Riêng đối với các hiệp hội tuyển dụng lao động, cần phải tiến hành các biện pháp để lồng ghép với các cơ quan nhân lực chuyên nghiệp trong nước và quốc tế. Trong đó, các hiệp hội tuyển dụng cũng cần đánh giá, xác định đúng về các hoạt động bất hợp pháp trong tuyển dụng và sử dụng lao động di cư.

Thông qua các cuộc điều tra và qua ý kiến chia sẻ từ các quốc gia, vấn đề lao động di cư được gắn liền với quá trình phát triển của mỗi quốc gia ASEAN, góp phần quan trọng trong việc tạo dựng một cộng đồng bền vững, theo đúng mục tiêu đề ra của Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN 2010.

Nguồn: Bao Đầu tư