Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược

CỔNG THÔNG TIN KINH TẾ VIỆT NAM

Tin tức

Thị trường hai tỷ giá, doanh nghiệp thiệt hai lần (27/10)

27/10/2010 - 28 Lượt xem

Mức 20.000đ/USD không ảnh hưởng lớn đến tăng trưởng

Theo chuyên gia ngân hàng Đinh Thế Hiển, từ đầu năm 2010 một số tổ chức nước ngoài đã hạch toán tỷ giá USD/VND là 20.000đ, bởi các đánh giá rằng tốc độ lạm phát năm 2009 cao, tín dụng tăng nóng, tổng cung tiền tăng mạnh, trong khi GDP năm 2009 tăng không tương xứng. Song, bất chấp những sức ép đó, đồng tiền Việt Nam vẫn cao hơn giá trị thực.

Theo ông Cao Sỹ Kiêm - nguyên thống đốc ngân hàng Nhà nước (NHNN), tỷ giá đang tăng tới mức 20.000đ phản ánh đúng thực trạng nền kinh tế, về cung cầu ngoại tệ và lạm phát kỳ vọng.

Ông Đinh Tuấn Minh - trung tâm Nghiên cứu kinh tế và chính sách, cho rằng việc tỷ giá tăng đã phá đi ý đồ điều hành chính sách tiền tệ của NHNN trong năm nay, vì cơ quan này không muốn tiền đồng mất giá quá nhanh gây bất ổn tâm lý và khó cho điều hành vĩ mô thời gian sau này. Hơn nữa, thông lệ quốc tế khuyến nghị nên phá giá dưới 5% trong một năm, NHNN đã phá 5,21%, họ sẽ không muốn phá giá nhiều nữa.

Ông Cao Sỹ Kiêm cho rằng, ngưỡng 20.000đ/USD không ảnh hưởng lớn lắm đến các mục tiêu tăng trưởng, chỉ ảnh hưởng đến yếu tố mặt bằng giá, một số chi phí và một số nơi sử dụng ngoại tệ phổ biến, nhưng vẫn trong tầm kiểm soát. Tức lạm phát vẫn ở trên dưới 8%, tăng trưởng vẫn được đảm bảo 6,5 – 6,7%, dự báo cán cân thương mại, cán cân thanh toán sẽ được cải thiện chứ không đi xuống, xuất khẩu năm nay tăng, nhập siêu đã được kiểm soát, tuy cao nhưng giảm so với năm trước.

Ngược lại, theo chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành, tỷ giá USD/VND tăng làm tăng sức ép lên doanh nghiệp khi Việt Nam vẫn đang trong nền kinh tế gia công, hàm lượng nội địa đơn giản chỉ là lao động, đa số ngành hàng phụ thuộc nhập khẩu 80 – 90%. Với chiến lược xuất khẩu vẫn là những mặt hàng gia công lâu nay, thì mỗi khi đồng ngoại tệ biến động sẽ ảnh hưởng ngay đến giá thành sản phẩm. Theo thông lệ, mỗi lần đồng nội tệ một nước giảm xuống sẽ tạo điều kiện cho hàng xuất khẩu cạnh tranh tốt hơn và rẻ hơn, nhưng đối với Việt Nam ngược lại, hạ giá trị đồng tiền xuống thì giá sản xuất của doanh nghiệp tăng lên, đó là một bất cập và không hợp lý vì hệ luỵ cấu trúc nền kinh tế.

Thiệt hại thấy được

Ông Hiển cho rằng, nếu tỷ giá tăng đàng hoàng trên giấy tờ thì đó là tín hiệu để ít nhất doanh nghiệp biết rằng xuất khẩu tốt còn nhập khẩu thì đắt đỏ. Nhưng cái chính là thông tin không rõ ràng hệ luỵ cho doanh nghiệp và cả ngân hàng.

Theo ông Minh, những doanh nghiệp đặt niềm tin vào chính sách điều hành tiền tệ của NHNN đã và đang lao đao, còn những doanh nghiệp có cái nhìn khác vào tỷ giá cũng sẽ rất tốn kém cho việc xây dựng kế hoạch kinh doanh trên nền một đồng tiền bất ổn, vì sai số trong tính toán kinh tế không ổn định. Họ khó thể lập kế hoạch kinh doanh lâu dài, huy động hay kế hoạch dự trữ nguyên vật liệu bị đảo lộn.

Doanh nghiệp cần 1 triệu USD nhập hàng, ngân hàng nói không có để bán. Doanh nghiệp phải ra chợ đen mua 1 triệu USD đem tới ngân hàng, nhưng ngân hàng không nhận, vì không có chứng từ chứng minh nguồn gốc ngoại tệ theo đúng quy định. Vì vậy, 1 triệu USD phải chuyển sang tiền đồng với tỷ giá ngân hàng muốn mua. Từ đó, nó được bán lại để doanh nghiệp đi nhập hàng. Doanh nghiệp phải mua ngoại tệ với giá chợ đen và bán cho ngân hàng với giá nhà nước, nhà nhập khẩu phải chịu thiệt thòi hai lần.

Theo ông Hiển, tỷ giá tăng hay bị đổ lỗi cho đầu cơ và thị trường chợ đen, mà nguyên nhân thực sự là vì nền kinh tế còn yếu kém, cung tiền nhiều mà quản trị đầu tư không tốt khiến tiền đồng mất giá, USD tăng giá. Nhưng khi tỷ giá được đặt đúng giá trị thực lại không được thừa nhận, mà lại đặt tên nó là chợ đen. “Nếu đã là chợ đen thì chợ chính phải có hàng, đằng này chợ chính không có hàng. Người khổ cuối cùng là doanh nghiệp” - ông Hiển nói.

Nguồn: Đầu tư