Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược

CỔNG THÔNG TIN KINH TẾ VIỆT NAM

Tin tức

Công nghiệp tiếp đà tăng trưởng (12/01)

12/01/2011 - 21 Lượt xem

Điểm sáng 2010
Trong hội nghị tổng kết công tác năm 2010 và triển khai công tác năm 2011, Thứ trưởng Bộ Công Thương Lê Danh Vĩnh cho biết: "Trong năm 2010, ngành công nghiệp đã từng bước lấy lại được đà tăng trưởng như thời kỳ trước khủng hoảng". Cụ thể, năm 2010, mặc dù gặp nhiều khó khăn "hậu" suy thoái kinh tế, giá trị sản xuất công nghiệp vẫn luôn tăng qua từng quý, cụ thể: Quý II tăng 11,3% so với quý I, quý III tăng 6,7% so với quý II, quý IV tăng 3,4% so với quý III. Cộng chung cả năm, toàn ngành ước đạt 794,2 nghìn tỷ đồng, tăng 14% so với năm 2009; trong đó: khu vực kinh tế nhà nước tăng 7,4%; khu vực ngoài nhà nước và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt mức tăng trưởng cao hơn là 14,7% và 17,2%. Tăng trưởng của ngành công nghiệp tuy chưa đạt được như những năm 2005-2007 (16-17%), nhưng đã lấy lại được mức năm 2008 (13,9%) và cao hơn nhiều so với năm 2009 (7,6%). Điều đáng nói là tốc độ tăng trưởng giá trị tăng thêm trong sản xuất công nghiệp tăng đáng kể, toàn ngành năm 2010 tăng khoảng 6,96%; trong đó đáng chú ý là công nghiệp chế biến, chế tác tăng 8,56%; công nghiệp sản xuất và phân phối điện, khí đốt tăng 11,55%.
Để đạt được những thành công ấy không thể không thể nhắc đến những đóng góp của các ngành công nghiệp trọng điểm. Cụ thể, sự phục hồi của nền kinh tế đã đẩy nhu cầu năng lượng tăng cao. Tuy nhiên, năm 2010, dù tình hình thiên tai, hạn hán đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến sản xuất điện, than, dầu khí nhưng nhờ nỗ lực mạnh mẽ, những mặt hàng này vẫn đảm bảo đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng trong nước và dành một phần cho xuất khẩu. Cụ thể, sản lượng điện sản xuất trong nước và mua ngoài cả năm 2010 đạt 91,6 triệu kWh, tăng 14,9% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó, sản lượng điện sản xuất của EVN đạt 59,1 triệu kWh, tăng 3,7%. Sản lượng điện thương phẩm cũng tăng cao, năm 2010 ước đạt 85,7 triệu kWh, tăng 14,5% so với cùng kỳ.
Đối với ngành than, năm 2010, ngành than đã có nhiều biện pháp để đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh, đảm bảo khai thác than đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước, cân đối một phần hợp lý cho hoạt động xuất khẩu. Sản lượng than sạch toàn ngành đạt 44 triệu tấn, bằng 99,8% so với cùng kỳ năm ngoái; than tiêu thụ đạt 42,5 triệu tấn, bằng 95,5% so với năm 2009, trong đó: tiêu thụ nội địa 23,3 triệu tấn, tăng 20%; xuất khẩu than 19,2 triệu tấn, bằng 76,9% so với năm 2009. Ngành dầu khí cũng đạt được những kết quả khả quan khi sản lượng dầu thô khai thác năm 2010 ước đạt 15 triệu tấn, trong đó xuất khẩu 7,98 triệu tấn.
Các ngành công nghiệp nặng cũng có một năm khó khăn khi nguyên liệu tăng cao, cộng với tình hình thiếu điện trong những tháng mùa khô đã ảnh hưởng lớn đến sản xuất, tuy nhiên, các ngành thép, hóa chất, ôtô xe máy... vẫn duy trì sản xuất, đáp ứng nhu cầu. Cụ thể, sản lượng thép năm 2010 đạt 6.428 nghìn tấn, tăng 2,3% so với cùng kỳ. Kim ngạch xuất khẩu của các sản phẩm thép năm 2010 đã đạt 820 triệu USD, tăng 35,7% so với cùng kỳ năm trước, góp phần vào việc giảm nhập siêu, cân đối ngoại tệ. Về công nghiệp sản xuất ôtô, xe máy, nhờ sự hồi phục bước đầu của nền kinh tế nên nhu cầu thị trường đối với các sản phẩm này tăng khá, góp phần tăng sản lượng sản xuất trong năm 2010. Sản lượng ôtô năm 2010 ước đạt 101,3 nghìn chiếc, tăng 2,0%; xe máy ước đạt 3.509 nghìn chiếc, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm ngoái. 
Nhóm ngành công nghiệp nhẹ vẫn tiếp tục đà tăng trưởng mạnh, trong đó phải kể đến những ngành thuộc nhóm đầu tàu trong xuất khẩu như dệt may, da giày. Năm 2010, sản xuất của ngành dệt may vẫn tăng trưởng so với cùng kỳ, kim ngạch xuất khẩu cả năm ước đạt 11,1 tỷ USD, tăng 23,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Đến cuối năm 2010, nhiều doanh nghiệp trong ngành đã ký được hợp đồng cung cấp hàng đến tận quý 2/2011. Tương tự như ngành dệt may, sản xuất da giày cũng tăng trưởng so với cùng kỳ, kim ngạch xuất khẩu đạt 5 tỷ USD, tăng 24,9% so với cùng kỳ năm trước. Các ngành giấy, nhựa, rượu - bia - nước giải khát... cũng có sự tăng trưởng đều đặn qua từng năm, đáp ứng đủ cho nhu cầu sử dụng.
Kiên định mục tiêu 2011
Mặc dù đã đạt được những kết quả như vậy nhưng theo đánh giá của Phó thủ tướng Chính phủ Nguyễn Sinh Hùng: "Hiện chất lượng và hiệu quả tăng trưởng công nghiệp vẫn chưa cao. Những công đoạn có giá trị gia tăng cao trong chuỗi giá trị của nhiều ngành công nghiệp còn yếu. Bên cạnh đó, tỷ trọng sản phẩm gia công, lắp ráp còn lớn; tỷ trọng xuất khẩu sản phẩm CN chế tạo, chế biến còn thấp. Ngoài ra, chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế... Cho nên, để giữ vững được vị trí "mũi nhọn" trong nền kinh tế, mục tiêu của năm 2011 – năm bắt đầu của giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2011-2015), những tồn tại kể trên phải được giải quyết triệt để".
Do vậy, mục tiêu năm phát triển công nghiệp năm 2011 đã được đặt ra là phát triển công nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm; Tiếp tục chuyển dịch cơ cấu ngành công nghiệp theo hướng giảm dần tỷ lệ công nghiệp khai thác, tăng dần tỷ lệ công nghiệp chế tạo có giá trị gia tăng cao. Bên cạnh đó, công nghiệp hỗ trợ sẽ được đẩy mạnh nhằm nâng cao tỷ trọng sử dụng nguyên liệu, vật tư, thiết bị sản xuất trong nước cho các doanh nghiệp; Áp dụng công nghệ tiết kiệm nguyên, nhiên vật liệu và năng lượng trong các các ngành công nghiệp và thương mại... Mục tiêu được đề ra cho sản xuất công nghiệp năm 2011 là giá trị sản xuất toàn ngành đạt 912 tỷ đồng, tăng 14,8%; trong đó khu vực doanh nghiệp nhà nước tăng 7,5%; Khu vực ngoài nhà nước tăng 15,4%; Khu vực có vốn đầu tư nước ngoài tăng 18,2%.
Để đạt được mục tiêu này, gánh nặng trách nhiệm đã được chia đều cho các ngành công nghiệp trọng điểm. Cụ thể, đối với ngành điện, năm 2010, với mục tiêu sẽ đưa vào vận hành 4.585 MW nguồn điện, sản lượng điện sản xuất dự kiến sẽ đạt khoảng 101,5-111,2 tỷ kWh. Theo ông Đặng Hoàng An – Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN): "Nếu các dự án điện tiến triển theo đúng dự án đề ra và việc tiết kiệm điện được thực hiện hiệu quả, năm 2011, lượng điện sản xuất sẽ đáp ứng đủ cho nhu cầu phát triển kinh tế và xã hội". Với ngành dầu khí, tổng sản lượng khai thác dầu khí quy dầu dự kiến sẽ đạt 26 triệu tấn (dầu thô 15 triệu tấn, khí là 8,2 tỷ m3), trong đó dầu thô xuất khẩu ước đạt 9 triệu tấn, dầu thô cung cấp cho nhà máy lọc dầu Dung Quất là 6 triệu tấn. Riêng với ngành than, để đủ than phục vụ cho nhu cầu trong nước và xuất khẩu, sản lượng khai thác than dự kiến sẽ phải đạt 44 triệu tấn, trong đó ưu tiên cho sản xuất trong nước là 27,5 triệu tấn.
Năm 2011, ngành thép sẽ bước vào một chu kỳ phát triển mới, nên để đáp ứng nhu cầu trong nước và đảm bảo xuất khẩu, sản lượng thép dự kiến đạt 6,7 triệu tấn, tăng 4,2% so với năm 2010.
Thực hiện mục tiêu tiếp tục là mũi nhọn trong xuất khẩu và làm tốt mảng thị trường trong nước, ngành dệt may và da giày đã đặt ra yêu cầu tích cực đẩy mạnh đầu tư công nghệ để đạt được bước nhảy vọt về công suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm. Mục tiêu đặt ra cho năm 2011 là kim ngạch xuất khẩu dệt may sẽ đạt 12,5 tỷ USD, tăng 11,9% so với năm 2010; kim ngạch xuất khẩu ngành da giày phấn đấu đạt 5,6 tỷ USD, tăng 10,3% so với năm 2010.
Những năm qua, mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng với những kết quả đã đạt được, công nghiệp đã chứng minh sự "vượt khó" rõ nét và nếu kiên định, mục tiêu 2011 sẽ ở trong tầm tay./.

Nguồn: VEN