Chẳng hạn, trong khi tổng kim ngạch hai mặt hàng xuất khẩu “đầu vị” là dệt may và da giày trong năm qua tuy đạt 16,33 tỷ USD, nhưng chỉ tính riêng 4 mặt hàng gồm bông, vải, sợi và nguyên phụ liệu nhập khẩu cho hai ngành này đã lên tới xấp xỉ 11 tỷ USD, chiếm 67% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may, da giày. Bên cạnh đó, tác dụng kiềm chế của công cụ này càng không thể phát huy được đối với những hàng hoá mà cả nhà sản xuất lẫn người tiêu dùng không có sự lựa chọn nào khác ngoài nhập khẩu.

Bằng chứng của tác dụng hạn chế này chính là “căn bệnh” nhập siêu kinh niên của nền kinh tế nước ta từ nhiều thập kỷ nay.

Thế nhưng, câu hỏi đặt ra là, liệu đây có phải là lúc thật sự cần đến “bảo bối” tăng tỷ giá VND/USD?

Câu trả lời có lẽ là không, bởi kim ngạch xuất khẩu năm 2010 đã tăng khá ngoạn mục 26,4%, cao gấp 4,4 lần mục tiêu đề ra, còn tỷ lệ nhập siêu cũng chỉ giới hạn ở mức 17,5%, thấp hơn so với ngưỡng đề ra là 20%. Tương tự, tình hình xuất, nhập khẩu trong tháng mở màn năm nay cũng đang khả quan. Theo ước tính của Tổng cục Thống kê, trong khi kim ngạch xuất khẩu đạt 6 tỷ USD, tăng 18,1%, thì nhập khẩu cũng chỉ là 7 tỷ USD,  chỉ tăng 15,5%, cho nên tỷ lệ nhập siêu cũng chỉ ở mức 16,7%.   

Trong khi đó, giải pháp tăng mạnh tỷ giá VND/USD gần như chắc chắn sẽ làm cho “mặt trận” chống lạm phát vốn đang nóng sẽ càng thêm nóng trong những tháng tới. Nhận định này dựa trên hai căn cứ chủ yếu sau:

Thứ nhất, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 1 năm nay tăng 1,74%, chỉ kém mức tăng của tháng 1/2008, song cũng là mức tăng rất lớn của tháng 1 trong vòng 16 năm trở lại đây.

Không những vậy, tháng 1 vừa qua đã là tháng thứ năm  liên tiếp, CPI tăng từ mức 1% trở lên. Do vậy, chỉ cần CPI trong tháng 2 này tăng như cùng kỳ năm trước (1,96%), thì tổng mức tăng CPI của hai tháng đầu năm nay là 3,7%, cho nên trong 10 tháng còn lại, CPI chỉ được phép tăng dưới 3,3% thì mới hoàn thành được chỉ tiêu đề ra (là tối đa 7% cho cả năm).

Thứ hai, việc điều chỉnh tăng tỷ giá như vậy chắc chắn  sẽ “cộng hưởng” với tác nhân “ngoại” đang là “thủ phạm chính” gây ra chuỗi thời gian lạm phát cao kéo dài đã 5 tháng qua.

Theo số liệu thống kê của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), giá nhiều loại nguyên liệu trên thị trường thế giới đã tăng liên tục từ tháng 7/2010 cho đến nay, còn CPI của nước ta thì bắt đầu tăng tốc mạnh từ tháng 9, tức là có “độ trễ” hơn hai tháng.

Ở đây có điều hết sức đáng lưu ý là, trong khi giá năng lượng chỉ bắt đầu tăng từ tháng 8/2010 và tổng mức tăng tính đến cuối năm 2010 chỉ là 18,7%, thì giá của các loại nguyên liệu phi dầu mỏ tăng mạnh ngay từ tháng 7/2010 với tổng mức tăng cho đến cuối năm là 26,5%.

Có thể nói, việc giá nguyên liệu phi dầu mỏ tăng mạnh như vậy là điều cực kỳ bất lợi đối với nền kinh tế nước ta, bởi trong “rổ hàng hoá nguyên, nhiên, vật liệu nhập khẩu” chiếm 65% tổng kim ngạch nhập khẩu hiện nay của nước ta, nhóm hàng nhiên liệu chỉ chiếm  trên dưới 20%, còn trên dưới 45% còn lại chính là nguyên liệu phi dầu mỏ.

Không những vậy, điều đặc biệt đáng lưu ý là, giá nguyên liệu phi dầu mỏ thế giới trong tháng 1 năm nay đã tăng “khủng” tới 11%. Đây chính là kỷ lục tăng được ghi nhận ít nhất kể từ hơn hai thập kỷ trở lại đây. Bên cạnh đó, giá năng lượng cũng tăng tới 3,9%.

Trong điều kiện giá nguyên liệu và năng lượng nhập khẩu tăng cao như vậy, nếu như “độ trễ” dự kiến chậm hai tháng, thì tháng 4 tới là thời điểm nước ta “nhập khẩu sốt nóng giá cả thế giới”. Trong bối cảnh đó, việc điều chỉnh 9,3% tỷ giá mới đây có thể sẽ “cộng hưởng” với yếu tố giá nguyên liệu thế giới tăng, đẩy lạm phát tăng cao trong tháng 4 năm nay. Ngoài ra, việc tăng tỷ giá cũng sẽ đi kèm với yếu tố giá hàng xuất khẩu tăng, đẩy giá hàng hoá tiêu thụ ở thị trường trong nước tăng.

Nói tóm lại, cho dù tăng tỷ giá VND/USD là khó tránh khỏi, nhưng việc này có thể khiến chúng ta thêm một lần “lỗi hẹn” với mục tiêu kiềm chế lạm phát.

Nguồn: Đầu tư