Ảnh hưởng từ diễn biến giá dầu thế giới khiến giá xăng dầu trong nước buộc phải tăng. Nghị quyết mới với nhiệm vụ trọng tâm là kiềm chế lạm phát, ổn định vĩ mô và đảm bảo an sinh xã hội, chắc chắn sẽ tác động nhiều mặt đến thị trường.

Thế giới: giá dầu leo thang

Lo ngại bất ổn ở Trung Đông đã đẩy giá dầu thô thế giới leo thang nhanh chóng. Chỉ trong vòng hai ngày 22 và 23.2.2011 giá dầu thô Nymex đã tăng từ mức 86,25 USD lên 100 USD.

Nếu tính cho các kênh đầu tư thông dụng nhất thì chỉ còn vàng là có lợi nhuận trong tuần qua với mức tăng khoảng 1,44%. Các nhà đầu cơ đã nhanh chóng chốt lời trên tất cả các thị trường hàng hoá và chứng khoán để đẩy thêm tiền vào dầu thô đặc biệt khi Mỹ thông báo về số lượng dự trữ dầu thô giảm 4,41% so với dữ liệu của kỳ tính toán trước.

Việc dịch chuyển hướng đầu cơ gây ra nhiều xáo trộn, chỉ số Dow giảm 2,03% sau ba phiên giảm điểm liên tiếp, giá càphê Arabica giảm 2,71% cũng sau ba phiên giảm giá. Cả gạo, đồng và nhiều mặt hàng khác cũng trong tình trạng tương tự. Tuy nhiên, sự biến động trên sẽ khó kéo dài do mức độ biến động quá cao chủ yếu do hoạt động đầu cơ.

Cuối tuần, kinh tế Mỹ đột ngột có những tín hiệu khá khả quan. Số lượng người lần đầu xin trợ cấp thất nghiệp giảm xuống chỉ còn 391.000, thấp hơn 14.000 so với dự báo. Trong khi đó, niềm tin người tiêu dùng Mỹ lên mức cao nhất tính từ năm 2008. Con số 70,4 là cao hơn 5 điểm so với dự báo và cao hơn tới 5,6 điểm so với kỳ tính toán trước. Mặc dù GDP của Mỹ tiếp tục lỡ hẹn với kỳ vọng của các nhà kinh tế khi chỉ đạt 2,8% nhưng rõ ràng, nền kinh tế Mỹ đang tăng trưởng với việc người dân Mỹ gia tăng chi tiêu và các doanh nghiệp Mỹ thuê thêm nhân công. Đây chính là đặc điểm vốn có của kinh tế Mỹ do vậy sự kỳ vọng trở lại kéo các thị trường tài chính tăng điểm cũng như giảm bớt tâm lý đầu cơ.

Giá dầu cũng có dấu hiệu chững lại khi Tổng thống Mỹ Barack Obama đề nghị lãnh đạo Anh, Pháp và Ý cùng thực hiện các nỗ lực quốc tế, nhằm can thiệp vào cuộc khủng hoảng đang ngày càng trầm trọng tại Libya. Giá dầu thô Nymex mất mốc 100 USD nhưng vẫn không làm giảm đi sự lo ngại về ảnh hưởng mạnh mẽ trong thời gian tới.

Trong nước: sau nghị quyết mới của Chính phủ, vàng và USD hạ nhiệt

Trong nước, việc điều chỉnh giá các mặt hàng thiết yếu đã diễn ra một cách dồn dập từ sau khi tỷ giá được điều chỉnh.

Sức ép buộc phải tăng giá các nhóm hàng hoá đầu vào thiết yếu của nền kinh tế càng làm gia tăng lo ngại tình trạng lạm phát tiếp tục tăng cao.

Để đối phó với tình trạng tỷ giá bất ổn cùng với lạm phát tăng cao, Chính phủ phải ban hành nghị quyết 11/NQ-CP về các nhóm giải pháp nhằm ổn định tình hình kinh tế vĩ mô.

Nội dung chính của nghị quyết 11/NQ – CP đưa ra gồm ba nhóm giải pháp lớn liên quan đến việc giảm tổng cầu trong ngắn hạn và dài hạn đồng thời, kích thích, tăng tổng cung của nền kinh tế trong dài hạn qua việc phân bổ lại nguồn lực của nền kinh tế và tăng năng suất lao động.

Mặc dù chưa được thực hiện cụ thể nhưng các nhóm giải pháp mà Chính phủ đưa ra đã bắt đầu có tác động đến tâm lý trên thị trường. Tỷ giá USD/VND trên thị trường tự do đã giảm mạnh từ mức 22.400 vào cuối tuần trước xuống sát mức 22.000 trong vòng một tuần qua. Giá vàng trong nước sau khi đạt đỉnh trên 38 triệu đồng/lượng cũng giảm về quanh mức 37,5 triệu đồng/lượng mặc dù giá vàng thế giới trong tuần qua tiếp tục tăng mạnh do những bất ổn chính trị tại Libya.

Còn về trung và dài hạn, nếu những giải pháp của Chính phủ được thực hiện một cách triệt để theo đúng chỉ đạo từ Chính phủ, tốc độ tăng tỷ giá USD/VND của Việt Nam có thể chậm hơn và lạm phát sẽ có xu hướng giảm dần từ giữa năm 2011.

Tuần này sẽ là tuần thị trường phản ứng lại với những chính sách mới của Chính phủ trong nghị quyết 11. Nhiều khả năng tỷ giá USD/VND sẽ tiếp tục có xu hướng giảm, đặc biệt là trên thị trường tự do. Trong khi đó, ưu tiên kiềm chế lạm phát sẽ khiến cho mặt bằng lãi suất tiếp tục giữ ở mức cao như hiện nay.

Dự báo về mức cắt giảm vốn đầu tư của các khu vực kinh tế năm 2011 Để có thể cắt giảm tổng cầu của nền kinh tế thì khu vực nhà nước sẽ là khu vực có xu hướng bị cắt giảm nhiều nhất. Bởi hiện nay, đầu tư chính phủ chiếm tỷ trọng lớn trong việc tạo ra tăng trưởng kinh tế. 21 tập đoàn kinh tế lớn nhất hiện đang tạo ra 40% tăng trưởng GDP cho Việt Nam. Một thay đổi lớn trong kế hoạch cắt giảm tổng cầu của Chính phủ là về giả định tỷ trọng đầu tư xã hội trên GDP trong năm 2011 sẽ ở mức 38 – 39%, theo phát biểu của phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng, thấp hơn nhiều so với mức giả định trước đó là 41%. Nếu có thể thực hiện được, thì đây sẽ là năm đầu tiên trong vòng năm năm qua tỷ lệ này của Việt Nam thấp hơn mức 40%. Đây sẽ là cơ hội lớn để Việt Nam tái cấu trúc lại nền kinh tế, giúp cho các thành phần kinh tế hoạt động có hiệu quả hơn. Như vậy, giả định với kịch bản mới là tỷ lệ đầu tư tổng xã hội/GDP năm 2011 còn khoảng 39%, thấp hơn so với năm 2010 (42,5%) và so với kế hoạch trước đó (41%); tăng trưởng GDP thực tế là 6,5% và tỷ lệ lạm phát là 11,5%, tỷ giá USD/VND bình quân cả năm là 21.300 và tổng đầu tư của khu vực ngoài nhà nước là 10%, thì kịch bản cắt giảm đầu tư của các khu vực trong nền kinh tế sẽ như sau:

Nguồn: SGTT